Το τραγικό αυτοκινητικό συμβάν στον δρόμο από τον αερολιμένα της Βεγγάζης στην ανατολική Λιβύη προς την κατεστραμμένη από τη σαρωτική και φονική κακοκαιρία «Daniel» ιστορική πόλη της Ντέρνα που στοίχισε τη ζωή σε πέντε μέλη της ελληνικής ανθρωπιστικής ομάδας που μετέβαινε εκεί, κυριαρχεί ως θέμα στην επικαιρότητα και έχει προκαλέσει βαθιά θλίψη στον ελληνικό λαό.
Μπορεί όλα σχεδόν να συγκλίνουν σε σοβαρό τροχαίο, αλλά αναμφίβολα έχουν υπάρξει αστοχίες, κακή σχεδίαση από πλευράς ΓΕΕΘΑ (στο οποίο ανήκαν οι τρεις ένστολοι, η αντιπλοίαρχος και η επισμηναγός νοσηλευτικής και ο υπαξιωματικός των ΕΤΑ), ενώ ένα από τα μόνιμα και συμφυή προβλήματα που εμφανίζει η χώρα μας στις πλείστες επιχειρήσεις και αποστολές στο εξωτερικό είναι η έλλειψη καλών, σύνθετων, αξιόπιστων και επιβεβαιωμένων πληροφοριών.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα συμμετέχει σε ειρηνευτικές-ανθρωπιστικές αποστολές στο εξωτερικό είτε υπό την «ομπρέλα» του ΟΗΕ ή με το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Η χώρα μας δεν συμμετέχει σε πολεμικές αποστολές, ενώ αριθμητικά η συνδρομή της σε προσωπικό δεν είναι μεγάλη, συγκριτικά με άλλα κράτη.
1 Οπως δείχνουν τα πράγματα καθώς και τα όσα ο υπογράφων έχει συλλέξει, μιλώντας εντός και εκτός χώρας για το οδικό δυστύχημα, που προκάλεσε ανθρώπινες απώλειες, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιος άλλος λόγος. Τώρα οι γνωστοί ευφάνταστοι, οι ακονίζοντες και προβάλλοντες ανερμάτιστες συνωμοσιολογικές θεωρίες μπορούν να ισχυρίζονται διάφορα για λόγους προσωπικούς, προβολής και μυστηρίου, ως και για «εφετζίδικες» εμφανίσεις. Οι «πληροφορίες» ουσιαστικά είναι αποκυήματα φαντασίας και είναι για μη σχολιασμό. Κάποιοι ως έντονα παρορμητικοί και εραστές της φαντασίας βλέπουν διάφορα…
Ανούσια και ανεξέλεγκτα, δεν γνωρίζουν τα θέματα και επιεικώς είναι αγεωγράφητοι, ανιστόρητοι και κινούνται (και αν) σε παράλληλο σύμπαν. Τα όσα ακούστηκαν ή γράφτηκαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης παραπέμπουν σε μυθοπλασία και καλπάζουσα φαντασιοπληξία.
Σε επαφές με Λίβυους αξιωματικούς, με αναλυτή του ειδικού εκπροσώπου του Γ.Γ. ΟΗΕ για τη Λιβύη, με ακολούθους άμυνας τριών κρατών με εκπροσώπηση στην Τρίπολη, καθώς και με εξειδικευμένες αραβικές ιστοσελίδες στη Λιβύη, κανένας δεν είπε κάτι διαφορετικό της εκδοχής του σφοδρού τροχαίου δυστυχήματος.
2Πέραν του τραγικού συμβάντος, τραγικός και μάθημα προς αποφυγή ήταν ο χειρισμός σε ό,τι αφορούσε το συμβάν. Ενημερωτικά, επικοινωνιακά, χρονικά, ψυχολογικά ήταν όλα λάθος.
Ο υπογράφων γνώριζε από αρκετά νωρίς τις απώλειες και υπήρχαν αναφορές σε αραβικά και ισραηλινά ΜΜΕ και εδώ καθαρά από έλλειψη πληροφοριών, ερασιτεχνικών εκτιμήσεων, χαοτικής κατάστασης και ως συνήθως πολλαπλασιαστικής ευθυνοφοβίας των εμπλεκομένων έκαναν λόγο για «ελαφρά τραυματίες» και κάτι άλλα άστοχα, απαράδεκτα και όχι μόνο, λες και δεν ήσαν Ελληνες στην αποστολή αλλά εξωγήινοι…
Σε αυτά τα ζητήματα, στον σχεδιασμό και ειδικά στις πληροφορίες (από «βαθιά λαρύγγια» και άμεσα) υστερούμε. Και δεν το καταλαβαίνουν διαδοχικές ηγεσίες των επιτελείων.
Μη σχολιάσω περιπτώσεις απαράδεκτου χειρισμού όπως π.χ. με τους δυο αξιωματικούς μας πριν από 4 χρόνια στον Εβρο και πολλά άλλα (με την Τουρκία). Και χρειάζονται συνεχώς ενημέρωση, σοβαρότητα, αξιοπιστία, χρήση ανθρώπων με πολύ ειδικές γνώσεις, καθώς και καταγραφή εμπειριών από τον πολύ δύσκολο, ανεξιχνίαστο γεωγραφικό, πολιτιστικό, γλωσσικό χώρο της Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Και όχι μόνο…
ΤΙ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΕΙ
Η ανθρωπιστική βοήθεια έπρεπε να σταλεί σε αεροδρόμιο
Η αποστολή θα έπρεπε να αποφύγει την παραλιακή οδική γραμμή λόγω των τρομακτικών προβλημάτων που προκάλεσε η φονική κακοκαιρία. Επίσης, ο πέραν των δέκα χρόνων αιματηρός εμφύλιος πόλεμος έχει διαρρήξει όλα τα συγκοινωνιακά και επικοινωνιακά συστήματα και υποδομές σε μία χώρα που δεν είναι χώρα, αλλά χώρος, στον οποίο κατά καιρούς έχουν δράσει δολοφόνοι, πειρατές, λαθρέμποροι, ρωσικές μισθοφορικές ομάδες, τρομοκράτες, έμποροι όπλων, ισλαμιστικές βίαιες οργανώσεις…
Τα σύνορα της Λιβύης είναι πορώδη και ελεγχόμενα από παραστρατιωτικές και φυλετικές οργανώσεις.
Προληπτικά και μόνο, όπως έκαναν αποστολές 23 κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, στέλνεις την απαραίτητη ανθρωπιστική βοήθεια στο αεροδρόμιο και αφήνεις τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, τις εθελοντικές ομάδες, τους εκπροσώπους του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού να τη διανείμουν.
Δεν εμπλέκεσαι ποτέ σε περιοχές γεωγραφικού ανάγλυφου τύπου Λιβύης, με χερσαία ομάδα. Η εμπειρία και οι μελέτες που έχω συγκεντρώσει από Κόσοβο, Αφγανιστάν, βόρειο Ιράκ, Βοσνία-Ερζεγοβίνη το επιβεβαιώνουν. Δυστυχώς το ΓΕΕΘΑ (που έχει την κύρια ευθύνη) χαρακτηρίζεται από κακώς ανεπτυγμένο «εγωισμό» κάποιων.
Αρα ήταν λαθεμένη και ελλιπής η αποστολή για Ντέρνα. Επίσης, το ΓΕΕΘΑ και το υπουργείο Εξωτερικών (στην πολιτική διάσταση) δεν ανέφεραν με ποιους και αν ήταν σε επαφή.
Εκτός αν θεωρούσαν ότι η παρουσία του εκκεντρικού, προβληματικού (τάχα φίλου μας…) και παράνομου πολέμαρχου Χάφταρ θα κάλυπτε τα πάντα από οδική ασφάλεια, υποστήριξη κ.λπ.
Η εμπειρία μου χρόνων από πολλές διενέξεις/ειδικές ομιλίες μου λέει «μην εμπιστεύεσαι για τίποτα τους πολέμαρχους». Αμφιβάλλω αν το ΓΕΕΘΑ ή διπλωμάτες μας μίλησαν νωρίτερα με ΜΚΟ εκεί, με τα Ηνωμένα Εθνη, με ανθρωπιστικούς οργανισμούς, με τον αρμόδιο τομέα της Ε.Ε., τους Αμερικανούς, την Αίγυπτο, την Ορθόδοξη Εκκλησία κ.λπ.