Από την τελετή έναρξης μέχρι την τελική στο Stade de France την Κυριακή, η Γαλλία κατάφερε να αψηφήσει όλα τα κλισέ για την ίδια, την ιστορία της και τους ανθρώπους της. Το ερώτημα τώρα είναι τι θα κάνουν οι Γάλλοι με αυτή την επιτυχία.
Ποιος τόλμησε να το πιστέψει; Ενώ αμέτρητοι κινδυνολόγοι είχαν προβλέψει μια καταστροφή σε θέματα ασφάλειας, Ολυμπιακούς Αγώνες χωρίς κοινό και μια εθνική ταπείνωση, η πραγματικότητα ξεπέρασε όλη την κατευναστική ρητορική. Οι Αγώνες του Παρισιού πρόσφεραν στην πρωτεύουσα και σε ολόκληρη τη Γαλλία περισσότερες από δύο εβδομάδες ενθουσιασμού και ευτυχίας, που ήταν ακόμη πιο απροσδόκητες και εκτιμητέες, επειδή ήρθαν μετά από μια πολιτική ακολουθία που κυριαρχήθηκε από τα θλιβερά πάθη της παρακμής και της ξενοφοβίας, η οποία άφησε τη χώρα πιο διχασμένη από ποτέ και χωρίς κυβέρνηση.
Από μια εκπληκτική και ευρηματική τελετή έναρξης μέχρι το αποσπασματικό αλλά τεχνικά τέλειο φινάλε στο Stade de France το βράδυ της Κυριακής 11 Αυγούστου, η Γαλλία κατάφερε να αψηφήσει όλα τα κλισέ για τον εαυτό της, την ιστορία της και τους ανθρώπους της, δείχνοντας στον κόσμο μια φιλόξενη, οργανωμένη και ευρηματική χώρα, ικανή να επευφημεί τους πρωταθλητές της και να χαίρεται με τις επιτυχίες των άλλων.
Από τα άψογα μέσα μαζικής μεταφοράς μέχρι τη φιλική αστυνομία, από την άψογη ασφάλεια μέχρι τον ακριβή προγραμματισμό των εκδηλώσεων, από το κλασικό γαλλικό τραγούδι που τραγουδιέται παντού μέχρι την ανάδειξη της γαλλικής μουσικής πινελιάς, οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι επίσης μια νίκη της γαλλικής ήπιας ισχύος.
Η τολμηρή είσοδος των Αγώνων στην πόλη
Κεντρικό ρόλο σε αυτή την επιτυχία έπαιξε η πολυσυζητημένη απόφαση να διεξαχθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην καρδιά του Παρισιού, αναδεικνύοντας τα μνημεία, τις τοποθεσίες και το ποτάμι του. Από τα σπριντ στην πλατεία Invalides μέχρι το BMX στον οβελίσκο Concorde, από την ποδηλατοδρομία στη Μονμάρτη μέχρι το μπιτς βόλεϊ κάτω από τον Πύργο του Άιφελ, αυτή η τολμηρή είσοδος των Αγώνων στην πόλη αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα για το πάθος που κατέλαβε τους Γάλλους. Όσο για τις βουτιές των αθλητών από τη γέφυρα Alexandre-III, σηματοδότησαν την ιστορική επανένωση της πόλης με τον Σηκουάνα.
Αλλά αυτές οι δεκαεννέα ημέρες ανταγωνισμού και εορτασμού δεν θα ήταν τίποτα χωρίς ένα πλήθος αθλητών και από τις πέντε ηπείρους που έφεραν το υπόβαθρο, τα συναισθήματά τους και τις επιδόσεις τους σε αυτούς τους πρώτους πραγματικά ισότιμους Ολυμπιακούς Αγώνες. Γάλλοι αθλητές όπως ο Léon Marchand, ο Teddy Riner, η Manon Apithy-Brunet και η Althéa Laurin ήταν ανάμεσα στους αστέρες, βοηθώντας τη Γαλλία να καταλάβει την πέμπτη θέση στον κόσμο όσον αφορά τα χρυσά μετάλλια, ανταποκρινόμενη στην πρόκληση που έθεσε ο Emmanuel Macron.
Κανένα αθλητικό γεγονός δεν έχει επιλύσει ποτέ μια κοινωνική δυσφορία ή μια πολιτική κρίση. Τέσσερα χρόνια μετά τον ενθουσιασμό του 1998 για την κατάκτηση του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου από την “black, white and Arab” Εθνική Γαλλίας ο Ζαν-Μαρί Λεπέν έδωσε το παρών στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Το 2024, ωστόσο, η πολλαπλή καταγωγή των νικητών των μεταλλίων της Γαλλίας δεν αποτελεί πλέον πηγή γκρίνιας ή ιδιαίτερης υπερηφάνειας, λες και η διαφορετικότητα, πέρα από την πολιτική εργαλειοποίηση, είχε ευτυχώς γίνει τρόπος ζωής. Αλλά αν η μαγεία των Ολυμπιακών Αγώνων δεν είναι φτιαγμένη για να διαρκεί, μοιάζει αδιανόητο να μην προσπαθήσουμε να αντλήσουμε κάποια πολιτικά και κοινωνικά διδάγματα από τη μαγευτική στιγμή που μόλις χάρισε στον εαυτό της η Γαλλία, χάρη σε ένα λειτουργικό κράτος, κινητοποιημένες δημόσιες υπηρεσίες, αξιόπιστες επιχειρήσεις, δυναμικές αθλητικές ομοσπονδίες, έναν στρατό εθελοντών έτοιμων να βοηθήσουν και υποστηρικτές σε εγρήγορση.
Το ερώτημα τώρα είναι τι θα κάνουν οι Γάλλοι με την ενέργεια, την καλή θέληση, τη διάθεση για συνύπαρξη, τη δίψα για επιτυχία και την πίστη στον εαυτό τους που μόλις έδειξαν. Αν οι Ολυμπιακοί και οι Παραολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού, που ξεκινούν στις 28 Αυγούστου, θα μπορούσαν να έχουν κάποιο πολιτικό αντίκτυπο, αυτός θα ήταν να αποδυναμώσουν τη ρητορική που εκμεταλλεύεται τον θυμό και τον φόβο και τις στρατηγικές που εστιάζουν στο μίσος για τους άλλους, στο «τα πράγματα πρέπει να πάνε στραβά» και στο «τα πράγματα ήταν καλύτερα πριν». Το υπέροχο ολυμπιακό καζάνι στις Tuileries και το αερόστατο του δεν μπορεί να είναι η μόνη κληρονομιά του Παρισιού 2024.
