Παρά την αύξηση των ελέγχων και των κατασχέσεων το παραεμπόριο στην Ελλάδα ανθεί και παράγει ετήσιους τζίρους της τάξης των 20 δις. ευρώ με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και τα κρατικά έσοδα.
Όπως τονίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Γιώργος Καρανίκας σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων της ΕΣΕΕ, στη διάρκεια των ετών 2015 – 2017 το Συντονιστικό Κέντρο Εποπτείας Αγοράς και Αντιμετώπισης Παρεμπορίου (ΣΥΚΕΑΑΠ) έχει αυξήσει κατά 743% τις κατασχέσεις και κατά 183% τους διενεργούμενους ελέγχους, ενώ την περίοδο 2016 – 2018 έχουν πραγματοποιηθεί 9.500 έλεγχοι μεικτών κλιμακίων.
Μόνο το ΣΔΟΕ πέρυσι είχε προβεί σε κατασχέσεις 1.056.274 (μέρος των συνολικών κατασχέσεων που έχει πραγματοποιήσει το ΣΥΚΕΑΑΠ) παραποιημένων προϊόντων και 846.767 λαθραίων εμπορευμάτων.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΙΝΕ – ΕΣΕΕ, αν και δεν υπάρχει κανένας φορέας με αδιαμφισβήτητα στοιχεία, με απολύτως οικονομικούς όρους το ύψος των χρημάτων που θα κατευθύνονταν στην αγορά εκτιμώνται σήμερα μεταξύ 15 – 20 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Παράλληλα η απώλεια εσόδων από τη φορολογική διοίκηση είναι πολύ σημαντική, καθώς μόνο από το ΦΠΑ και λοιπούς διαφυγόντες έμμεσους φόρους οι απώλειες υπολογίζονται σε περίπου 3 – 4 δισ. ευρώ ετησίως.
«Η αναποτελεσματική αντιμετώπιση του παρεμπορίου δεν οφείλεται στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, το οποίο κρίνεται ως επαρκές, αλλά εντοπίζεται στη μη πιστή εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας και κατά συνέπεια της αναποτελεσματικής λειτουργίας και συνεργασίας των ελεγκτικών οργάνων» σημείωσε ο κ. Καρανίκας.
Ο πρόεδρος υπενθύμισε συνοπτικά, ότι οι πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις του παρεμπορίου είναι οι εξής:
- Δεν καταβάλλονται φόροι και εισφορές, με συνέπεια τη συρρίκνωση των κρατικών εσόδων,
- Δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό για τις νόμιμες επιχειρήσεις,
- Υποθάλπει τη διακίνηση κλοπιμαίων αντικειμένων,
- Δεν υπάρχει καμία εγγύηση για την ασφάλεια και τη γνησιότητα των προϊόντων.
Ο ίδιος συνέχισε ότι, παρά την αξιοσημείωτη άνοδο τόσο των ελέγχων όσο και των κατασχέσεων προϊόντων απομίμησης, το παρεμπόριο όχι μόνο δεν περιορίζεται αλλά αντιθέτως εξακολουθεί να ανθεί και να διογκώνεται, εξαιτίας:
α) Της μη ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των καταναλωτών,
β) της ανεπαρκούς στελέχωσης των αρμόδιων υπηρεσιών,
γ) του απαρχαιωμένου τεχνολογικού εξοπλισμού των ελεγκτικών οργάνων (έλλειψη κινητών τηλεφώνων με σύγχρονα λογισμικά και εφαρμογές),
δ) της μετεξέλιξης/μεταφοράς του παρεμπορίου από τους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους και τους πλανόδιους μικροπωλητές σε οργανωμένες αγορές και στο διαδίκτυο/ψηφιακό παρεμπόριο, με τη δημιουργία διαδικτυακού, μη πιστοποιημένου, διαύλου/καναλιού πωλήσεων,
ε) της έλλειψης κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ υπηρεσιών και ελεγκτικών κλιμακίων.
Προτάσεις από την ΕΣΕΕ
Παράλληλα, ο κ. Καρανίκας, σημείωσε ότι η ΕΣΕΕ έχει αναδείξει το παρεμπόριο ως σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα στην τόνωση του εγχώριου επιχειρείν αλλά και στην προσπάθεια επιβίωσης χιλιάδων μικρομεσαίων επιτηδευματιών.
Παράλληλα, έχει προβεί σε δωρεές βελτίωσης της υλικοτεχνικής υποδομής που διευκολύνουν το έργο των κρατικών ελεγκτικών μηχανισμών (δωρεά αυτοκινήτου SUV σε ΣΔΟΕ και γεφυροπλάστιγγας στο τελωνείο του Προμαχώνα Σερρών).
Ωστόσο, πρόσθεσε ο πρόεδρος, η ΕΣΕΕ προτείνει ως την πλέον ενδεδειγμένη λύση για την αντιμετώπιση του φαινομένου την ανάπτυξη ευρύτερων συνεργειών μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.
«Συνεπώς, η διάχυση της υπάρχουσας πληροφόρησης σε όλους τους συμμετέχοντες φορείς και η αφομοίωση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων (κινητά smartphones με εξελιγμένα λογισμικά, scanners ανίχνευσης προϊόντων απομίμησης κ.α.), θα βελτιώσει την αποδοτικότητα των διενεργούμενων ελέγχων. Βεβαίως, η προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού πρέπει να συνδυαστεί με την διαρκή εκπαίδευση και επιμόρφωση των στελεχών των αρμόδιων υπηρεσιών».
Η ΕΣΕΕ, είπε ο κ. Καρανίκας, έχει πέντε συγκεκριμένες προτάσεις:
- Να υλοποιηθεί η πάγια πρόταση της για ανίχνευση των παράνομων προϊόντων κατά την είσοδό τους στην χώρα,
- Να εντατικοποιηθούν οι αυστηροί έλεγχοι στις αποθήκες χονδρικής διανομής και πώλησης, όπου συγκεντρώνονται τα παράνομα εμπορεύματα.
- Να αναβαθμιστεί ο ρόλος του ΣΥΚΕΑΑΠ, μέσω διενέργειας εντατικότερων και ποιοτικότερων ελέγχων, με τη άμεση δέσμευση και καταστροφή των κατασχεμένων αντικειμένων.
- Να αναπτυχθεί κουλτούρα συνεργασιών και ανταλλαγής πληροφοριών και απόψεων μεταξύ των συνεργαζόμενων μερών.
- Τέλος, να διενεργούνται εξονυχιστικοί έλεγχοι τόσο στα εμπορεύματα υπαίθριου εμπορίου όσο και στις άδειες των μικροπωλητών.