Μετά τον βομβαρδισμό ενός προξενείου στη Δαμασκό την 1η Απριλίου, η Τεχεράνη έπρεπε να σώσει τα προσχήματα. Είναι όμως το καθεστώς έτοιμο να προχωρήσει παραπέρα;
Του Georges Malbrunot
Ξεφεύγοντας από την παραδοσιακή πολιτική της ασύμμετρης απάντησης στο Ισραήλ, η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν επιτέθηκε το βράδυ του Σαββάτου ευθέως στο εβραϊκό κράτος για πρώτη φορά στην σαρανταπεντάχρονη ιστορία της. Αλλά όπως με ικανοποίηση ανέφερε το πρωί της Κυριακής εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, “το 99% των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων” που εκτόξευσε η Τεχεράνη αναχαιτίστηκαν από το ισραηλινό αμυντικό σύστημα. Προκλήθηκαν πολύ μικρές ζημιές. Κανένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος δεν εισήλθε στο Ισραήλ και μόνο λίγοι βαλλιστικοί πύραυλοι κατάφεραν να χτυπήσουν τον στόχο τους, τη στρατιωτική βάση Netivim στο νότιο Ισραήλ. Το σύστημα προστασίας του Ισραήλ “Σιδερένιος θόλος” αποδείχθηκε αποτελεσματικό. Ισραηλινοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι τους βοήθησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες, φυσικά, ο πολύτιμος σύμμαχός τους, αλλά και η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία. Αυτή η ανακοίνωση θα μπορούσε να αποδειχθεί δυσάρεστη για το Παρίσι στην ήδη τεταμένη σχέση του με το Ιράν.
Αν το Ιράν άλλαξε τη συνήθη στάση του, είναι επειδή η Τεχεράνη αισθάνθηκε την ανάγκη να επανορθώσει για την προσβολή που προκάλεσε ο θάνατος επτά μελών των Φρουρών της Επανάστασης σε ισραηλινό βομβαρδισμό την 1η Απριλίου εναντίον του προξενείου της στη Δαμασκό, την πρωτεύουσα του συμμάχου της στην περιοχή. Εκείνη την ημέρα, το εβραϊκό κράτος πέρασε μια κόκκινη γραμμή, επιτιθέμενο για πρώτη φορά σε ιρανικό διπλωματικό κτίριο. Ο ανώτατος ηγέτης και νούμερο ένα του καθεστώτος, ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, υποσχέθηκε να “τιμωρήσει” το Ισραήλ.
Σε αντίθεση με το παρελθόν, η πολεμοχαρής ρητορική του Ιράν μεταφράστηκε σε πράξη. Η Τεχεράνη έπρεπε να σώσει τα προσχήματα. Μέχρι τότε, διεξήγαγε έναν σκιώδη πόλεμο εναντίον του ορκισμένου εχθρού της, με τη Μοσάντ να δολοφονεί Ιρανούς επιστήμονες, στον οποίο η Ισλαμική Δημοκρατία απαντούσε επιτιθέμενη ή επιδιώκοντας να επιτεθεί σε ισραηλινά συμφέροντα στο εξωτερικό, αλλά και αφήνοντας τους περιφερειακούς αναμεταδότες της να διεξάγουν πόλεμο για λογαριασμό της εναντίον της “σιωνιστικής οντότητας”, όπως είναι γνωστή στο Ιράν. Στα μάτια ορισμένων στην Τεχεράνη, αυτός ο σκιώδης πόλεμος δεν ήταν πλέον αρκετός.
Το ριψοκίνδυνο στοίχημα της Τεχεράνης
Εδώ και χρόνια, το Ισραήλ στοχεύει τις ιρανικές αυτοκινητοπομπές όπλων στη Συρία. Αλλά τους τελευταίους μήνες, το μακρύ χέρι του Ισραήλ έχει εντείνει τη δράση του με την εξόντωση αρκετών ανώτερων στελεχών των Φρουρών της Επανάστασης, με αποκορύφωμα την 1η Απριλίου την εξόντωση του στρατηγού Mohamad Reza Zahedi, υπεύθυνου για τις ιρανικές δράσεις στον Λίβανο, την Παλαιστίνη και τη Συρία, καθώς και του αναπληρωτή του. Το ποτήρι ήταν γεμάτο για τους Φρουρούς της Επανάστασης, που ανυπομονούσαν να δώσουν τη μάχη με τον εχθρό. Ειδικά από τότε που η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου τους έφερε σε αντιπαράθεση. Το Ιράν δεν είχε προειδοποιηθεί από τον σύμμαχό του. Πώς μπορείς να παραμείνεις αδρανής όταν είσαι επικεφαλής του λεγόμενου Άξονα Αντίστασης κατά του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών που εσύ ο ίδιος δημιούργησες, όταν ένας από τους συμμάχους του -η Χαμάς- και τα ίδια τα μέλη του Άξονα -η Χεζμπολάχ και οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης ειδικότερα- διεξάγουν μάχη κατά του εβραϊκού κράτους εδώ και σχεδόν έξι μήνες;
Αλλά η ιρανική κυβέρνηση, ενδιαφέρεται πρώτα απ’ όλα για τη δική της επιβίωση.
Αμέσως μόλις ξεκίνησαν οι επιδρομές των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, η Τεχεράνη δήλωσε ότι θεωρεί το θέμα “λήξαν”. Σε μια προσπάθεια να σώσουν τα προσχήματα – και σε αντίθεση με την πραγματικότητα – οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας ισχυρίστηκαν ότι “όλοι οι στόχοι” είχαν επιτευχθεί με την επίθεσή τους κατά του εβραϊκού κράτους.
Δεν υπήρξε μαζική συνεργασία από τους συμμάχους της Τεχεράνης. Δύο ρουκέτες εκτοξεύθηκαν από τη Χεζμπολάχ εναντίον των Υψιπέδων του Γκολάν και άλλες από τους Χούθι. Η ιρανική επίθεση, την οποία μπορούσε κάποιος να παρακολουθήσει ζωντανά από τις τηλεοπτικές οθόνες, μπορεί να θεωρηθεί ως μια μινιμαλιστική επίθεση. Οι στόχοι ήταν στρατιωτικοί, όχι πολιτικοί. Αλλά το Ιράν προειδοποίησε ότι αν το Ισραήλ προβεί σε αντίποινα, η ιρανική απάντηση θα είναι πιο μαζική αυτή τη φορά. Το Ιράν έχει, ωστόσο, αναλάβει ένα ρίσκο. Η Τεχεράνη έχει χάσει το πλεονέκτημα της καταγγελίας για κλιμάκωση. Είναι ο Μπενιαμίν Νετανιάχου που μπορεί να κατηγορήσει νόμιμα το Ιράν ότι θέλει κλιμάκωση. Οι αραβικές χώρες, χωρίς να καταγγέλλουν ονομαστικά το Ιράν, το αποδοκιμάζουν.
Τι ακολουθεί; Η απάντηση βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Axios, ο Τζο Μπάιντεν θα αντιταχθεί σε μια νέα ισραηλινή επίθεση αντιποίνων. Ο Αμερικανός πρόεδρος συγκάλεσε συνάντηση της G7 με στόχο μια “διπλωματική απάντηση” στην πιο σοβαρή ιρανο-ισραηλινή κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Θα τον ακούσει ο Μπενιαμίν Νετανιάχου;
