Ο Ερντογάν, η γεώτρηση, η διεθνής ασπίδα και το πινγκ πονγκ των ευθυνών
Μετά το ναυάγιο στην δεύτερη διάσκεψη για το Κυπριακό, φαίνεται πως το παιχνίδι μεταφέρεται ξανά στην γεωοικονομική σκακιέρα, με πρώτο πλάνο την γεώτρηση που ξεκίνησε την Παρασκευή. Με την κατάσταση να μυρίζει μπαρούτι και μετά από ένα αλισβερίσι NAVTEX και ΝΟΤΑΜ, τόσο η Γαλλία, όσο και η Ελλάδα, έστειλαν φρεγάτες για να σχηματίσουν ασπίδα γύρω από το σημείο της γεώτρησης.
Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Η Τουρκία μετά από την πίεση που υπέστη, τόσο από τους συμμετέχοντες της Διάσκεψης, όσο και από τις ΗΠΑ προκάλεσε το ναυάγιο στο Κυπριακό προκειμένου να μην κληθεί να δεχτεί κάτι που δεν την βολεύει ως προς την ασφάλεια και τις εγγυήσεις.
Ως προς την γεώτρηση στο οικόπεδο 11 η Τουρκία ακολουθεί την στρατηγική του «ακροβάτη» κινείται δηλαδή πάνω σε μία λεπτή γραμμή σ’ότι αφορά τις ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο και εντός της κυπριακής ΑΟΖ και του FIR Λευκωσίας. Οι ενέργειες της Τουρκίας είναι ενοχλητικές και προκλητικές, αλλά έχουν χαραχτεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μην συνιστούν παράβαση των νομικών πλαισίων που έχουν οριστεί από το Διεθνές Δίκαιο.
Με αυτόν τον τρόπο δένουν τα χέρια στην Ελληνοκυπριακή πλευρά έτσι ώστε να μην μπορεί να ζητήσει την βοήθεια ούτε της διεθνούς κοινότητας ούτε της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η Τουρκία δεν έχει παραβεί κανένα κανόνα γύρω από την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και σίγουρα δεν καταπατά τις τρεις ζώνες ασφαλείας.
Στο οικόπεδο 11 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), όπου η γαλλοϊταλική κοινοπραξία Total και Eni έχει προγραμματισμένες βρίσκεται ήδη το γεωτρύπανο «West Capella», όπως και ο στολίσκος υποστήριξης που πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες τον τελευταίο ενάμιση μήνα στην περιοχή.
Στο σημείο του οικοπέδου 11 το οποίο έχει δεσμευθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία δεν υπάρχει στρατιωτική παρουσία, λίγο νοτιότερα, ωστόσο, πλέει η ομάδα κρούσης και συνοδείας του αμερικανικού αεροπλανοφόρου «George H.W. Bush», που αποτελείται από περίπου 10 πολεμικά πλοία όλων των κλάσεων.
Βορειότερα, εντός των οικοπέδων 5, 6 και 7 της κυπριακής ΑΟΖ, από τις πέντε το πρωί σήμερα, τουρκικά πολεμικά πλοία θα πραγματοποιούν (σύμφωνα με τη NAVTEX 697/17) άσκηση με πυρά. Η Τουρκία εξέδωσε και νέα NAVTEX (700/17), με την οποία ανακοίνωσε άσκηση με πυρά και για τις 17 Ιουλίου, λίγο νοτιότερα, επεκτείνοντας τη ζώνη των ασκήσεων στο μεγαλύτερο πλάτος των οικοπέδων 5, 6 και 7, καθώς και του οικοπέδου 1.
Η γεώτρηση ξεκινά με διάμετρο 32 ιντσών και καταλήγει στον στόχο με οπή 9 ιντσών. Αν υπάρχει κοίτασμα, θα προχωρήσει σε αυτό με οπή 8 ιντσών. Την 1η Σεπτεμβρίου ολοκληρώνει, αν βρει «ξηρό πηγάδι», αλλά συνεχίζει μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου αν βρεθεί κοίτασμα.
Της… NAVTEX στο Αιγαίο
Σε πίνγκ πόνγκ NAVTEX έχει εξελιχθεί η γεώτρηση που ξεκίνησε η Κύπρος. Όπως ήταν αναμενόμενο ο «Σουλτάνος» δεν πρόκειται να δεχθεί την γεώτρηση στο οικόπεδο 11. Έτσι η γειτονική χώρα εξέδωσε οδηγία προς ναυτιλλομένους, NAVTEX [697/17], με την οποία επιχειρεί να δεσμεύσει περιοχή δυτικά της Κύπρου για άσκηση του τουρκικού ΠΝ.
Αυτό έρχεται ως απάντηση στην κυπριακή Δημοκρατία, η οποία νωρίτερα, επιβεβαιώνοντας τα κυριαρχικά της δικαιώματα εξέδωσε οδηγία προς ναυτιλλομένους (NAVTEX) , ανακοινώνοντας εκ παραλλήλου και μια ζώνη ασφαλείας πεντακοσίων μέτρων πέριξ της εξέδρας γεώτρησης «West Capella», η οποία αναμένεται να αφιχθεί στο τεμάχιο «11» της κυπριακής ΑΟΖ.
Η απόφαση αυτή της Τουρκίας, βέβαια, δεν είναι καθόλου τυχαία, καθώς η Τουρκία με την NAVTEX αυτή ανακοινώνει ασκήσεις του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού την 12 και 13 Ιουλίου την ημέρα άφιξης στην περιοχή της εξέδρας γεωτρήσης “West Capella”.
Βάσει της «NAVTEX» που εξέδωσε η κυπριακή Δημοκρατία, η είσοδος στη ζώνη αυτή απαγορεύεται για οποιοδήποτε λόγο. Η εξέδρα με το τρυπάνι, που θα κάνει τη γεώτρηση για λογαριασμό της γαλλοιταλικής κοινοπραξίας TOTAL-ENI αναμένεται να φθάσει την Τετάρτη στο τεμάχιο 11 της κυπριακής ΑΟΖ στον στόχο «Ονησίφορος Δυτικό -1».
Η παραπάνω εντολή μπορεί να αρθεί μόνο αν το Παρίσι κρίνει ότι απειλείται η ασφάλεια προσωπικού, οπότε και αλλάζουν τα πλάνα. Ακόμη, υποβρύχιο ρομπότ θα δώσει εικόνα, ώστε να μην επηρεαστούν τυχόν ναυάγια, πριν ξεκινήσει να περιστρέφεται το γεωτρύπανο.
Οι τρεις ζώνες ασφαλείας
Με τις εντολές που έχουν εκδοθεί από την Κυπριακή Κυβέρνηση έχει οριστεί ως απαγορευμένη περιοχή 500 μέτρα, 5 ναυτικά μίλια και 3.000 πόδια ύψος γύρω από το σημείο στο οποίο βρίσκεται το πλοίο γεωτρύπανο, στην οποία απαγορεύεται η είσοδος σε οποιαδήποτε πλωτά και εναέρια μέσα τα οποία δεν είναι εξουσιοδοτημένα από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Σε περίπτωση παραβίασης αυτή της απαγορευμένης «κόκκινης» ζώνης από μη εξουσιοδοτημένο μέσο, υπάρχει πλοίο υποστήριξης που μπαίνει στην πορεία του για να το εκτρέψει. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, μέχρι στιγμής σε απόσταση 25 ναυτικών μιλίων γύρω από τη γεώτρηση δεν υπήρχε τίποτα ανησυχητικό.
Η «πορτοκαλί ζώνη» είναι στα 10 ΝΜ όπου επιτρέπεται η διακίνηση άλλων πλοίων τα οποία ενημερώνονται ότι βρίσκονται κοντά σε χώρο όπου υπάρχει πλατφόρμα διεξαγωγής υποθαλάσσιων ερευνών. Η «κίτρινη ζώνη» στα 15 ΝΜ είναι το σημείο απ’ όπου γίνεται η πρώτη ενημέρωση προς τα διερχόμενα πλοία.
Υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν, αναφορικά με τις άλλες δύο πλατφόρμες, κινούνταν εντός της κίτρινης και πορτοκαλί ζώνης, αλλά όχι της κόκκινης.
Τι γίνεται αν πλησιάσει κάποιο πλοίο
Το παραπάνω ερώτημα είναι ιδιαιτέρως σημαντικό την στιγμή που όλα κρέμονται από μία κλωστή. Οι διαδικασίες που ακολουθούνται σε περίπτωση που πλοίο δείξει πρόθεση να πλησιάσει την πλατφόρμα, έχουν ως εξής: Με κέντρο την πλατφόρμα, έχουν χαραχτεί τρεις ομόκεντρες κυκλικές ζώνες, οι οποίες από αέρος φτάνουν σε ύψος περίπου 1000 μέτρων, καλύπτοντας έτσι και τον εναέριο χώρο πάνω από την γεώτρηση.
Από θαλάσσης, η πρώτη ζώνη γύρω από το West Capella, έχει ακτίνα 500 μέτρων και θεωρείται αυστηρά «απαγορευμένη» για κάθε πλοίο που δεν έχει εξουσιοδότηση να πλησιάσει. Η δεύτερη ζώνη (κόκκινη) είναι η «ασφαλής ζώνη» με ακτίνα τα 5 ναυτικά μίλια. Άλλες δύο ζώνες προειδοποιήσεων εκτείνονται, η μεν (πορτοκαλί) σε ακτίνα 10 ναυτικών μιλίων και η δε (κίτρινη) σε ακτίνα 15 ναυτικών μιλίων από την πλατφόρμα.
Σε περίπτωση που κάποιο πλοίο δείξει πρόθεση να κατευθυνθεί προς το σημείο της γεώτρησης και μόλις εισέλθει στην πορτοκαλί ζώνη, του απευθύνεται δια ασυρμάτου προειδοποίηση να αλλάξει πορεία.
Αν η προειδοποίηση αγνοηθεί και το πλοίο εισέλθει στην πορτοκαλί ζώνη, του απευθύνεται εκ νέου, αυστηρότερη προειδοποίηση. Τέλος, αν κι αυτή αγνοηθεί, τότε καθώς ο πλοίο εισέρχεται στην κόκκινη ζώνη, το συνοδευτικό για την ασφάλεια πλοίο του West Capella αναλαμβάνει να παρεμποδίσει την περαιτέρω προσέγγιση, διασφαλίζοντας την ακεραιότητα της διαδικασίας.
