«Ήμασταν πάντα στη σωστή πλευρά της ιστορίας και αυτό κάνουμε και τώρα» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή, ενημερώνοντας το σώμα για το πώς θα πορευθεί η χώρα μας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και συνέχισε: «Δεν χωρούν ίσες αποστάσεις. Ή θα είσαι με την ειρήνη και το Διεθνές Δίκαιο ή θα είσαι απέναντί τους».
«Δεν μπορούμε να στεκόμαστε αδιάφορα απέναντι σε κάθε αυταρχικό ηγέτη που θέλει να ζωγραφίζει μόνος του τα σύνορα» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
«Σε αυτή την κρίση η Ευρώπη στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων διότι αυτή η κρίση αφορά εμάς και όχι τους Αμερικάνους. Εμείς είμαστε η σκοτεινή ήπειρος» επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η εισβολή της Ρωσίας ξυπνάει στην Ευρώπη εφιάλτες πολέμου» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και χαρακτήρισε την «ρωσική εισβολή παράλογη και ανιστόρητη».
«Εισερχόμαστε σε μια άλλη εποχή, αντιμέτωποι με κινδύνους που πιστεύαμε ότι έχουμε ξορκίσει» τόνισε.
«Αν δεν δείξουμε έμπρακτη αλληλεγγύη σήμερα στην Ουκρανία, με ποιο ηθικό ανάστημα θα ζητήσουμε αύριο -αν ο μη γένοιτο χρειαστεί- αλληλεγγύη από τον δυτικό κόσμο;» αναρωτήθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάνοντας έμμεση αναφορά στην τουρκική απειλή εναντίον της Ελλάδας.
«Ξεπερασμένη η συζήτηση περί βουτύρου και κανονιών με την οποία κάποια έμαθαν να σκέπτονται» επισήμανε ο πρωθυπουργός και αναφέρθηκε λεπτομερώς στην αφύπνιση των Ευρωπαίων ηγετών αλλά και στην εξελισσόμενη προμήθεια των γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών Rafale και την πρόσφατη υπογραφή της συμφωνίας για αγορά φρεγατών Bleh@rra. Ζήτησε μάλιστα να εξαιρεθούν από το χρέος οι δαπάνες για την άμυνα.
«Όταν χτυπούν τύμπανα πολέμου στην Ευρώπη, κάποιοι να σκεφτούν τη θέση τους για Rafale και φρεγάτες» υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, χωρίς όμως να κατονομάσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ούτε τον Γιώργο Τσίπρα που υποστηρίζει ότι «η άμυνα της χώρας δεν είναι αυτοσκοπός».
«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε κανέναν μιμητή του αναθεωρητισμού να δράσει στην περιοχή μας. Τελεία και παύλα» είπε ο κ. Μητσοτάκης απευθυνόμενος στην Τουρκία.
«Εις ό,τι αφορά την Ρωσία, αυτή την μεγάλη χώρα» συνέχισε ο πρωθυπουργός «να σταματήσει τον πόλεμο τώρα».
Δείτε την ομιλία Μητσοτάκη
Από την περασμένη Τέταρτη στην Ουκρανία συντελείται μια τομή στον χρόνο. Η ανοικτή εισβολή της Ρωσίας στο ανεξάρτητο κράτος ξυπνά στην ήπειρο τους παλιούς εφιάλτες των πολέμων και των σφαιρών επιρροής. Επιχειρείται να ακρωτηριαστεί μια χώρα και το Διεθνές Δίκαιο.
Η απόφαση Πούτιν αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση του καταστατικού χάρτη ΟΗΕ και των αποδεκτών κανόνων περί επίλυσης διακρατικών διαφορών με ειρηνικούς τρόπους.
Αμφισβητεί την ανεξαρτησία χώρας με την οποία η Ρωσία έχει διαχρονικούς δεσμούς. Προκαλεί χιλιάδες αθώα θύματα μεταξύ των οποίων και Έλληνες στην Μαριούπολη. Οδηγεί χιλιάδες στον δρόμο προσφυγιάς. Με πρόσχημα ανύπαρκτη απειλή ο Πούτιν επιχειρεί να καταργήσει την ελευθερία μιας άλλης χώρας. Η αλήθεια είναι ότι η Ρωσία δεν απειλείται. Έχουμε μια βίαιη επιστροφή στην εποχή ηγεμονιών.
Η απόπειρα επιβολής του παρελθόντος στο παρόν επιχειρείται με βίαιο τρόπο. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι οι μάχες αυτές μαίνονται στις αιματοβαμμένες χώρες όπως τις ονόμασε Τίμοθι Σναιντερ.
Στα ίδια χώματα που ενωμένοι Ρώσοι και Ουκρανοί πολέμησαν του ναζί για την συντριβή τους.
Η βάναυση εισβολή συντελείται στο όνομα ρωσικού λαού και στο όνομα της δήθεν αποναζιστοποίησης της Ουκρανίας. Πρόκειται για εισβολή παράλογη και ανιστόρητη που φέρνει την λήξη της μεγαλύτερης περιόδου ειρήνης.
Η ρωσική εισβολή έχει στόχο να αλλάξει την αρχιτεκτονική ασφάλειας Ευρώπης. Οι απειλές προς Σουηδία και Φιλανδία μιλούν από μόνες τους. Εισερχόμαστε σε μια εποχή αντιμέτωποι με κινδύνους που πιστεύαμε ότι έχουμε ξορκίσει. Η ΕΕ καλείται να αναβαπτιστεί στις αξίες της.
Και από την Ατλαντική και Ευρωπαϊκή συμμαχία δεν έχουν λείψει οι δισταγμοί. Όταν όμως αυτή η πρόκληση χτύπησε τον πυρήνα ιστορροπίας η ενεργοποίηση ήταν άμεση.
Μεταξύ μας στις συσκέψεις αρχηγών κρατών ΕΕ κάτι άλλαξε όταν ακούσαμε τον εκλεγμένο ηγέτη μιας δημοκρατικής χώρας, τον Ζελένσκι να μας λέει ότι ίσως είναι η τελευταία φορά που μας μιλά.
Από εκείνη την στιγμή η Δύση προχωρά σε πρωτοφανείς κυρώσεις. Τα αποτελέσματα είναι ορατά. Η οικονομία της Ρωσίας συνθλίβεται από τις επιλογές της ηγεσίας της. Το καθεστώς βρίσκεται σε απομόνωση και ήδη ξεκίνησαν οι εσωτερικές φωνές αμφισβήτησης.
Η στάση μας προτάσσεται από την ιστορία μας. Ήμασταν πάντα στην σωστή πλευρά της ιστορίας. Ο Καραμανλής είπε ότι ανήκουμε στην Δύση. Εγώ θα προσθέσω ότι είμαστε η Δύση.
Ζούμε με την ανοικτή πληγή της Κύπρου και καλούμαστε να απαντάμε σε προκλήσεις για νησιά του Αιγαίου. Δεν μπορούμε να στεκόμαστε αδιάφορα απέναντι σε κάθε ηγέτη που θέλει να χαράσσει μόνος του τα σύνορα. Εδώ δεν χωρούν ίσες αποστάσεις. Είτε είσαι με την ειρήνη και το Διεθνές Δίκαιο, είτε απέναντί τους.
Στο έδαφος Ουκρανίας και ανεξάρτητα από το τι έχει προηγηθεί μια είναι η κυρίαρχη αναμέτρηση. Μεταξύ ενός λαού που επιλέγει με ποιον θα συμμαχήσει και μιας χώρας που θέλει να επιβάλλει το δικό της τρόπο ζωής. Τίθεται υπαρξιακό ζήτημα για κάθε κοινωνία. Αν θα ζήσουμε ειρηνικά ή θα είμαστε υπό την απειλή κάθε αυτόκλητου ηγέτη.
Άλλωστε θρηνούμε ομογενείς μας για να ανακυκλώνουμε συνθήματα που εξισώνουν θύτες και θύματα. Ζούσαν πριν την εισβολή και δεν ζουν μετά από αυτή. Αν αυτό το αναγνωρίζει ο Μακρόν από την Γαλλία δεν μπορεί να μην το αντιλαμβάνονται κάποιοι Έλληνες μέσα στην Ελλάδα.
Ο πόλεμος είναι τομή στο χρόνο και ιστορία και στην ιδεολογία. Ο κάθε προοδευτικός άνθρωπος οφείλει να αντισταθεί στην ρεβάνς που διεκδικεί το δίκαιο του πιο ισχυρού. Στο δράμα Ουκρανίας δοκιμάζονται οι δυνάμεις αυταρχισμού με αυτές της ελευθερίας και ανεξαρτησίας.
Ίσως και γι αυτό οι επιλογές Πούτιν γίνονται πεδίο που αναμετρούνται ιδέες με ιδεοληψίες. Ιδεοληψίες που βρίσκομαι και στην χώρα μας εκεί όπου συγκεντρώνονται τα πιο οπισθοδρομικά κινήματα ανεξαρτήτως χρωμάτων. Εκεί που συναντώνται τα άκρα. Στην Ουκρανία η αλήθεια αποδείχθηκε πιο ισχυρή από την προπαγάνδα
Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι σε αυτή την κρίση η ΕΕ στάθηκε στο ύψος περιστάσεων. Η κρίση αυτή αφορά εμάς. Τους Ευρωπαίους. Εμείς η Ευρώπη και όχι οι ΗΠΑ είναι η πιο σκοτεινή ήπειρος αυτή την περίοδο.
Η ΕΕ γεννήθηκε μέσα από τις στάχτες του Β’ Π.Π. για να μην έχει καμιά χώρα ξανά αυτοκρατορικές φιλοδοξίες.
Γνωρίζετε τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην Ρωσία. Ένα μεγάλο μέρος τω αποθεματικών της δεσμεύονται όπως και οι περιουσίες της πολιτικής και οικονομικής νομενκλατούρας.
Σε όσους αναρωτιούνται αν οι κυρώσεις αρκούν για να κάμψουν την Ρωσία απαντώ ότι είναι ένα τεράστιο πλήγμα από την πλευρά ενός δημοκρατικού συνασπισμού που απολογείται και ελέγχετε από τους πολίτες του απέναντι σε ένα αυταρχικό καθεστώς. Μακροπρόθεσμα κλονίζει οικονομική και γεωπολιτική θέση όποιου τις υφίσταται.
Ενεργοποιούμε την κοινωνία πολιτών και μέσα στην Ρωσία. Θα συμβεί ο εσωτερικός αναστοχασμός στην Ρωσία. Αυτή είναι η άυλη δύναμη Δημοκρατίας. Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν διλήμματα. Στο ερώτημα για την στάση που θα έπρεπε να κρατήσουμε απαντούν τα λόγια του Ελευθερίου Βενιζέλου στον Γερμανό πρέσβη όταν του ζήτησε 1915 να υπαναχωρήσουμε από την τότε συμμαχία μας με Σερβία: «το έθνος μου είναι πολύ μικρό για να διαπράξει μια τόσο μεγάλη ατιμία».
Η ρήση αυτή ισχύει στο ακέραιο. Είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας, Είμαστε με την ειρήνη και την δημοκρατία. Η Ελλάδα συμπαρατάσσεται με όλες Δυτικές χώρες στο πεδίο κυρώσεων και μάχεται με όποιο τρόπο μπορεί.
Το Κάνει η Γερμανία, η Σουηδία, η Πορτογαλία που είναι στην άλλη άκρη. Και δεν θα το κάνουμε εμείς όταν σκοτώνονται ομογενείς μας από ρωσικές βόμβες;
Και κάτι ακόμα που ελπίζω να το αντιλαμβάνονται όλοι σε αυτή την αίθουσα Αν δεν δείξουμε έμπρακτη αλληλεγγύη σήμερα σε μια χώρα που δέχεται ένοπλη επίθεση από έναν εχθρό της Δημοκρατίας με ποιο ηθικό ανάστημα θα ζητήσουμε αλληλεγγύη από τον Δυτικό κόσμο αν δεχθούμε ανάλογη επίθεση;
Παράλληλα είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε πρόσφυγες από την Ουκρανία. Καλώ τις δεκάδες ΜΚΟ να δραστηριοποιηθούν σήμερα και προς αυτή την κατεύθυνση.
Βρισκόμαστε σε εγρήγορση για ασύμμετρες υβριδικού τύπου απειλές πού ήδη εκδηλώνονται στον κυβερνοχώρο. Εχουμε εμπειρία σχετικά με την παραπληροφόρηση που εισάγεται έντεχνα στο δημόσιο λόγο.
Ειμαστε έτοιμοι για κυβερνοεπιθέσεις και στις δημόσιες υποδομές. Είναι ασύμβατη και ασυμβίβαστη η φωνή μας με όσους έχουν σκοτεινά κίνητρα.
Η κρίση στην Ουκρανία μας ωθεί να εγκαταλείψουμε παλιές βεβαιότητες. Η αλήθεια είναι ότι η συλλογική εφορία που έφερε το τέλος Κομουνισμού η πρόσδεση ανατολικών χωρών στο ευρωπαϊκό κεκτημένο έβαλαν σε 2η μοίρα κάποια περαστικά. Αφελώς θεωρήθηκε ότι ο πόλεμος έχει εγκαταλειφθεί ως μέσω επίτευξης στόχων. Αναδεικνύονται και πάλι σταθερές αξίες.
Μιλώ για την άμυνα ως υπέρτατο σκοπό. Αναδεικνύεται σε υπέρτατη εθνική και ευρωπαϊκή ανάγκη. Δεν υπάρχει ασφάλεια χωρίς Δημοκρατία και το αντίθετο.
Η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από την στρατηγική αυτονομία Ευρώπης με προστατευμένα σύνορα. Η κρίση στον Έβρο λειτούργησε καταλυτικά καθιερώνοντας τα εθνικά σύνορα ως ευρωπαϊκά όρια. Ακολούθησαν άλλες δοκιμασίες για να φτάσουμε στο σήμερα.
Η απάντηση πρέπει να είναι ίδια. Δικαιώνονται όσοι από εμάς μιλούσαμε για την ανάγκη εδώ και δεκαετίες για την ανάγκη προώθησης αμυντικών σχέσεων.
Όταν κάποιοι χτυπούν τα τύμπανα πολέμου κάποιοι θα πρέπει να ξανασκεφτούν αν τα Ραφαλ και οι Μπελαρά έχουν θέση στις Ενοπλες Δυνάμεις μας. Κάποιοι θα πρέπει να αναλογιστούν την σημασία που αποκτά το πλέγμα των συμμαχιών που η ελληνική διπλωματία έχτισε. Κάποιοι θα πρέπει να ξαναζυγίσουν στην ζυγαριά ιστορίας την ξεπερασμένη συζήτηση περί βουτύρου και κανονικών.
Ηδη το στρατηγικό σοκ για Ευρώπη έχει βαθιές συνέπειες φέρνοντας τα κράτη μέλη πιο κοντά όχι μόνο οικονομικά αλά γεωπολιτικά και αμυντικά. Οι πρόσφατες αποφάσεις έχουν διάσταση πρωτοφανή και ταχύτητα μοναδική. Είναι αποφάσεις μιας Ευρώπης που επιστρέφει δυναμικά στο παγκόσμιο στερέωμα.
Τώρα είναι ώριμο το αίτημα μας που διατυπώσαμε πριν το Ουκρανικό να ενταχθεί στην συζήτηση για επόμενο σύμφωνο σταθερότητας η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών. Η επένδυση στην άμυνα αποτελεί επένδυση στην ευημερία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο δρόμος που επιλέγει η Δύση είναι δύσκολος αλλά ο μόνος που πρέπει να βαδίσουμε για να μην επιστρέψουμε στον 19ο αιώνα. Τα προβλήματα που θα προκύψουν θα έχουν ημερομηνία λήξης ενώ η υποχώρηση θα είναι μακρά συνολική απρόβλεπτη και ίσως οριστική. Το χάος δεν μπορεί να γίνει συνομιλητής της σταθερότητας.
Θέλω να είμαι ειλικρινής για ενεργειακή διάσταση κρίσης. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε απόπειρες εκβιασμού από την Ρωσία. Παρόμοιες τακτικές θα αναταράξουν την αγορά και τις τιμές. Συμφωνήσαμε ότι αυτό θα είναι το πρόσκαιρο τίμημα του αγώνα υπεράσπισης των συνόρων μας. Δεν κρύβουμε το πρόβλημα αλλά έχουμε τα εργαλεία για να το αντιμετωπίσουμε.
Σε εθνικό επίπεδο προχωρήσαμε σε επιδοτήσεις 2 δις ευρώ. Θα συνεχίσουμε την ίδια πολιτική ιδίως προς τους πιο ευάλωτους έως ότου τελειώσει η κρίση. Μέριμνα υπάρχει και για διατήρηση ικανών αποθεμάτων ενέργειας.
Στο απευκταίο σενάριο που η Ρωσία διακόψει έχουμε αγωγό ΤΑΠ για να δεχθεί περισσότερες ποσότητες και λιγνιτικές μονάδες. Σε ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτείται ευρωπαϊκή λύση. Κοινή προμήθεια αποθήκευση και επιδότηση.
Μετά από ελληνική πρωτοβουλία η ΕΕ θα επεξεργαστεί ειδικό σχέδιο στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών μέσω ενός κοινού ταμείου στην βάση της εμπειρίας της πανδημίας. Εχει υποχρέωση η ΕΕ να συγκεντρώσει δύναμη πυρός της και να στηρίξει τα κράτη μέλη ώστε να μην υποστούν πολίτες και επιχειρήσεις εξαιρετικά επώδυνες επιπτώσεις.
Σε βάθος χρόνου η μόνη απάντηση στην ενεργειακή ασφάλειας της χώρας και της ΕΕ είναι η γρήγορη απεξάρτηση από το ρώσικο φυσικό αέριο και υδρογονάνθρακες. Για περιβαλλοντικούς αλλά και γεωπολιτικούς λόγους. Στόχος μας να καταστούμε ενεργειακά αυτόνομοι αξιοποιώντας το πλούσιο αιολικό και ηλιακό απόθεμα και να καταστούμε κόμβος πράσινης ενέργειας.
