Γράφει ο Ceteris Paribus
Όσοι -κακώς!- είχαν απορίες για την πολιτική του γερμανικού «κέντρου», τώρα τις έλυσαν. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε «βγήκε μπροστά» και ξεκαθάρισε τα πράγματα. Τί είπε; Εντός Ένωσης σημαίνει δύο πράγματα: λιτότητα και πιστή τήρηση των δεσμεύσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει το δρόμο της χωρίς παρεκκλίσεις – όποιος δεν αντέχει, ας πορευτεί όπως νομίζει…
Η ψήφος των Βρετανών πολιτών αντιμετωπίζεται περίπου σαν παρασπονδία αν όχι προδοσία, που πρέπει να επισύρει μέτρα τιμωρίας. Σε μια ευθέως προκλητική κίνηση, οι Γιουνκέρ υποδέχονται την πρωθυπουργό της Σκωτίας στις Βρυξέλλες με θερμές δηλώσεις ενώ συζητείται ήδη ανοιχτά το ενδεχόμενο να θέσει η Σκωτία βέτο στην… έξοδο της Μ. Βρετανίας από την ΕΕ! Όταν η ίδια η Σκωτία διεκδικεί το δικαίωμά της να αποσπαστεί από το Ηνωμένο Βασίλειο, μόνο ένα πράγμα θα μπορούσε να σημαίνει η στάση της κυβέρνησης της Σκωτίας αλλά και η θέρμη των δηλώσεων των Ευρωπαίων αξιωματούχων: ότι η μεν Σκωτία επιθυμεί μια ανεξάρτητη Σκωτία εντός ΕΕ, η δε ΕΕ «κλείνει το μάτι» σε μια τέτοια προοπτική. Μόνο που αυτό δεν είναι παρά μια ιταμή διπλωματική πρόκληση που παραπέμπει στο «ξήλωμα» του Ηνωμένου Βασιλείου!
Ταυτόχρονα, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απευθύνθηκε σε σκληρή γλώσσα στην πορτογαλική κυβέρνηση, απαιτώντας τήρηση των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών στόχων και απειλώντας ευθέως ότι, σε διαφορετική περίπτωση, θα επιβληθείς την Πορτογαλία ένα νέο, σκληρό πρόγραμμα.
Η στάση σύμπασας της ευρωπαϊκής ηγεσίας προδίδει ότι οι αποφάσεις έχουν ληφθεί: «μαστίγιο» προς το… απολωλός πρόβατο (τη Μ. Βρετανία) αλλά μαστίγιο επίσης προς τους εντός «απείθαρχους». Επίδειξη πυγμής προς τα μέσα και προς τα έξω!
Κατά τη γνώμη μας είναι προφανές ότι ο κύβος ερρίφθη: απέναντι στη Μ. Βρετανία, η επιλογή του γερμανικού κέντρου δεν είναι η αναίρεση του Brexit στην πράξη, αλλά η ταχύτατη προώθηση του «διαζυγίου».
Πώς εξηγείται αυτή η επίδειξη πυγμής στα όρια -ή και πέρα από τα όρια- της πολιτικής και διπλωματικής απρέπειας; Υπάρχει ασφαλώς ο προφανής λόγος: να μην αφεθεί χώρος για τη δημιουργία της εντύπωσης ότι η ΕΕ παραπαίει, ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα «κυβερνησιμότητας», ότι άρχισε το «ξήλωμα του πουλόβερ». Στο πλαίσιο αυτού του στόχου, η ασάφεια στις σχέσεις με τη Μ. Βρετανία και τα φαινόμενα «χαλάρωσης» σε χώρες-μέλη θα ήταν συνταγή αποσάθρωσης. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει καμία διάθεση γενναίας επανίδρυσης της ΕΕ σε εντελώς νέες βάσεις (όποιος τρέφει τέτοιες ελπίδες, καλό είναι να τις ξεχάσει…), η αντίδραση του γερμανικού κέντρου και των Βρυξελλών είναι εντελώς αναμενόμενη.
Ωστόσο, θα ήταν ασυγχώρητη αφέλεια να πιστέψουμε ότι η όλη υπόθεση αφορά μόνο πολιτικές και διπλωματικές κινήσεις. Εδώ παίζονται μεγάλης κλίμακας και παγκόσμιας εμβέλειας συμφέροντα! Το Brexit, ακόμη και αν δεν έχει καμία μείζονα αρνητική επίπτωση στη συνοχή της «εναπομένουσας» ΕΕ, έχει ενεργοποιήσει ήδη μια διαδικασία ανακατανομής ισχύος με παγκόσμια σημασία. Από αυτή την άποψη, δεν πρέπει να μας διαφύγει ότι ο πρόεδρος Ομπάμα ήταν κατά του Brexit, και προσπάθησε μάλιστα να το αποτρέψει με έναν τρόπο που αποδείχθηκε αναποτελεσματικός, δηλώνοντας ότι θα υπονομεύσει τη στρατηγική συμμαχία ΗΠΑ – Μ. Βρετανίας! Ύστερα από το Brexit επέμενε σε μια εντυπωσιακή δήλωση, ότι όσον αφορά τις εμπορικές συμφωνίες ΗΠΑ – ΕΕ, η Βρετανία θα είναι «στο τέλος της ουράς»!
Όλα αυτά τα ανεξήγητα, ένα πράγμα σημαίνουν: πως όχι μόνο το Βερολίνο αλλά και οι ΗΠΑ, μπαίνουν με τις δικές τους βλέψεις στη μάχη της ανακατανομής ισχύος που εκίνησε με το Brexit. Το χρυσό λάφυρο σε αυτή τη μάχη δεν είναι τίποτε άλλο παρά το… City του Λονδίνου! Το δεύτερο μεγαλύτερο χρηματο-οικονομικό κέντρο του πλανήτη ύστερα από τη Ν. Υόρκη, είναι ένας από τους μεγάλους «μοχλούς» της παγκόσμιας οικονομίας. Ύστερα από το Brexit, η προοπτική μετατόπισης του ευρωπαϊκού χρηματο-οικονομικού άξονα από το Λονδίνο στη Φρανκφούρτη είναι εντελώς ρεαλιστική. Και αυτή η προοπτική σημαίνει μια μείζονα αναβάθμιση της οικονομικής -και όχι μόνο- ισχύος της Γερμανίας.
Ένα τέτοιο «δώρο» δεν επρόκειτο να το αποποιηθεί όχι μόνο ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αλλά κανένας άλλος στη θέση του! Αλλά απόλυτος όρος για την επιτυχία του στόχου είναι να μην αρχίσει να ξηλώνεται το ευρωπαϊκό «πουλόβερ» – εξ ου και η επίδειξη πυγμής μέσα κι έξω.
Όποιος βγαίνει, θα πληρώνει βαρύ τίμημα. Όποιος μένει, θα πληρώνει επίσης βαρύ τίμημα – «εφαρμογή, ηλίθιε»! Όσο για τους ρομαντικούς που πιστεύουν ότι όλα γίνονται για την «Ευρώπη», μπορούν να κλάψουν ήσυχα για το χαμένο τους όνειρο…