Μία ημέρα έμεινε πριν την αυλαία των Βρετανικών πρόωρων εκλογών και το τρομοκρατικό χτύπημα στο Μάντσεστερ και το Λονδίνο άλλαξε την ατζέντα. Η Τερέζα Μέι φυσικά ως αντιπρόσωπος των συντηρητικών έχει το προβάδισμα έναντι του Τζέρεμι Κόρμπιν, καθώς ο ίδιος είχε διαμορφώσει μία πολύ ήπια πολιτική ασφαλείας.
Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Με περίπου δύο εβδομάδες να μας χωρίζουν από την 8η Ιουνίου που οι ψηφοφόροι θα πάνε στις κάλπες και με όλα τα παραπάνω δεδομένα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η επίθεση στο Μάντσεστερ σίγουρα θα αποτελέσει ένα από τα κρίσιμα σημεία της προεκλογικής περιόδου, όμως δεν θα είναι και το μοναδικό.
Η δημοσκοπική άνοδος των Εργατικών, που κατάφεραν να μειώσουν μια διαφορά της τάξης του 26% στο 5% πριν από την επίθεση, η κακή πολιτική διαχείριση της κρίσης από τη βρετανική κυβέρνηση και η δειλή επιστροφή στην προεκλογική εκστρατεία από πλευράς Συντηρητικών καταδεικνύουν ότι η εβδομάδα που μας πέρασε θα έχει ένα ειδικό βάρος στο αποτέλεσμα των εκλογών.
Άλλες δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν μετά την επίθεση της 22ας Μαΐου στο Μάντσεστερ δείχνουν πως η διαφορά της Μέι από τους Εργατικούς έχει μειωθεί, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να μην εξασφαλίσει τη συντριπτική νίκη που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις πριν από μόλις έναν μήνα.
Η τρομοκρατία αλλάζει την ατζέντα των εκλογών
Με την Βρετανία να απέχει λίγες μόλις μέρες από τις κάλπες όλα τα φλας στρέφονται στον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσιμης διαπραγμάτευσης για το Brexit. Παρόλα αυτά όμως όλοι θυμόμαστε λίγες μέρες πριν πραγματοποιήθηκε το τρομοκρατικό χτύπημα στο Μάντσεστερ, πράγμα που άλλαξε ριζικά την ατζέντα κάνοντας πρώτο θέμα την τρομοκρατία και τον τρόπο που θα αντιμετωπιστεί.
Σε γενικές γραμμές, το μακελειό στο Μάντσεστερ ευνοεί πολιτικά τη Μέι γιατί αλλάζει την ατζέντα προς θέματα ασφαλείας, προνομιακό πεδίο για εκείνη η οποία τα γνωρίζει καλά ως πρώην υπουργός Εσωτερικών που ήταν υπεύθυνη για την εγχώρια ασφάλεια της Βρετανίας και είχε τη φήμη της «σκληρής». Στον αντίποδα, το μακελειό θα μπορούσε να βλάψει τη θέση του Εργατικού Κόμματος και του ηγέτη του Τζέρεμι Κόρμπιν, ο οποίος θεωρείται αδύναμος σε θέματα τρομοκρατίας και πολύ μαλακός σε ζητήματα μετανάστευσης και μειονοτήτων.
Σε ότι αφορά τον Τζέρεμι Κόρμπιν αυτός έχει πλέον επανασχεδιάσει την πολιτική του για την ασφάλεια και μάλιστα προτείνει την άρση των περικοπών που έχει επιβάλει η πρωθυπουργός στην αστυνομία. Επίσης λέει πως θα δώσει στις υπηρεσίες ασφαλείας περισσότερους πόρους εφόσον τους χρειάζονται, λέγοντας πως η Βρετανία δεν μπορεί «να προστατεύεται φθηνά».
Ακόμη, ο ηγέτης των Εργατικών άφησε αιχμές για την εξωτερική πολιτική που έχει ασκηθεί από την Βρετανία λέγοντας ότι οι πόλεμοι που έχει εμπλακεί ή τους οποίους έχει υποστηρίξει σε άλλες χώρες, όπως η Λιβύη σχετίζονται με την εγχώρια τρομοκρατία.
Ο Κόρμπιν ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος θα ακολουθήσει μία πιο απομονωτική εξωτερική πολιτική, καθώς προτείνει την απομάκρυνση από την επεμβατική προσέγγιση στην οποία βασίσθηκε τα τελευταία χρόνια η βρετανική συμμετοχή στη στρατιωτική δράση στο Ιράκ, τη Συρία, τη Λιβύη και το Αφγανιστάν.
Η στρατηγική της Τερέζας Μει
Το προεκλογικό μανιφέστο της βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι συνδυάζει παραδοσιακά σοσιαλιστικές ρητορικές με την έλλειψη συγκεκριμένων υποσχέσεων δαπανών. Ακολουθώντας αυτήν την στρατηγική, η Μέι επιδιώκει να προσεγγίσει κεντροαριστερούς ψηφοφόρους όπως έκανε κάποτε ο Τόνι Μπλερ με τους κεντροδεξιούς. Ακολουθεί μια ευρωπαϊκή τάση – ένα είδους υβριδίου δεξιάς και αριστεράς έχει προκύψει καθώς υποχωρούν οι παραδοσιακοί πολιτικοί διαχωρισμοί.
Το μανιφέστο της Μέι είναι – σε τόνο και δηλωμένες προθέσεις – ένα συγκριτικά παρεμβατικού, αναδιανεμητικού κράτους. Οι Συντηρητικοί θέλουν να ρυθμίσουν τις πληρωμές των ανώτατων εταιρικών στελεχών και τους αριθμούς των μεταναστών που μπορούν να προσλάβουν οι επιχειρήσεις.
Θέλουν να παρέμβουν στις συγχωνεύσεις και τις εξαγορές με βάση τη χώρα προέλευσης του πιθανού επενδυτή και να θέσουν όρια στη μετανάστευση. Το μανιφέστο υπόσχεται προστασία στους ευκαιριακούς εργαζομένους, ένα εκατομμύριο περισσότερα δέντρα στις βρετανικές πόλεις και «τη μεγαλύτερη επένδυση στους σιδηροδρόμους από τη βικτωριανή εποχή».
Εν τέλει το πρόγραμμα της Μέι είναι ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα χωρίς σοσιαλιστικές δαπάνες. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως η έλλειψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων το κάνει μια ανούσια άσκηση, όμως δεν είναι. Είναι υβριδικό πρόγραμμα, όπως αυτό με το οποίο κυβερνά η μεγάλη συμμαχία της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς στη Γερμανία, ή το σχέδιο του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, που προσπαθεί να συνδυάσει τη μεγαλύτερη προστασία των εργαζομένων με μέτρα υπέρ των επιχειρήσεων όπως οι περικοπές των φόρων.
Σε ότι αφορά το Brexit η θέση της Μέι είναι μοναδική, καθώς δεν αντιμετωπίζει τέτοιου είδους προκλήσεις. Το κόμμα της κληρονομεί τον καρπό της λαϊκιστικής νίκης στο δημοψήφισμα του Brexit, καθώς δεν υπάρχει κανείς άλλος να τον αξιοποιήσει.
Το εθνικιστικό Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου βρίσκεται σε αναταραχή από τότε που ο Νάιτζελ Φάρατζ, ο άνθρωπος που το έκανε πραγματική πολιτική δύναμη, εγκατέλειψε την ηγεσία του, και από τότε που το βασικό του ζήτημα – το Brexit – τακτοποιήθηκε με το δημοψήφισμα του περασμένου Ιουνίου. Το κόμμα των Εργατικών υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν δε δείχνει να έχει καμία διάθεση να νικήσει, παρά μόνο να διατηρήσει ακραίες θέσεις.
Το ανατρεπτικό πρόγραμμα Κόρμπιν
Με τον Τόνι Μπλερ να περιμένει στην γωνία για την εκ νέου ανάληψη της αρχηγίας των Εργατικών, ο οποίος μάλιστα δηλώνει έτοιμος να «λερώσει τα χέρια του» συμμετέχοντας και πάλι στην ενεργό πολιτική δράση, ο Τζέρεμι Κόρμπιν δίνει μία μάχη χαρακωμάτων διαμορφώνοντας νέες προτάσεις ακόμα και για πράγματα που ο ίδιος διαφωνεί.
Το πρόγραμμα των Εργατικών προβλέπει μεταξύ άλλων αυξήσεις στη φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων και των υψηλών εισοδημάτων, εθνικοποίηση των σιδηροδρόμων, δικτύων ύδρευσης, εταιρειών ηλεκτρικού και φυσικού αερίου, ταχυδρομείου, φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών και ίδρυση κρατικής τράπεζας επενδύσεων.
Σημαντικό χώρο στο πρόγραμμα περιλαμβάνει εξάλλου η προσπάθεια ανασύστασης του κοινωνικού κράτους, κάποτε καύχημα της χώρας και μοντέλο για τα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν προτάσεις για ανέγερση 100.000 δημοτικών ή κοινωνικών κατοικιών ετησίως, κατάργηση των περικοπών που επιβλήθηκαν πρόσφατα σε πολλά κοινωνικά επιδόματα, μειώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού και φυσικού αερίου, επέκταση των δωρεάν υπηρεσιών στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, κατάργηση των πανεπιστημιακών διδάκτρων και ενίσχυση της Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας.
