Γράφει ο Ιπποκράτης Χατζηαγγελίδης
Στο προηγούμενο άρθρο μου έκανα σαφές ότι κανένα πρόγραμμα, καμία συμφωνία δεν θα βγάλει τη χώρα από την κρίση χωρίς να υπάρχει σαφής και αποτελεσματική μέθοδος χρηματοδοτήσεως της παραγωγής ώστε να επανεκκινήσει η οικονομία.
Επίσης, υπέδειξα πηγές κεφαλαίων δημοσίου χαρακτήρος, όπως το Σχέδιο Γιούνκερ, η γερμανική αναπτυξιακή τράπεζα KfW, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το IFC της Παγκοσμίου Τραπέζης κ.α. σημειώνοντας ότι αυτά τα κεφάλαια πρέπει να μοχλευθούν με ιδιωτικά, τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στη διεθνή αγορά.
Βεβαίως, έγραψα, απαραίτητος όρος τόσο για να έρθουν τα ιδιωτικά κεφάλαια όσο και για να υπάρξει ταχεία και αποτελεσματική διαχείριση των κεφαλαίων που συνολικώς θα συγκεντρωθούν, είναι να ανατεθεί η διαχείρισή τους σε ιδιώτες και όχι στο δημόσιο. Αυτό ήταν αρκετό για να επαναστατήσει η ευαίσθητη συνείδηση των αμετανόητων δήθεν αριστερών και όσων -ανεξαρτήτως ιδεολογίας- συνεχίζουν να πιστεύουν ότι το ανίκανο, ανοργάνωτο, αναποτελεσματικό, διαπλεκόμενο και διεφθαρμένο ελληνικό δημόσιο μπορεί να γίνει μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και μάλιστα να εμπλακεί ευθέως σε επιχειρηματικές και χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες. Ας πιστεύουν ότι θέλουν, η πραγματικότητα είναι αμείλικτη και τους διαψεύδει.
Τα ερωτήματα που μένουν να απαντηθούν είναι:
– Από πού θα βρεθούν τα ελληνικά κεφάλαια;
– Με ποια διαδικασία και ποια χρηματοπιστωτικά εργαλεία θα αναμιχθούν δημόσια με ιδιωτικά κεφάλαια και πως η διαχείρισή τους θα είναι αποτελεσματική;
Τα ελληνικά κεφάλαια
Η οικονομική συγκυρία μας δίνει μια εξαιρετική ευκαιρία να λύσουμε -οριστικώς και αμετακλήτως- το πρόβλημα των ελληνικών κεφαλαίων που έχουν τοποθετηθεί εκτός Ελλάδος. Η χρήση τους για επενδυτικούς σκοπούς -με τον τρόπο που θα περιγράψω στη συνέχεια- μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως κίνητρο και προϋπόθεση αμνηστίας για τις καταθέσεις Ελλήνων στην αλλοδαπή, οι οποίες δεν πληρούν το κριτήριο του πόθεν έσχες. Η απλή προϋπόθεση της «προθεσμιακής» τοποθετήσεώς των σε τίτλους επενδυτικών τραπεζών οι οποίες θα ιδρυθούν στο πλαίσιο της προτεινόμενης διαδικασίας για διάρκεια π.χ. 10 ετών κατ’ ελάχιστον, είναι εύλογη και εξυπηρετεί τόσο τους ιδιοκτήτες των κεφαλαίων όσο και το κράτος, το οποίο θα εισπράξει πολλαπλάσιους φόρους από την λειτουργία των νέων τραπεζικών ιδρυμάτων και των εταιρειών τις οποίες αυτά θα χρηματοδοτήσουν, παρά από τα όποια πρόστιμα με μεγάλη δυσκολία θα επιβάλλει και θα εισπράξει.
και πως θα εξασφαλισθεί η αποτελεσματική τους διαχείριση;
Δίπλα στα αμνηστευόμενα κεφάλαια θα επιστρέψουν και πολλά νομίμως εξαχθέντα, τα οποία θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν αποδόσεις μεγαλύτερες από αυτές που τους προσφέρουν οι ξένες τράπεζες. Έτσι, σε μικρό χρονικό διάστημα, ένας πολύ σημαντικός όγκος ελληνικών κεφαλαίων θα είναι διαθέσιμος για την χρηματοδότηση της παραγωγικής δραστηριότητος.
Τα ξένα κεφάλαια -από κάθε μορφής funds- θα έρθουν μόνο για ένα λόγο: τις υψηλές αποδόσεις. Αυτές μπορούν να παραχθούν επειδή η ελληνική οικονομία έχει -λόγω της 6ετούς υφέσεως- αποκτήσει χαρακτηριστικά αναπτυσσόμενης (emerging) αγοράς, άρα μπορεί να προσφέρει και τις ανάλογες υψηλές αποδόσεις ενώ η μόχλευση με τα δημόσια κεφάλαια αποτελεί ένα ακόμη κίνητρο γιατί οι δημόσιοι φορείς δεν ενδιαφέρονται για τις υψηλές αποδόσεις, άρα μπορούν να εκχωρήσουν μέρος των αποδόσεων υπέρ των ιδιωτικών κεφαλαίων (κάτι ανάλογο με το μηχανισμό δημιουργίας του Τ.Α.ΝΕ.Ο. Α.Ε. ήδη από το 2002) έναντι εγγυήσεων για την ακεραιότητα των κεφαλαίων τους σε περίπτωση δυσχερούς ρευστοποιήσεως. Βεβαίως, για να μπορεί να λειτουργήσει ένα τέτοιο σχήμα, η διαχείριση των κεφαλαίων πρέπει να ανατεθεί σε ιδιωτικές εταιρείες έμπειρων στελεχών, ο οποίες θα λειτουργήσουν εντός συμφωνημένου -χρονικού και νομικού- πλαισίου.
Ο μηχανισμός είναι απλός: Ας υποθέσουμε ότι -σε πρώτη φάση- συγκεντρώνεται ένα ποσό δέκα δισεκατομμυρίων -10.000.000.000- ευρώ, από κεφάλαια ευρωπαϊκών & διεθνών οργανισμών καθώς και επαναπατριζόμενα ελληνικά. Το ποσόν αυτό θα τεθεί σε δημόσιο «πλειστηριασμό» στον οποίο θα κληθούν να συμμετάσχουν ομάδες διαχειριστών/κεφαλαιούχων, οι οποίες θα προσφέρουν αναλογίες δικών τους κεφαλαίων προς δημόσια. Για παράδειγμα, για κάθε δικό τους εκατομμύριο ευρώ θα ζητούν ένα ή δύο ή τρία εκατομμύρια δημόσια κεφάλαια και θα προτείνουν τομείς στους οποίους αυτά θα επενδυθούν. Αντιστρόφως, ο δημόσιος φορέας που θα οργανώσει αυτούς τους ιδιότυπους πλειστηριασμούς, μπορεί να ορίζει αναλογίες -ελάχιστες ή μέγιστες- αναλόγως των κλάδων (βιομηχανία, αγροτική παραγωγή, υπηρεσίες) ή/και υποκλάδων (τρόφιμα, χημική βιομηχανία, μεταλλουργία, logistics, μεταφορές, λογισμικό, υψηλή τεχνολογία, ειδικές μορφές τουρισμού κλπ.) στους οποίους επιθυμεί να κατευθυνθούν τα κεφάλαια ή/και επενδυτικών σταδίων (νεοφυείς επιχειρήσεις, αναπτυγμένες επιχειρήσεις, προβληματικές επιχειρήσεις, συγχωνεύσεις επιχειρήσεων κλπ.).
Τα χρηματοπιστωτικά εργαλεία
Κάθε ομάδα διαχειριστών θα πρέπει είτε να ιδρύσει ένα επενδυτικό ταμείο (fund) ή/και επενδυτική τράπεζα, με έδρα οπουδήποτε στον κόσμο αλλά με πεδίο δραστηριότητος αποκλειστικώς στην Ελλάδα, ενώ τα δημόσια κεφάλαια θα είναι δεσμευμένα σε ειδικό λογαριασμό και θα τοποθετούνται σε επενδύσεις (δηλαδή σε ελληνικές επιχειρήσεις) αφού πρώτα έχουν τοποθετηθεί –αναλογικώς- τα ιδιωτικά.
Η δέσμευση των κεφαλαίων θα είναι της τάξεως των 5-7 ετών, αλλά αυτό πρέπει και μπορεί να είναι μια ευέλικτη ρήτρα, δεδομένου ότι είναι οι οικονομικές εξελίξεις που θα καθορίσουν τόσο την διάρκεια όσο και το ύψος των αποδόσεων. Όσοι επαναπατρίσουν κεφάλαια χωρίς πόθεν έσχες, θα λάβουν πλήρη αμνηστία έναντι τοποθετήσεως των κεφαλαίων τους σε μετοχές ή/και ομόλογα επενδυτικών σχημάτων. Τις αξίες αυτές θα μπορούν, εάν θελήσουν, να διαθέσουν στη δευτερογενή αγορά ομολόγων ή μέσω του χρηματιστηρίου.
Ουσιαστικώς, λόγω της αδυναμίας του τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτήσει με τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό την επανεκκίνηση της οικονομίας, η λύση δίνεται μέσω ενός by-pass, δηλαδή με τη δημιουργία ενός παράλληλου & ευέλικτου συστήματος επενδυτικών τραπεζών και κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (private equity & venture capital funds), το οποίο θα διαθέτει τεχνογνωσία αναδιαρθρώσεων (distress management & finance) και θα αναλάβει να υποστηρίξει την ταχεία αναδιάρθρωση και επαναλειτουργία των προβληματικών επιχειρήσεων.
Επίσης, ο μηχανισμός συγκεντρώσεως κεφαλαίων θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει μια αναπτυξιακή τράπεζα -στο πρότυπο, δηλαδή της παλαιάς Ε.Τ.Β.Α., αλλά με την τεχνογνωσία και αποτελεσματικότητα της KfW- η οποία εκτός της αυτονόητης μακροχρόνιας χρηματοδοτήσεως επενδύσεων θα χρηματοδοτήσει και κλάδους που δεν είναι του ενδιαφέροντος των ιδιωτών ενώ, επίσης, θα πρέπει να αναλάβει την ενεργό διαχείριση των βιομηχανικών περιοχών, οι οποίες αδρανούν και καταρρέουν .
Ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να δημιουργηθεί το πολύ εντός 6 μηνών. Τεχνογνωσία υπάρχει, την διαθέτουν τα πρώην στελέχη της Ε.Τ.Ε.Β.Α., η οποία -εγκληματικώς- απορροφήθηκε από την Εθνική για να δημιουργηθούν χρηματιστηριακές υπεραξίες από την καταστροφική διοίκηση Καρατζά! Όμως, εκτός αυτών, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι Έλληνες, στις ξένες κεφαλαιαγορές, με μεγάλη εμπειρία σε τέτοιες διαδικασίες, οι οποίοι ευχαρίστως θα συμμετάσχουν σε ένα οργανωμένο εγχείρημα ανακάμψεως της ελληνικής οικονομίας, το οποίο -επιπροσθέτως- θα τους δώσει μεγάλες υπεραξίες για τα κεφάλαια που θα προσελκύσουν. Εκτιμώ ότι αν, αρχικώς, διατεθούν δημόσια κεφάλαια π.χ. πέντε δισεκατομμυρίων -5.000.000.000- ευρώ στην αγορά θα καταλήξουν κεφάλαια της τάξεως περίπου των δέκα δισεκατομμυρίων -10.000.000.000- ευρώ. Δεν αποκλείεται οι εκτιμήσεις μου να είναι συντηρητικές και να προκύψουν υψηλότερα κεφάλαια. Η επιτυχία της πρώτης φάσεως θα προσελκύσει περισσότερα και φθηνότερα κεφάλαια, τα οποία θα έχουν βρει ένα μικρό επενδυτικό παράδεισο που θα προσφέρει σχεδόν τριτοκοσμικές αποδόσεις σε περιβάλλον ευρωζώνης!
Θα μπορούσα να γράψω αρκετά περισσότερα, όμως ο χώρος ενός άρθρου δεν το επιτρέπει. Άλλωστε, είμαι βέβαιος ότι θα έχω την ευκαιρία να δώσω περισσότερες πληροφορίες και διευκρινήσεις στη συζήτηση που θα προκύψει στα κοινωνικά δίκτυα των social media.
Όμως, θεωρώ απολύτως απαραίτητο -αλλά και ηθικώς επιβεβλημένο- να προσθέσω μια ακόμη σημαντική παράμετρο: την δικαίωση αι αποζημίωση των Ελλήνων ομολογιούχων που επλήγησαν από το P.S.I. Δεν είναι της παρούσης ούτε έχει νόημα να εξετάσουμε αν οι άνθρωποι αυτοί ήταν επενδυτές με γνώση των κινδύνων που αναλάμβαναν ή απλοί αποταμιευτές που χρήζουν προστασίας. Η ηθική και λογική των αγορών επιβάλλου να δεχθούμε το πρώτο, όμως δεν είναι καθόλου βέβαιον ότι η πρωτοβάθμια ελληνική δικαιοσύνη έχει την ίδια άποψη. Πολλώ δε μάλλον που το ελληνικό πολιτικό σύστημα και το οικονομικό περιβάλλον ενήργησαν με τρόπο που μας αναγκάζει να δεχθούμε ως δικαιότερη την δεύτερη εκδοχή.
Για την δικαίωσή και αποζημίωσή των Ελλήνων ομολογιούχων -μη δημοσίων φορέων- προτείνω να συμπεριληφθούν ως ειδική κατηγορία στο ανωτέρω σχέδιο και να διαθέσουν τα ομόλογά τους έναντι νέων -ομολόγων ή μετοχών- ύψους όσο ήταν η αρχική τους επένδυση πλέον των διαφυγόντων αποδόσεων από το 2012 μέχρι σήμερα. Τα νέα αυτά ομόλογα ή/και μετοχές, όπως και όλα τα άλλα, θα είναι ελευθέρως διακινούμενα μέσω των αγορών κεφαλαίου ενώ η -ενδεχόμενη- διακράτησή τους θα πρέπει να συνδεθεί με ένα προνομιακό κουπόνι. Θεωρώ ότι αυτή η ρύθμιση όχι μόνον είναι ζήτημα ηθικής τάξεως έναντι των Ελλήνων ομολογιούχων, αλλά είναι και απολύτως απαραίτητη ως πρόσθετο ηθικό αντιστάθμισμα της αμνηστίας των ελληνικών κεφαλαίων που θα επαναπατρισθούν χωρίς πόθεν έσχες. Άλλωστε, δεν είναι πολύ δύσκολο να δει κανείς την σχέση μεταξύ των δύο περιπτώσεων: όσο περισσότερα κεφάλαια διέφευγαν αφορολόγητα εκτός Ελλάδος, τόσο μεγαλύτερες ήταν οι δανειακές ανάγκες του Ελληνικού Δημοσίου, που κάλυπταν οι αποταμιεύσεις των Ελλήνων ομολογιούχων. Θα ήταν απολύτως άδικο και παράλογο να αμνηστευθούν όσοι αφ’ ενός έχουν μέρος της ευθύνης για την εθνική μας χρεωκοπία και, αφ’ ετέρου –έστω εμμέσως- ωφελούνται από αυτήν, χωρίς να αποκατασταθούν πλήρως όσοι υπήρξαν ευθέως θύματά της!!!
Ελπίζω -αλλά δεν το πιστεύω…- να υπάρξουν ανοιχτά μυαλά που να υιοθετήσουν την πρόταση αυτή ή όποια ανάλογη θα μπορούσε να δώσει διέξοδο στο οικονομικό πρόβλημα της χώρας, άλλως η μόνη ρεαλιστική λύση είναι το Σχέδιο Σόϊμπλε, για έξοδο από το ευρώ. Η δική μου πρόταση έχει πολύ μικρότερο κόστος και αν διατυπωθεί, με τρόπο ορθό και πειστικό, από μια αξιόπιστη Ελληνική Κυβέρνηση θα δημιουργήσει ένα πολύ δυνατό ανάχωμα στα όποια σχέδια νεοσυντηρητικών –γερμανικών ή/και άλλων- κύκλων που επιθυμούν την έξοδο της Ελλάδος από την ευρωζώνη, αλλά και την Ε.Ε. Έχουμε μια εξαιρετική -αλλά μόνο μία!- ευκαιρία να αλλάξουμε τους κανόνες του παιχνιδιού προς όφελός μας αλλά και προς όφελος όλης της Ευρώπης! Έχουμε ικανούς πολιτικούς για να το πετύχουν;
