Γράφει ο Ceteris Paribus
Πολλοί αναρωτήθηκαν γιατί οι δανειστές όχι μόνο «επέτρεψαν» αλλά και χαιρέτισαν την προκήρυξη εκλογών από τον Αλέξη Τσίπρα σαν βήμα που μπορεί να δημιουργήσει όρους ευρύτερης πολιτικής στήριξης για την υλοποίηση της συμφωνίας. Η συνήθης πρακτική τους ήταν μάλλον «αλλεργική» προς τις εκλογές, ενώ η εμπιστοσύνη τους προς τον Αλέξη Τσίπρα δεν αποκαταστάθηκε -τουλάχιστον όχι πλήρως- από τη μνημονιακή του στροφή…
Από τη στιγμή που έπεσαν οι υπογραφές για το τρίτο μνημόνιο και αυτό ψηφίστηκε στη Βουλή, τίποτε σημαντικό δεν μπορεί να γίνει σ’ αυτή τη χώρα χωρίς το δικό τους «μάνατζμεντ». Όποιος παραγνωρίζει αυτή την πραγματικότητα, μπορεί να βρεθεί προ οδυνηρών εκπλήξεων – στην περίπτωση ιδιαίτερα που στηρίξει σε αυτή την παραγνώριση κρίσιμες επιλογές. Το γεγονός, λοιπόν, ότι οι δανειστές χαιρέτισαν την προκήρυξη εκλογών ενώ ακόμη πολλά και σημαντικά ζητήματα που αφορούν το ελληνικό πρόγραμμα είναι ανοιχτά, μόνο με έναν τρόπο εξηγείται: ότι έχουν σχέδιο για το «μετά τις εκλογές» και τη βεβαιότητα ότι αυτό το σχέδιο μπορεί να υλοποιηθεί. Με λίγα λόγια, θεωρούν ότι, ύστερα από μια σχεδόν τετραετία πολιτικής αστάθειας, έχουν δημιουργηθεί οι όροι και προϋποθέσεις ώστε η ελληνική πολιτική σκηνή να επιστρέψει στον «ενάρετο κύκλο» της μνημονιακής σταθερότητας.
Αυτή τους η βεβαιότητα στηρίζεται σε τέσσερις βασικούς πυλώνες:
1. Στην αυτοπεποίθηση ότι ύστερα από την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, ιδιαίτερα μάλιστα με το «προωθημένο» και σκληρό σύστημα επιτήρησης που έχει ενσωματωθεί στη συμφωνία, ελέγχουν απόλυτα το παιχνίδι με την (όποια) ελληνική πολιτική ηγεσία.
2. Στην εκτίμηση ότι ύστερα από τη μνημονιακή στροφή του Αλέξη Τσίπρα εξέλιπε πλέον ο βασικός παράγοντας αστάθειας του ελληνικού πολιτικού σκηνικού: η κυβερνητική δυναμική της αριστερής αντιμνημονιακής πολιτικής έκφρασης, που συντηρούσε το μεγάλο ρήγμα στο πολιτικό σκηνικό, που διατηρούσε την πολιτική ένταση και την πολιτική κρίση. Η λαϊκή Ενότητα, όποια και αν είναι η επίδοσή της στις εκλογές, δεν μπορεί να επαναφέρει μια τέτοια πολιτική συνθήκη. Το μνημόνιο – αντιμνημόνιο σε ουσιαστική αντιστοιχία με το Αριστερά – Δεξιά παύει πλέον να είναι ο κεντρικός άξονας των πολιτικών διεργασιών, το τεκτονικό ρήγμα που συντηρεί και αναπαράγει την πολιτική κρίση. Ο αντιμνημονιακός πολιτικός λόγος της Χρυσής Αυγής και η αντίθεση του ΚΚΕ με τα μνημόνια, μάλλον συ6μβάλλουν στο να αποδυναμώνεται αυτό το ρήγμα παρά στο να ενισχύεται.
3. Στην ασφαλή εκτίμηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα θα είναι μάλλον πρώτο κόμμα, αλλά χωρίς μεγάλη διαφορά με τη δεύτερη ΝΔ, και σε κάθε περίπτωση μακριά από το 36% του Ιουνίου και πολύ περισσότερο από την αυτοδυναμία. Αυτό σημαίνει ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα υποχρεωθεί να συγκυβερνήσει. Έχοντας λοιπόν προκηρύξει τις εκλογές με διακηρυγμένο στόχο να «χειραφετηθεί» από το ΟΧΙ στους κόλπους της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας, είναι υποχρεωμένος μετεκλογικά να σχηματίσει κυβέρνηση σταθερότητας και ευρείας στήριξης για την υλοποίηση του τρίτου μνημονίου. Αρκούν το ΠΟΤΑΜΙ και το ΠΑΣΟΚ για το σχηματισμό μιας τέτοιας κυβέρνησης, ιδιαίτερα όταν διαφαίνεται πως το πρώτο θα «σταθεροποιηθεί προς τα κάτω» και το δεύτερο θα παλέψει για την επιβίωση;
4. Στην αυτοπεποίθηση ότι «κρατούν» τον έλεγχο των ελληνικών πολιτικών εξελίξεων για δύο ακόμη λόγους: α) επειδή κρατούν τα «κλειδιά» για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, β) επειδή κρατούν τα «κλειδιά» για το μέλλον των ελληνικών τραπεζών. Οι κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών (ο προσδιορισμός τους και η κάλυψή τους, κυρίως όμως ο προσδιορισμός τους) προκαλούν μεγάλη αναταραχή στο εγχώριο πολιτικο-επιχειρηματικό σύστημα, για την έκταση του bail-in. Τα διαφορετικά και αντιφατικά σενάρια που διαρρέουν πηγές των δανειστών κρατούν «ζεστή» την ένταση και την ανασφάλεια.
Με εργαλείο, λοιπόν, τη διαρθρωτική αλλαγή στο ελληνικό πολιτικό σύστημα ύστερα από τη μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ, τους πραγματικούς πολιτικούς συσχετισμούς που θα προκύψουν από τις εκλογές, το σκληρό πλαίσιο επιτήρησης, αλλά κυρίως τη «δίδυμη» υπόσχεση αλλά και απειλή ταυτόχρονα για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, οι δανειστές έχουν πλήρη αυτοπεποίθηση ότι μετεκλογικά θα επιβάλλουν μια κυβέρνηση πολιτικής σταθερότητας και ευρείας στήριξης με κορμό το μεγάλο συνασπισμό ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ. Ακόμη και αν χρειαστεί να επιβληθεί στον Αλέξη Τσίπρα μια πολιτική αποστρατεία και αντ’ αυτού να χριστεί πρωθυπουργός ο Γιάννης Δραγασάκης…
Η εθνική μας ιδιοσυγκρασία έχει διαμορφώσει ένα ιδιαίτερο πολιτικό χαρακτηριστικό: να θεωρούμε ότι οι εξελίξεις είτε είναι προϊόν σχεδίων συνωμοσίας, είτε καθορίζονται από την ιδιοσυγκρασία προσώπων που αναλαμβάνουν κορυφαίους ρόλους, κι όχι από την αμείλικτη υλική πραγματικότητα του συσχετισμού δύναμης. Αυτό το αντιφατικό μείγμα αυταπατών εξακολουθεί να κυριαρχεί ακόμη και ύστερα από την καταλυτική εμπειρία της μνημονιακής στροφής του ΣΥΡΙΖΑ. Η επίσημη -και τελεσίδικη- διάψευση θα φτάσει και θα θυροκολληθεί επισήμως μετά τις εκλογές…
