Δραματικές περιγραφές των Ουκρανών για τις στιγμές που βίωσαν στο Τσερνόμπιλ φέρνει στο φως το BBC.
Το απόγευμα της 24ης Φεβρουαρίου, οι ρωσικές δυνάμεις περικύκλωσαν το Τσερνόμπιλ με άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα, μπαίνοντας στην Ουκρανία από τα σύνορα της Λευκορωσίας, με τους Ουκρανούς να κάνουν λόγο πως υπήρξε μεγάλος κίνδυνος για μια νέα πυρηνική καταστροφή, την οποία οι ίδιοι απέτρεψαν.
Περίπου 170 Ουκρανοί εθνοφρουροί που ασφάλισαν το εργοστάσιο μεταφέρθηκαν στο υπόγειο και κρατήθηκαν αιχμάλωτοι εκεί. Στη συνέχεια, Ρώσοι στρατιώτες ερεύνησαν τις εγκαταστάσεις για όπλα και εκρηκτικά.
Οι μηχανικοί, οι επόπτες και το λοιπό τεχνικό προσωπικό επετράπη να συνεχίσουν να εργάζονται. Τις επόμενες δύο ημέρες, προσήχθησαν ομάδες από τη ρωσική υπηρεσία ατομικής ενέργειας Rosatom.
Το προσωπικό του Τσερνόμπιλ ήταν πρόθυμο να διατηρήσει τον έλεγχο της συντήρησης του εργοστασίου. Δεν είναι σταθμός παραγωγής ενέργειας που λειτουργεί, αλλά τα ραδιενεργά απόβλητα αποθηκεύονται στον τόπο της χειρότερης πυρηνικής καταστροφής στον κόσμο. Δισεκατομμύρια δολάρια έχουν δαπανηθεί από το ατύχημα το 1986 για τον καθαρισμό και τον περιορισμό περαιτέρω μόλυνσης. Εάν οι συνθήκες στην τοποθεσία δεν παρακολουθούνται σωστά, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος απελευθέρωσης πυρηνικού υλικού.
«Ήθελαν να μάθουν πώς έγινε η διαχείριση της εγκατάστασης. Ήθελαν πληροφορίες για όλες τις διαδικασίες, έγγραφα και λειτουργίες. Φοβήθηκα γιατί η ανάκριση ήταν συνεχής και μερικές φορές σκληρή», δήλωσε ο ο Ολεξάντρ Λομπάντα, ένας υπεύθυνος για την ασφάλεια στο σταθμό.
Στον τελευταίο όροφο του κεντρικού κτιρίου του ηλεκτρικού σταθμού βρίσκονται βασικοί χώροι από όπου ελέγχεται η τοποθεσία. Μερικά από τα δωμάτια ήταν κλειδωμένα. Όταν οι Ρώσοι δεν βρήκαν τα κλειδιά, εισέβαλαν στα δωμάτια, κόβοντας το τμήμα της πόρτας στο οποίο ήταν ενσωματωμένη η κλειδαριά.
«Έπρεπε να διαπραγματευόμαστε συνεχώς μαζί τους και να προσπαθούμε σκληρά να μην τους προσβάλλουμε, έτσι ώστε να επιτρέψουν στο προσωπικό μας να διαχειριστεί την εγκατάσταση» δήλωσε ο μηχανικός Valeriy Semonov.
Όταν διακόπηκε το ρεύμα στον σταθμό για τρεις ημέρες, ο Valeriy είπε ότι προσπάθησε να βρει καύσιμα για να κρατήσει τη γεννήτρια σε λειτουργία, ακόμη και να κλέψει μερικά από τους Ρώσους.
«Αν είχαμε χάσει τον έλεγχο, θα μπορούσε να ήταν καταστροφικό», εξήγησε ο Oleksandr. “Θα μπορούσε να είχε απελευθερωθεί ραδιενεργό υλικό. Το μέγεθος του, μπορείτε κάλλιστα να φανταστείτε. Δεν φοβόμουν για τη ζωή μου. Φοβόμουν για το τι θα συνέβαινε αν δεν ήμουν εκεί και παρακολουθούσα το εργοστάσιο. Φοβόμουν ότι θα ήταν μια τραγωδία για την ανθρωπότητα».