Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Follow@Nakos_Ioannis
Για πολλούς από εσάς που θα διαβάσουν τον τίτλο ένα εύλογο ερώτημα θα γεννηθεί στο μυαλό σας: ‘’ Tί πίνεις και δεν μας δίνεις;’’. Και θα έιχατε δίκιο εάν ο σκοπός μου δεν ήταν το να παρουσιάσω από την αρχή κιόλας του κειμένου μέσω του τίτλου του, την τραγική κατάσταση της λεγόμενης γενιάς των millennials.
Ποιοι είναι οι Μillennials
Oi Millennials ή αλλιώς Generation Y, είναι η αμέσως επόμενη γενιά, στην οποία ανήκουν όσοι γεννήθηκαν μεταξύ του 1980 και του 2000. Είναι νέοι, εθισμένοι στην τεχνολογία, άθεοι (σε μεγαλύτερο ποσοστό από την προηγούμενη γενιά) και σε σημαντικό ποσοστό άνεργοι (συγκριτικά με τους γονείς τους στην ίδια ηλικία), ως εκ τούτου με χαμηλότερη αγοραστική δύναμη.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, πρόκειται για άτομα που παραμένουν περισσότερο χρόνο κάτω από την οικογενειακή στέγη, που αποταμιεύουν ελάχιστα και επιδιώκουν την εμπειρία, όχι την ιδιοκτησία. Παράλληλα, η γενιά αυτή παντρεύεται σε μεγαλύτερη ηλικία ενώ εμφανίζεται να είναι η λιγότερο ευνοημένη από την ανάκαμψη σε Ευρώπη και ΗΠΑ μετά την κρίση του 2008, καθώς ο μέσος όρος των εισοδημάτων της έχει μειωθεί σε διπλάσιο ποσοστό από αυτό του γενικού πληθυσμού των ενηλίκων.
Η έρευνα της διαΝΕΟσις
Όλα αυτά σκέφτηκα μόλις είδα σήμερα το πρωί την έρευνα της διαΝΕΟσις σχετικά με το γεγονός πως σχεδίν οι μισοί Έλληνες 18-35 ετών υποστηρίζονται οικονομικά από γονείς ή άλλους συγγενείς τους.
Σύμφωνα με την διαΝΕΟσις, η έρευνα διεξήχθη στο πλαίσιο του CUPESSE, ενός μεγάλου ευρωπαϊκού ερευνητικού έργου για τη χαρτογράφηση της ανεργίας των νέων, το οποίο διεξάγεται ταυτόχρονα σε 11 χώρες με τον συντονισμό του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης.
Αντικείμενο της συγκεκριμένης έρευνας ήταν οι πεποιθήσεις και οι στάσεις των νέων ηλικίας 18-35 σε μια σειρά από θέματα, όπως η οικονομική τους κατάσταση, οι στάσεις τους απέναντι στην επιχειρηματικότητα, την απασχόληση και την ανεργία, αλλά και οι στάσεις των γονιών τους πάνω σε αυτά τα θέματα.
Στην έρευνα, την οποία διεξήγαγε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις η MRB το φθινόπωρο του 2016, συμμετείχαν περίπου 1.500 Έλληνες νέοι από όλες τις περιφέρειες της χώρας, καθώς και ένα δείγμα 500 γονέων.
Μεταξύ των ποιοτικών αποτελεσμάτων της έρευνας προκύπτουν αρκετά δεδομένα τα οποία χρήζουν συστηματικής και συνάμα προσεκτικής αξιολόγησης, όμως προσωπικα θα ήθελα να σταθώ και να επικεντρώσω το ενδιαφέρον μου στο σημαντικότερο ίσως απότοκο της συγκεκριμένης έρευνας.
Ποιό είναι αυτό; Μα φυσικά το εξαχθέν συμπέρασμα πως το 48 % περίπου των νέων της Ελλάδας, έχει οικονομικά αφεθεί να στηρίζεται στο εισόδημα συγγενικών ή οικογενειακών μελών του.
Εάν αναλογισθεί κανείς τα αντίστοιχα ποσοστά στην υπόλοιπη Ευρώπη, τότε πραγματικά θα πρέπει να νιώθει πολύ απογοητευμένος από την κατάσταση στην Ελλάδα, καθώς δεν είναι κρυφό μυστικό άλλωστε πως το ‘’case study’’ της Ελλάδας έχει αρχίσει ήδη εδώ και αρκετά χρόνια όχι μόνο να αποτελεί ‘’φαινόμενο παγκοσμίας μελέτης’’ από τις υπόλοιπες χώρες του κόσμου, αλλά πολύ περισσότερο τα όσα έχουν λάβει χώρα στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια να αποτελούν ‘’παράδειγμα προς αποφυγήν για τις μελλοντικές γενιές.’’
Ας επικεντρωθούμε όμως λίγο στον τίτλο του κειμένου. Εύκολα θα μπορέσει να διαπιστώσει κάποιος(ιδιαίτερα εάν και ο ίδιος ανήκει στην εν λόγω κατηγορία των millennials), πως το μεγαλύτερο ποσοστό των εισοδημάτων αυτής της κατηγορίας προέρχεται από συγγενικά ή οικογενειακά πρόσωπα του ευρύτερου κύκλου του. Επομένως δεν είναι οι millennials εκείνη η κατηγορία ανθρώπων, που ζούνε και διαμορφώνουν την κοινωνία μας αυτήν την στιγμή. Ο λόγος είναι πως την δεδομένη χρονικά στιγμή έχουν να αντιμετωπίσουν ένα πολύ ισχυρό δίπολο. Από την μια το ‘’τέρας της ανεργίας’’, και από την άλλη τις ξεπερασμένες ‘’κοινωνικο-οικονομικές νόρμες της εποχής’’.
Όσο και εάν αυτή η κοινωνική εξίσωση φαντάζει εύκολη στα μάτια αρκετών νέων, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αντιμετωπισθεί ως κάτι παροδικό, αλλά και εν πολλοίς πρόβλημα των επόμενεων γενεών.
Μια τέτοια αντιμετώπιση στο πρόβημα θα εγκυμονούσε πολλούς κινδύνους, και σε κάθε περίπτωση θα έθετε σε κίνδυνο τα όποια θετικά στοιχεία έχουν εισάγει οι millennials μέχρι τώρα.
Το βασικό αίτημα
Θα ήταν ωραίο αλλά και βολικό να καθόμουν και να γράφω δίχως τέλος για τις κοινωνικο-οικονομικές αιτίες, αλλά και προεκτάσεις που διαιωνίζουν το εν λόγω πρόβλημα, όμως κάτι τέτοιο είναι που απεχθάνομαι αφενός να κάνω, αλλά και αφετέρου να διαβάζω στις εκάστοτε έρευνες.
Η αιτία πίσω από αυτήν μου τη πεποίθηση έχει να κάνει με το γεγονός πως από την μια έχουμε ένα πρόβλημα για το οποίο είτε θα μεμψοιμοιρούμε, είτε θα το αντιμετωπίσουμε ως μια ‘’μεταμφιεσμένη ευκαιρία’’, και από την άλλη για το εν λόγω πρόβλημα είτε θα δώσουμε λύση ή έστω προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, είτε θα το αγνοήσουμε.
Εγώ επιλέγω πάντα την προσέγγιση και το τρίγωνο το οποίο μαθηματικά οδηγεί τις περισσότερες φορές σε αρκετά μεγάλα ποσοστά επιτυχίας.
Η λύση
Υπό αυτό το πρίσμα λοιπόν η πρόταση μου είναι η θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού που θα λειτουργεί ήδη μέσα στα πλαίσια της σχολικής μονάδας,και που αρχικά θα προσανατολίζεται στην σωστή καθοδήγηση των μαθητών σχετικά με το τί θέλουν να κάνουν στην ζωή τους, μετέπειτα τί μπορούν να κάνουν, και τελικώς που θα το κάνουν. Εάν εκπληρωθεί με την σωστή σειρά αυτή η αλληλουχία των θέσεων που μόλις ανέφερα τότε θα είμαστε σε ένα πολύ καλό επίπεδο έτσι ώστε να περάσουμε στην δεύτερη και εξίσου σημαντική φάση της λύσης.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να επιδιώξουμε την διασύνδεση της νέας γενιάς που φοιτά ή αναμένεται να φοιτήσει στα ανώτερα ΑΕΙ-ΤΕΙ, με την ιδιωτική οικονομία αλλά και καινοτομία. Θα πρέπει επομένως όλες οι σχολές κατάρτισης της Ελλάδας να εκπονήσουν ένα πλάνο σύνδεσης έστω και σε πρώιμο βαθμό(πρακτική άσκηση) με τις εκάστοτε ‘’ναυαρχίδες’’ της ιδιωτικής οικονομίας του τόπου έδρας τους, προκειμένου να επιτευχθεί αλλά και να επιλυθεί επιτέλους το πάγιο αίτημα όλων εκείνων των χιλιάδων νέων που εναγωνίως ζητούν μια χείρα βοηθείας για να καταφέρουν να εργασθούν πάνω στο αντικείμενο που αγαπούν.
Συμπερασματικά μπορεί οι έρευνες να αποδεικνύουν πως το μεγαλύτερο τμήμα των νέων στην Ελλάδα αποτελούν από ουσιαστικής αλλά και τυπικής έννοιας οικονομικά εξαρτώμενοι από την οικογένεια τους, όμως είναι στο χέρι μας να αφενώς να τους βοηθήσουμε να ξεφύγουν από αυτόν τον φαύλο κύκλλο, και αφετέρου να τους εφοδιάσουμε με όλα εκείνα τα εφόδια που θα τους οδηγήσουν σε λαμπρές καριέρες πάντοτε υπό το πρίσμα της εξέλιξης, της καινοτομίας και φυσικά της αέναης αλλαγής.
Είναι στο χέρι μας να αποδείξουμε πως δεν είμαστε η ‘’γενιά των γονιών μας’’, αλλά η γενιά του ΑΥΡΙΟ.
