Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξασφάλισε τον επανεκλογή της ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με προτάσεις που είναι αρκετά γενικές ώστε να απευθύνονται σε ένα ευρύ πολιτικό φάσμα. Όμως αυτή η συμφωνία θα πρέπει να αποδείξει τη σταθερότητά της κατά τη διάρκεια της επόμενης θητείας της.
Λίγη σταθερότητα σε έναν χαοτικό κόσμο. Ο εκ νέου διορισμός της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την Πέμπτη 18 Ιουλίου θα εξασφαλίσει έναν βαθμό συνέχειας στην κατεύθυνση που έχουν θέσει τα 27 μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τα επόμενα πέντε χρόνια. Η απερχόμενη πρόεδρος εξασφάλισε μια πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία κάθε άλλο παρά δεδομένη ήταν.
Οι ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, που σημαδεύτηκαν από την αύξηση της υποστήριξης της ακροδεξιάς και την οπισθοχώρηση των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων, θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν το πρόσωπο που έχει γίνει -για τους επικριτές της- η προσωποποίηση μιας όλο και πιο αμφισβητούμενης οικολογικής Ευρώπης, σύμβολο της υπερβολικής κανονιστικής ρύθμισης. Παρά ταύτα, η κ. Φον ντερ Λάιεν απέκτησε μια ελαφρώς ευρύτερη βάση από ό,τι το 2019 για την πρώτη της θητεία.
Αυτή η σταθερότητα έχει ένα τίμημα. Η Γερμανίδα πολιτικός αναγκάστηκε να δώσει δεσμεύσεις σε καθένα από τα κόμματα της πλειοψηφίας της. Οι συντηρητικοί του ΕΛΚ, οι σοσιαλδημοκράτες, οι οικολόγοι και οι φιλελεύθεροι έχουν σαφώς βρει κάτι που τους αρέσει σε προτάσεις που σπάνια ποσοτικοποιούνται και είναι αρκετά γενικές ώστε να απευθύνονται σε ένα ευρύ πολιτικό φάσμα.
Η έννοια του συνασπισμού που φαίνεται τόσο δύσκολο να εφαρμοστεί στη γαλλική Εθνοσυνέλευση έχει και πάλι επιτύχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το γεγονός ότι οι Γάλλοι εκλεγμένοι εκπρόσωποι της οικολογίας και της ρεπουμπλικανικής δεξιάς δεν ενώθηκαν με τις αντίστοιχες ομάδες τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την εκλογή της κ. Φον ντερ Λάιεν καταδεικνύει μόνο την αδυναμία της Γαλλίας να επιτύχει συμβιβασμούς. Οι συμβιβασμοί είναι ο δρόμος προς τα εμπρός για την Ευρώπη. Δεν είναι πολύ αργά για τη Γαλλία να εμπνευστεί από αυτή τη μέθοδο.
Σταθερή στα ουσιώδη
Η ικανότητα της Γερμανίδας πολιτικού έγκειται στο να λέει σε κάθε τμήμα της πλειοψηφίας της αυτό που ήθελε να ακούσει. Το θέμα του ελεύθερου εμπορίου αποφεύχθηκε προσεκτικά για να μην αναστατωθούν οι Γάλλοι. Η ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων αναφέρθηκε για να καθησυχάσει τη δεξιά, αλλά χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Για να ξεπεραστεί η δυσαρέσκεια των τελευταίων μηνών για τα αγροτικά θέματα, η Πρόεδρος υποσχέθηκε μια νέα στρατηγική που δεν έχει ακόμη καθοριστεί. Όσο για τον νέο στόχο της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040, είναι καλυμμένος με μια στρατηγική ανταγωνιστικότητας που έχει σχεδιαστεί για να διασκεδάσει τους φόβους όσων ανησυχούν ότι η Ευρώπη θα μείνει πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παρόλο που παραμένουν κάποιες ασάφειες, η κ. Φον ντερ Λάιεν αξίζει τα εύσημα που παρέμεινε σταθερή στα ουσιώδη. Η ατζέντα για το κλίμα επιβεβαιώθηκε, ξεκινώντας από το πιο εμβληματικό μέτρο, την απαγόρευση της πώλησης οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης από το 2035. Η υποστήριξη προς την Ουκρανία παραμένει ακλόνητη, μαζί με την υπόσχεση για την οικοδόμηση μιας «Ευρωπαϊκής Ένωσης Άμυνας».
Τέλος, η Πρόεδρος της Επιτροπής επανέλαβε τη δέσμευσή της στο κράτος δικαίου, μη διστάζοντας να επικρίνει τη συμπεριφορά του Βίκτορ Όρμπαν, του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας. Επιπλέον, η απόφαση της Τζόρτζια Μελόνι να μην καλέσει τις κοινοβουλευτικές της δυνάμεις να τη στηρίξουν, την απαλλάσσει από κάθε υποχρέωση απέναντι στη Ρώμη και το Fratelli d’Italia, το μεταφασιστικό κόμμα της Ιταλίδας πρωθυπουργού.
Ωστόσο, η συναίνεση που επιτεύχθηκε θα πρέπει να αποδείξει τη σταθερότητά της κατά τη διάρκεια της επόμενης θητείας. Οι αμφιβολίες θα πρέπει να ξεκαθαριστούν, οι υποσχέσεις να τηρηθούν και οι δεσμεύσεις να ποσοτικοποιηθούν. Η σύνθεση του σώματος των είκοσι επτά Επιτρόπων το φθινόπωρο θα αποτελέσει την πρώτη δοκιμασία της συνοχής της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να έχει κατά νου την περίφημη φράση του καρδινάλιου ντε Ρετς: “Η ασάφεια μπορεί να ξεπεραστεί μόνο εις βάρος κάποιου”.
