Υπάρχει μια ιδιαίτερη απόλαυση που αντλούμε από το αίσθημα του φόβου. Αυτό είναι και ένα κομμάτι της εξήγησης του γιατί οι ταινίες τρόμου έχουν τόσο μεγάλη επιρροή στα συναισθήματά μας.
Άρχισα να το αντιλαμβάνομαι αυτό όταν άρχισα κάποια courses για τις ταινίες τρόμου στο κολέγιο. Η δουλειά μου για το σπίτι συνήθως περιλάμβανε εις βάθος αναγνώσεις και αρκετές ταινίες τρόμου. Γρήγορα κατάλαβα πως όσο πιο ανατριχιαστικές ήταν οι ταινίες, ήταν άλλο τόσο καθαρκτικές. Η ανυπομονησία που βίωνα όσο έβλεπα τις ταινίες ήταν σχεδόν πιο ανυπόφορη από οτιδήποτε μπορούσε να συμβεί στην οθόνη. Επίσης, συνειδητοποίησα πως κάποιες από τις πιο τρομακτικές σκηνές, στην πραγματικότητα ήταν απολαυστικές κατά την παρακολούθηση. Όταν η Marion μαχαιρώνεται μέχρι θανάτου στο Psycho του 1960, η κάμερα δίνει στο γυμνό της δέρμα, όσο αναστενάζει οργασμικά και πέφτει στο πάτωμα, μια ερωτική διάσταση. Κληθήκαμε να είμαστε φοβισμένοι και σεξουαλικά διεγερμένοι την ίδια στιγμή.
Ο τρόμος είναι ένα από τα τρία είδη ταινιών που θεωρούνται “body genre”, μαζί με το μελόδραμα και το πορνό.
Σύμφωνα με τη film scholar Linda Williams, ο τρόμος είναι ένα από τα τρία είδη ταινιών που θεωρούνται “body genre”, μαζί με το μελόδραμα και το πορνό. Κάθε είδος απαιτεί και μια φυσική αντίδραση, είτε αυτή είναι ένα το ουρλιαχτό, το κλάμα ή οργασμός – ή στην περίπτωση των ταινιών τρόμου, και τα τρία. Συνεπώς, οι ταινίες που ισορροπούν ανάμεσα και στα τρία είδη είναι μερικές από τις πιο επιδραστικές σε συναισθηματικό και συναισθηματικό επίπεδο που θα δεις ποτέ. Ωστόσο, όσο μεγάλη δυναμική και αν έχουν αυτές οι ταινίες, έχουν τους περιορισμούς τους.
Εκτός από τις ταινίες που διανεμήθηκαν σε underground σινεμά παλιότερα, όλες ανεξαιρέτως οι ταινίες πρόκειται να προβληθούν στους κινηματογράφους ακολουθούν μια σειρά από αυστηρούς κανόνες που ορίζουν το πώς το σεξ θα μεταφερθεί και θα απεικονιστεί στην οθόνη. Στην περίπτωση των ταινιών τρόμου, για να φτάσουν αυτές σε ένα μεγάλο κοινό και να εξερευνήσουν τη σεξουαλικότητα, οι σκηνοθέτες και οι σεναριογράφοι συχνά επιλέγουν να προβάλουν το σεξ κάτω από ένα πιο σκοτεινό πρίσμα, για να ευχαριστήσουν τους λάτρεις του είδους και να αποφύγουν τη λογοκρισία. “Aπό το 1930 ως το 1968, οι προβολές της σεξουαλικότητας λογοκρίνονταν, σε αντίθεση με τη βία”, λέει ο Morgan F.Woolsey, πρώην καθηγητής μου και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. «Έτσι, οι σκηνοθέτες εφηύραν τρόπους να προβάλουν τη σεξουαλικότητα χωρίς να την απεικονίζουν άμεσα. Για παράδειγμα, μπορούσες να δεις ένα βαμπίρ να αποπλανεί μια γυναίκα για να πιει το αίμα της». Κάπως έτσι, οι ταινίες τρόμου συχνά ενθαρρύνουν τους θεατές ταυτόχρονα να φοβούνται και να αποζητούν τη δράση που βλέπουν στην οθόνη.
Όταν νιώθεις σεξουαλικά διεγερμένος και τρομοκρατημένος την ίδια στιγμή, είναι φυσικό το σώμα σου να υπερλειτουργεί για να διαχειριστεί τα αντικρουόμενα αισθήματα. Οι ταινίες τρόμου σβήνουν τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον φόβο και την επιθυμία και μας κάνουν να αντιδρούμε με έναν πιο extreme τρόπο.
Για να περιπλέξουμε ακόμα περισσότερο τα πράγματα, οι σκηνοθέτες συχνά μπλέκουν λίγο την πλοκή, ώστε το κοινό να μπορεί να ταυτιστεί και με τα θύματα και με τους δολοφόνους σε διαφορετικά σημεία της ταινίας. Η εμπειρία ποικίλει από μαζοχιστική σε σαδιστική, ανάλογα με τη ματιά της κάμερας και τη σχέση του θεατή με τους ανθρώπους εντός οθόνης. «Η ταινία τρόμου επιτρέπει στα κοινά να είναι και με τις δυο πλευρές και να κινούνται με ελευθερία από τη μια θέση στην άλλη», λέει ο Woolsey. «Υπάρχει κάτι πολύ BDSM σε αυτό».
Σχεδόν όλες οι ταινίες τρόμου πατούν πάνω σε μια twisted αίσθηση επιθυμίας, ακόμα και αν αυτό δε συμβαίνει με τον πιο εμφανή τρόπο. «Μερικά από τα πιο κλασικά slashers, όπως Halloween, The Texas Chainsaw Massacre και Friday the 13th, μπορεί να φαίνονται στερημένα από σεξουαλικότητα, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή το πραγματικό σεξ είναι εντελώς εξαγνισμένο μέσω της βίας», λέει χαρακτηριστικά ο Woolsey.
Πάρε το Jaws για παράδειγμα. Το καλοκαιρινό blockbuster του Steven Spielberg που έκανε ανθρώπους να συρρέουν από τις παραλίες στα σινεμά. Οι άνθρωποι φοβόνταν να πάνε να κολυμπήσουν το καλοκαίρι του 1975, αλλά πραγματοποίησαν επανειλημμένες επισκέψεις στους κινηματογράφους. Η εμπειρία ήταν απλώς υπερβολικά συναρπαστική για να αντισταθούν. Όταν το theme του John Williams ξεκινά και ο καρχαρίας πλησιάζει το σκάφος, δε μπορείς παρά να ετοιμάσεις τον εαυτό σου για την αναπόφευκτη επίθεση. Κάθε φορά που ο καρχαρίας απομακρύνεται και τους αφήνει για λίγο, εσύ χαλαρώνεις –αλλά μόνο για λίγο. Νιώθεις όλο και περισσότερη ένταση, μέχρι που τελικά ο καρχαρίας επιτίθεται και οι προσδοκίες σου γίνονται πραγματικότητα. Σου ακούγεται οικείο; Μάλλον γιατί δε διαφέρει και πολύ από τους οργασμούς σου.
“Υπάρχει μια ανεξάντλητη ποικιλία στον τρόμο, ακριβώς, όπως υπάρχει και μια ανεξάντλητη ποικιλία σε όσα βρίσκουν ερωτικά οι άνθρωποι”
Είναι δύσκολο να βρεις μια ταινία τρόμου που δε συνδέει τον φόβο με τις φαντασιώσεις. «Υπάρχει μια ανεξάντλητη ποικιλία στον τρόμο, ακριβώς, όπως υπάρχει και μια ανεξάντλητη ποικιλία σε όσα βρίσκουν ερωτικά οι άνθρωποι», σύμφωνα με τον Woolsey. Οι ταινίες τρόμου εκμεταλλεύονται ακριβώς αυτή τη σύνδεση και απαιτούν την προσοχή μας και μας αναγκάζουν να απαντήσουμε σωματικά και συναισθηματικά.
Στον πραγματικό κόσμο, πιεζόμαστε να συμβαδίσουμε με νόμους και κοινωνικές νόρμες, αλλά όταν συνδεόμαστε με μια καλή ταινία τρόμου μπορούμε να εξερευνήσουμε κάθε ταμπού σε 90 λεπτά που είναι ασφαλή και απολύτως δεκτά από την κοινωνία και να ξαναεπιστρέψουμε τρομοκρατημένοι, ανακουφισμένοι, κι αν είμαστε τυχεροί, σεξουαλικά ικανοποιημένοι.
Πηγή: playboy.gr