Του Jérôme Fenoglio
Ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται αντιμέτωπος με την αντιφατική πρόκληση που είχε θέσει στον εαυτό του: να μειώσει την ακροδεξιά ψήφο χωρίς να έχει ακολουθήσει μια πολιτική ικανή να εξαλείψει τις ρίζες της. Στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου, δεν θα κριθεί βιαστικά τίποτα λιγότερο από το μέλλον της Γαλλικής Δημοκρατίας.
Τα χειρότερα πρέπει να αποφευχθούν σε τρεις εβδομάδες, όχι σε τρία χρόνια. Είκοσι ημέρες για να αποτρέψουμε την ακροδεξιά να έρθει στην εξουσία στη Γαλλία για πρώτη φορά στην κάλπη, έχοντας μόλις θριαμβεύσει στις ευρωεκλογές. Τρεις εβδομάδες πριν από τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, τις οποίες ο Εμανουέλ Μακρόν αποφάσισε το βράδυ της Κυριακής, ξεγλιστρώντας από την έξοδο κινδύνου των προέδρων της Ε’ Δημοκρατίας που στριμώχνονται από τις περιστάσεις: τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης.
Σοκαρισμένοι από αυτό το θεσμικό πραξικόπημα, το οποίο ήταν τόσο νόμιμο όσο και απροσδόκητο, οι περισσότεροι σχολιαστές επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν τις ίδιες εικόνες: ένα τυχερό παιχνίδι, ένα παιχνίδι πόκερ. Το πρόβλημα είναι ότι εμείς είμαστε το διακύβευμα και ότι στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου δεν θα κριθεί βιαστικά τίποτα λιγότερο από το μέλλον της Γαλλικής Δημοκρατίας, όπως και το πρόσωπο που θέλουμε να παρουσιάσουμε στους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους μας, σε μια εποχή που η ήπειρός μας έχει χτυπηθεί για άλλη μια φορά από τον πόλεμο και ο κόσμος μας βρίσκεται αντιμέτωπος με την κλιματική καταστροφή.
Το πρόβλημα είναι, πάνω απ’ όλα, ότι ο παίκτης έχει χάσει την πλοκή. Και αυτό ήταν πολύ πριν από το χτύπημα των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών: το ψηφοδέλτιο της Renaissance έχει λιγότερες από τις μισές ψήφους από το ψηφοδέλτιο Rassemblement National (RN), ενώ το τελευταίο παρέχει το μεγαλύτερο μέρος του πρωτοφανούς συνόλου των ψήφων της ακροδεξιάς, σχεδόν το 40% του εκλογικού σώματος. Η εκστρατεία απλώς συγκέντρωσε το μείγμα αλαζονείας και αδεξιότητας που αηδιάζει πολλούς ψηφοφόρους έτοιμους να στραφούν σε ψήφο διαμαρτυρίας. Το πρόβλημα είναι επίσης ότι οι αρχικές εξηγήσεις που φιλτράρονται από το Μέγαρο των Ηλυσίων για να δικαιολογήσουν αυτή τη διάλυση, ένα μείγμα μπλόφας και αυτοπεποίθησης, μοιάζουν τόσο πολύ με τα πρόσφατα επικοινωνιακά κόλπα – συζητήσεις ή ομιλίες που επισκιάζουν τον επικεφαλής της λίστας της Αναγέννησης, χρήση του πολέμου στην Ουκρανία ή της ιστορίας των συμμαχικών αποβάσεων – τα οποία αποδείχθηκαν όλα αντιπαραγωγικά.
Ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται τώρα, περισσότερο από ποτέ, αντιμέτωπος με την αντιφατική εντολή που έχει θέσει στον εαυτό του: να μειώσει την ακροδεξιά ψήφο χωρίς να έχει εφαρμόσει μια πολιτική ικανή να εξαλείψει τις ρίζες της, οι οποίες είναι πολύ βαθύτερες από την απόρριψη της μετανάστευσης που πάντα προβάλλεται. Και τώρα, μπροστά στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, το στρατόπεδό του είναι εκτεθειμένο στη διαπίστωση ότι έχει μετανιώσει για το λάθος που έκανε πριν από δύο χρόνια, όταν η προεδρική πλειοψηφία δεν θεώρησε σκόπιμο να επεκτείνει το ρεπουμπλικανικό μέτωπο που επικράτησε στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις.
Αυτή η κίνηση του κόστισε αρκετούς βουλευτές, αυτούς που χρειαζόταν για να δημιουργήσει τη σχετική πλειοψηφία του και να αποφύγει τον κίνδυνο διάλυσης. Πώς αποκαθιστάς μια αρχή που έχει προδοθεί; Αυτό θα είναι ένα από τα βασικά ζητήματα των επόμενων ημερών για όλες τις πολιτικές ομάδες που επιθυμούν, καλή τη πίστει, να αποτρέψουν την εγκατάσταση της φατρίας Λεπέν στο Ματινιόν.
Στην πραγματικότητα, ο Εμανουέλ Μακρόν δεν είναι ο μόνος που ευθύνεται για τον συνδυασμό αποτυχιών που κατέληξε να μπλοκάρει την εντολή του. Η μακρά ιστορία της ανόδου της ακροδεξιάς ξεπερνά κατά πολύ τα επτά χρόνια που είδαν το νεαρό παιδί-θαύμα να μετατρέπεται από ωφελημένο σε καθορισμένο θύμα της επικρατούσας αποστασιοποίησης. Η έκβαση του παιχνιδιού εξαρτάται επίσης από το ποιοι βρίσκονται γύρω από το τραπέζι.
Η Δεξιά; Το χαμηλό σκορ του ψηφοδελτίου του Bellamy αντικατοπτρίζει για άλλη μια φορά την παράλογη περιδίνηση που έχει επιβάλει στον εαυτό της όλα αυτά τα χρόνια, ενώ αλλού στην Ευρώπη, τα συντηρητικά κόμματα έχουν συχνά σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο από τα άκρα αυτής της πλευράς.
Η Αριστερά; Παρά το ενθαρρυντικό για μια φορά σκορ του ψηφοδελτίου Glucksmann, η εκλογική κοινωνιολογία δεν γέρνει υπέρ της. Και όμως, από εκεί θα μπορούσαν να προέλθουν οι πιο αποτελεσματικές απαντήσεις για να επέλθει μια διαρκής μείωση της ακροδεξιάς ψήφου: η αναζήτηση μιας δίκαιης κλιματικής μετάβασης, η διάλυση των αστικών γκέτο, η υπεράσπιση των δημόσιων υπηρεσιών και η καταπολέμηση των υπερβολών της καταναλωτικής κοινωνίας.
Για να επιβληθούν αυτά τα θέματα, η ενότητα είναι απαραίτητη. Όμως, αυτή μοιάζει ανέφικτη όσο ο Jean-Luc Mélenchon και οι «insoumis» του στρατοπεδεύουν σε σεχταριστικές στάσεις, οι οποίες αγγίζουν τα όρια της πολιτικής του χειρότερου. Μπορεί το σοκ της διάλυσης να κινητοποιήσει τα πράγματα; Είναι το τίμημα αυτών των προσπαθειών που άλλοι εκτός από το RN θα μπορέσουν να κερδίσουν το ριψοκίνδυνο στοίχημα ενός προέδρου σε τέλμα.
