Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Ένας όρος που πλέον αποτελεί σήμα κατατεθέν για τα δημοψηφίσματα, μετά από το δημοψήφισμα που έγινε στην Ελλάδα όταν ο Αλέξης Τσίπρας πήρε την απόφαση των πολιτών και έκανε το ακριβώς αντίθετο, είναι ο όρος «kolotoumba». Έως τώρα πέρα από την ελληνική, έχει υπάρξει και στην Καταλονία με την ξαφνική και αλλόκοτη απόφαση του ηγέτη της Καταλανικής Κυβέρνησης για πάγωμα της αυτονομίας, μετά από μεγάλη πλειοψηφία των καταλανών που ζήτησαν την ανεξαρτησία τους στο «ματωμένο» δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου.
Παρόλα αυτά, είναι απορίας άξιο μήπως το δημοψήφισμα περί αποχώρησης της Βρετανίας εκτός ΕΕ αποδειχθεί να είναι η μεγαλύτερη φούσκα στην Ευρώπη. Το πρώτο επιχείρημα περί αυτού είναι ο χρόνος που κυλά ανελέητα προς το Μάρτιο του 2019, την ημερομηνία κατά την οποία έχει προγραμματιστεί η αποχώρηση της Βρετανίας. Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit υποτίθεται πως θα πρέπει να έχουν τελειώσει γύρω στον Οκτώβριο του 2018. Αν πραγματοποιούνταν “kolotoumba”, τότε η βρετανική κοινή γνώμη θα χρειαζόταν να μετατοπιστεί σθεναρά κατά του Brexit στη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, ανέφεραν.
Επιπρόσθετα, μια “kolotoumba” θα απαιτούσε από πολλούς πολιτικούς στο Ουέστμινστερ το εξής: να αναλάβουν το ρίσκο να αρνηθούν να αποδεχθούν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ως τελευταία λέξη του βρετανικού λαού πάνω στο Brexit. Ένα τέτοιο βήμα μπορεί να πλήξει κάπως το Εργατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης. Αλλά σίγουρα θα πυροδοτήσει το χάος στους Συντηρητικούς.
Ανεξαρτήτως αυτού οι πολίτες βρίσκονται σε διχογνωμία ως προς το θέμα αυτό ιδιαίτερα όταν πλέον αρχίζουν να αλλάζουν την άποψη τους στο ζήτημα της αποχώρησης την ίδια ώρα που η Μέι χρειάζεται ισχυρή λαϊκή εντολή για να μπορέσει να διαπραγματευτεί με ευνοικούς όρους για το Brexit.
Αλλάζουν γνώμη οι πολίτες
Μία δημοσκόπηση του YouGov αυτό το μήνα (σ.σ. για λογαριασμό των Times του Λονδίνου) δείχνουν πως η διάθεση του κοινού αρχίζει να αλλάζει. Η έρευνα του YouGov κατέδειξε (σ.σ. αφότου αφαίρεσε τα «δεν ξέρω») ότι: το 53% των συμμετεχόντων πιστεύει πως η ψήφος υπέρ του Brexit είναι λάθος και 47% πως είναι σωστή. Αυτό το προβάδισμα έξι μονάδων του «λάθος» είναι το μεγαλύτερο μεταξύ 41% δημοσκοπήσεων που έχει πραγματοποιήσει το YouGov μετά το δημοψήφισμα. Τον Ιούνιο του 2016, η ψήφος υπέρ της αποχώρησης ήταν στο 52%, έναντι 48%.
Δύο είναι οι παράγοντες της αλλαγής των πολιτών ως προς το πολύ κρίσιμο αυτό θέμα. Πρώτον, κάποιοι ψηφοφόροι από την εργατική τάξη αλλάζουν γνώμη. Στις αρχές Αυγούστου, το YouGov ανακάλυψε πλειοψηφία 63%, έναντι 37%, που στήριζε το Brexit μεταξύ αυτής της κοινωνικής ομάδας. Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, το προβάδισμα είχε συρρικνωθεί σε 56% έναντι 44%.
Ο μειούμενος ενθουσιασμός για το Brexit μπορεί να αντανακλά την πίεση στο βιοτικό επίπεδο μετά το δημοψήφισμα. Καθώς και μια ανησυχία για τις οικονομικές προοπτικές της Βρετανίας μετά το Brexit.
Δεύτερον, όλο και περισσότεροι Βρετανοί αποδοκιμάζουν την Μέι. Και συγκεκριμένα τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τις διαπραγματεύσεις Brexit. Τον Απρίλιο, η πρωθυπουργός κάλεσε στις φετινές κοινοβουλευτικές εκλογές. Τότε, το 40% πίστευε πως η κυβέρνησή της χειριζόταν καλά τις συζητήσεις. Το 35% απάντησε «άσχημα». Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, το 64% επέλεξε το «άσχημα» και μόνο το 21% το «καλά».
