Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Την Τετάρτη έγινε η τυπική επαναφορά του waiver στις ελληνικές τράπεζες, πράγμα που σημαίνει ότι πλέον οι τράπεζες έχουν πρόσβαση σε φθηνή ρευστότητα. Μάλιστα, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s σε νέα έκθεση του θεωρεί ότι η απόφαση για επαναφορά του waiver από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι μία πολύ θετική εξέλιξη. Ο οίκος εκτιμά ότι μετά την εφαρμογή της απόφασης της ΕΚΤ, τίτλοι αξίας περίπου 7 δισ. ευρώ (αφού εφαρμοστεί το haircut) θα μετακινηθούν στην ΕΚΤ.
Η Μoody’s υπενθυμίζει ότι μετά την άρση του waiver τον Φεβρουάριο του 2015 και σε συνδυασμό με τις εκροές καταθέσεων, οι ελληνικές τράπεζες αναγκάστηκαν να αυξήσουν τον δανεισμό τους από τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (ELA), ο οποίος ανήλθε στο ανώτατο σημείο του, στα 87 δισ. ευρώ, τον Ιούνιο του 2015. Τα capital controls και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μείωσαν τον ELA στα 65 δισ. ευρώ τον Μάιο του 2016.
Η μεταστροφή της τραπεζικής χρηματοδότησης από τον ELA στην ΕΚΤ αναμένεται να μειώσει τη χρήση του ELA κάτω από τα 60 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, μειώνοντας περαιτέρω την εξάρτηση των τραπεζών από τον έκτακτο δανεισμό, που επιβαρύνει την πιστωτική τους ποιότητα.
Επίσης, θα οδηγήσει σε μείωση του κόστους χρηματοδότησης για τις τράπεζες, καθώς το επιτόκιο της ΕΚΤ είναι μόλις 0,05% έναντι 1,55% από τον ELA. Η Μoody’s εκτιμά ότι το δυνητικό όφελος για τα καθαρά έσοδα από τόκους των τραπεζών διαμορφώνεται στα 100 εκατ. ευρώ ετησίως, κάτι που θα στηρίξει τις προσπάθειές τους να επιστρέψουν σε κερδοφορία.
Επιπροσθέτως, η επαναφορά του waiver θα οδηγήσει την ΕΚΤ σε μείωση του «κουρέματος» που επιβάλλει σε ελληνικούς τίτλους, στο 25% περίπου, όπου βρισκόταν στις αρχές του 2015, από περίπου 45% στην παρούσα φάση.
Η μείωση του «κουρέματος» θα επιτρέψει στις τράπεζες να αντλήσουν περισσότερη ρευστότητα από την ΕΚΤ, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αντικατάσταση ρευστότητας από τον ELA, μέσω των ακριβών τίτλων του «Πυλώνα ΙΙ», που έχουν ετήσιο κόστος 3,5% συν μια προμήθεια για την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.
Η επαναφορά του waiver αναμένεται να βελτιώσει και την πρόσβαση των τραπεζών στη διατραπεζική αγορά repos. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ είναι πιθανή, καθώς το συμβούλιο της ΕΚΤ άφησε ανοιχτό το παράθυρο για αγορές ελληνικών τίτλων μέσω του προγράμματος PSPP σε επόμενη φάση.
Παρά το θετικό momentum για τις ελληνικές τράπεζες, τα προβλήματα χρηματοδότησης παραμένουν. Οι καταθέσεις διαμορφώνονται μόλις στα 121 δισ. ευρώ, με τη συνολική τους χρηματοδότηση από το ευρωσύστημα (ELA και ΕΚΤ) στα 96 δισ. ευρώ ή στο 26% του ενεργητικού τους, από 14% τον Δεκέμβριο του 2014, περιορίζοντας τις δυνατότητες δανεισμού προς επιχειρήσεις και ιδιώτες.
Τέλος, η επαναφορά του waiver δίνει την δυνατότητα να έχουν οι ελληνικές τράπεζες πρόσβαση σε φθηνότερη ρευστότητα και με αυτόν τον τρόπο θα μπορούν οι τράπεζες και να σταθεροποιηθούν, αλλά και να βοηθήσουν περιορισμένα την αγορά ενισχύοντας την με ρευστό, καθώς ήδη έχει ένα πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα στο ζήτημα του ρευστού, σε συνδυασμό και με τα φορολογικά μέτρα που έχουν ληφθεί.
