Γράφει ο Ceteris Paribus
Η Ευρώπη είναι σε ανάκαμψη, αλλά ταλανίζεται από μια υποτροπιάζουσα πολιτική ίωση: οι ακροδεξιοί εγκαταστάθηκαν στην αυστριακή καγκελαρία, η Γερμανία βαδίζει στον πέμπτο μήνα χωρίς κυβέρνηση, ενώ έρχονται… απειλητικές οι ιταλικές εκλογές στις αρχές Μαρτίου. Με τη Γερμανία χωρίς κυβέρνηση, ό,τι σχετίζεται με τις αλλαγές στην «ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική» έχει παγώσει, αλλά μόνο σε επίπεδο αποφάσεων, αφού οι σχετικές διεργασίες… οργιάζουν. Οι Βρυξέλλες προετοιμάζονται για τον επόμενο κύκλο κρίσης, με τον ESM να μετασχηματίζεται ώστε να αναλαμβάνει τα νέα «θύματα»… για τα περαιτέρω. Ο Ντράγκι, που απέρχεται το 2019, δεν παίρνει εύκολα την απόφαση για το τέλος της «ποσοτικής χαλάρωσης» γιατί βλέπει «σκιές» στον ορίζοντα.
Υπάρχει όμως μία χώρα-μέλος που ζει στο δικό της κόσμο, όπου το κεντρικό θέμα είναι οι εκλογές! Η αντιπολίτευση τις ζητεί διαρκώς, ενώ η κυβέρνηση τις προετοιμάζει λέγοντας «Ναι σε όλα» στους δανειστές, ώστε να έχει στη συνέχεια κάποια (μικρά) περιθώρια να ασκήσει επιδοματική πολιτική ή έστω απλώς να την εξαγγείλει με κάποια περιθώρια πειστικότητας προεκλογικά.
2018: «κοινωνικό μέρισμα» γιοκ…
Η στήλη έχει στη διάθεσή της δύο πληροφορίες που από τη φύση τους είναι αδύνατο να διασταυρωθούν μέχρι τέλους, αλλά απολύτως σχετιζόμενες και πολύ εύγλωττες – καθεμιά χωριστά και ακόμη περισσότερο σε συνδυασμό.
Η πρώτη, αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018. Ως γνωστόν, το 2018 η Ελλάδα μπαίνει στη διακεκαυμένη ζώνη των θηριωδών πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, οι δανειστές θεωρούν ότι αυτό το 3,5% δύσκολα θα επιτευχθεί, και μόνο αν κάνουν ξανά τα «στραβά μάτια» στον ετεροχρονισμό δαπανών και στη διατήρηση σε υψηλά επίπεδα των κρατικών οφειλών προς τον ιδιωτικό τομέα. Η κυβέρνηση, από την άλλη, συνδέει την ίδια της την επιβίωση με την επιδοματική πολιτική και ιδιαίτερα με το «κοινωνικό μέρισμα», που απαιτεί όχι απλώς επίτευξη του στόχου 3,5% αλλά και σημαντική υπέρβασή του. Το 2017, με πολύ μικρότερο στόχο για το πλεόνασμα, η διανομή «μερίσματος» έγινε εφικτή χάρη στη συναίνεση των δανειστών, που έκαναν τα «στραβά μάτια» – για λόγους που έχουμε επαρκώς εξηγήσει. Οι πληροφορίες λένε πως για το 2018 οι δανειστές έχουν διαμηνύσει στην κυβέρνηση πως δεν θα ξανακάνουν το ίδιο και πως πρέπει να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι… μέρισμα γιοκ. Φέτος η κυβέρνηση εξαργύρωσε την «επιταγή» του κοινωνικού μερίσματος χάρη στο ζήλο της να πει «Ναι σε όλα». Το 2018 η «επιταγή» θα είναι ακάλυπτη…
Λιγότερο κράτος με… παρκάρισμα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα
Η δεύτερη πληροφορία αφορά το «λιγότερο κράτος». Θα έπρεπε να είναι εντελώς αναμενόμενο ότι οι δανειστές δεν θα άφηναν σε εκκρεμότητα το διαρθρωτικό ζήτημα του Δημοσίου. Πέρα από όσα υπέγραψε ήδη η κυβέρνηση με το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης (πάγωμα προσλήψεων για το 2018 και 2019), με την παρούσα τρίτη αξιολόγηση το σύνολο των ΔΕΚΟ περνάει στο υπερταμείο. Όμως θα μείνει και κάτι σημαντικό για την «υπεραξιολόγηση» που θα ολοκληρωθεί στις αρχές καλοκαιριού: η «μεταφορά» δεκάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων από υπηρεσίες που θα ιδιωτικοποιηθούν σε υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα (δήμους, νοσοκομεία κ.λπ.). Η κυβέρνηση θα το παρουσιάσει σαν μια ορθολογικότερη ανακατανομή προσωπικού (έχει ήδη υποσχεθεί ενίσχυση των νοσοκομείων με προσωπικό, ενώ έρχονται και δημοτικές εκλογές το 2019…), αλλά η φάβα έχει και «λάκκο»: αυτό το «παρκάρισμα» στον ευρύτερο δημόσιο τομέα μπορεί να αποδειχτεί μεταβατικό προς την… έξοδο – οι σχετικές ρυθμίσεις θα ακολουθήσουν, ενδεχομένως από την επόμενη κυβέρνηση! Η πληροφορία είναι «επί της αρχής» και δεν συνοδεύεται ακόμη από συγκεκριμένες λεπτομέρειες, τις οποίες θα μάθουμε εν καιρώ.
Το πολυνομοσχέδιο που υλοποιεί τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για την τρίτη αξιολόγηση είναι το χαρακτηριστικότερο έως σήμερα δείγμα του «Ναι σε όλα»! Η κυβέρνηση που υποτίθεται είναι ο «υπερασπιστής» του δημόσιου τομέα υπογράφει τη μεγαλύτερη και μαζικότερη στην ελληνική ιστορία ιδιωτικοποίηση δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών. Δεν το κάνει από απλή απελπισία αλλά από υπολογισμό. Λέγοντας το «Ναι σε όλα» ζητάει μόνο ένα: τη δυνατότητα να φύγει την κατάλληλη στιγμή πλήρης δόξης (για την «έξοδο από τα μνημόνια») και… εξαγγελιών.
Οι εξελίξεις προδιαγράφουν αυτή την κατάλληλη στιγμή όλο και σαφέστερα: το ερχόμενο «βαθύ» φθινόπωρο… Όταν θα μπορεί να εξαγγείλει πολλά χωρίς να διαψευστεί και να φορτώσει τη μη υλοποίησή τους στον επόμενο! Η κ. Αχτσιόγλου, με την προαναγγελία της αύξησης του κατώτατου μισθού έκανε ήδη την αρχή. Ύστερα από τον Αύγουστο, οι εξαγγελίες θα πάρουν τη μορφή εκλογικού προγράμματος!