Η τρίτη κρίση που προκαλεί ο Ταγίπ Ερντογάν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε διάστημα τριών μηνών είναι και η πιο επικίνδυνη. Παρά τη συμφωνία με την Ελλάδα για έναρξη διερευνητικών επαφών με σκοπό τον προσδιορισμό των σημείων σύγκλισης και την παραπομπή των διαφορών σε Διεθνές Δικαστήριο, ο πρόεδρος της Τουρκίας δείχνει να έχει επιλέξει τον δρόμο της διεκδίκησης επί του πεδίου.
Κι ενώ η ελληνική κοινή γνώμη θεωρούσε ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βαίνουν προς αποκλιμάκωση, ο Ερντογάν επέλεξε να ξαναβγάλει το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis από το λιμάνι της Αττάλειας στέλνοντάς το για έρευνες στο Καστελόριζο, ακριβώς έξω από τη ζώνη των 6 ναυτικών μιλίων της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης. Με τον τρόπο αυτό, ο πρόεδρος της Τουρκίας στέλνει ένα διπλό μήνυμα: Οτι δεν θα αποδεχθεί για την Ελλάδα κανενός είδους επήρεια του Καστελόριζου σε θαλάσσιες ζώνες πλην των 6 ναυτικών μιλίων από τις ακτές του νησιού και ότι δεν θα επιτρέψει σε καμία περίπτωση την επέκταση της ελληνικής χωρικής θάλασσας στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.
Δείτε τη θέση στην οποία βρίσκεται τώρα το Oruc Reis, σύμφωνα με το Marinetraffic
Σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, ο Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει να βγάζει την γλώσσα και να προκαλεί ανοικτά τους Ευρωπαίους: Σήμερα, την ημέρα που το Oruc Reis βγήκε για σεισμικές έρευνες στο Καστελλόριζο συνεδριάζουν οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών στο Λουξεμβούργο, αύριο και μεθαύριο ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών επρόκειτο να επισκεφθεί την Αθήνα και την Άγκυρα για να ωθήσει σε επανεκκίνηση των διερευνητικών και την Πέμπτη συγκαλείται η Σύνοδος Κορυφής.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέλαβε αμέσως πρωτοβουλία να κινητοποιήσει τους Ευρωπαίους. Στη μία το μεσημέρι της Δευτέρας μίλησε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τον οποίο ενημέρωσε για την νέα παράνομη τουρκική Navtex με την οποία η Άγκυρα προαναγγέλλει σεισμικές έρευνες από το Oruc Reis νοτίως του Καστελόριζου. Ο πρωθυπουργός εξήγησε στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ότι η προαναγγελία σεισμικών εργασιών για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων σε μια ακτίνα 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελλόριζο αποτελεί σοβαρή κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας και του επισήμανε ότι θα θέσει το θέμα της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής που ξεκινά την Πέμπτη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να έχει τηλεφωνικές επικοινωνίες και με άλλους ευρωπαίους ηγέτες τις επόμενες ώρες, για να σχεδιαστεί ο τρόπος αντιμετώπισης της τουρκικής πρόκλησης που μπορεί να οδηγήσει την ελληνοτουρκική κρίση σε σοβαρή στρατικοποίηση με άγνωστες συνέπειες. Το κρίσιμο ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η ελληνική κυβέρνηση στην περίπτωση που ο Ταγίπ Ερντογάν αποφασίσει να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες σε μια ακτίνα 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελόριζο, όπου οι εργασίες των Τούρκων θα είναι ορατές από το νησί ακόμη και σχεδόν διά γυμνού οφθαλμού.
Πότε θα φτάσει το Oruc Reis νοτίως του Καστελόριζου
Περίπου στις 17:00 το απόγευμα της Δευτέρας 12 Οκτωβρίου, το Oruc Reis αναμένεται να φτάσει στο βορειοανατολικότερο άκρο της περιοχής ερευνών που μονομερώς και αυθαίρετα όρισαν οι Τούρκοι με Navtex από τον παράκτιο σταθμό της Αττάλειας.
Εκτιμάται ότι θα χρειαστούν περίπου 3-4 ώρες για να φτάσουν το Oruc Reis με τα συνοδευτικά του πλοία Ataman και Cengiz Han αλλά και ο στολίσκος των τουρκικών πολεμικών πλοίων που κινούνται μαζί τους στο κοντινότερο σημείο της περιοχής ερευνών -περίπου 6,5 ναυτικά μίλια- από το Καστελόριζο και μόλις 20 μίλια από τη Ρόδο.
Στο Πολεμικό Ναυτικό υπάρχει κινητοποίηση. Ελληνικά πολεμικά πλοία έχουν αποπλεύσει από τους ναυστάθμους και κινούνται προς την περιοχή που οι Τούρκοι έχουν δηλώσει ότι θα πραγματοποιήσουν σεισμικές έρευνες. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν το Oruc Reis θα απλώσει καλώδια -κάνοντας την λεγόμενη διαδικασία της παρέασης- από το βράδυ της Δευτέρας κιόλας, ή αν ο Ταγίπ Ερντογάν έχει άλλα σχέδια και πότε θα επιχειρήσει να τα ενεργοποίησει.
Από τον Ιούλιο είναι η τρίτη φορά που ο ελληνικός στόλος αποπλέει με κατεύθυνση το Νοτιοανατολικό Αιγαίο και την περιοχή του Καστελόριζου. Η πρώτη κινητοποίηση έγινε στις 24 Ιουλίου, όταν το σύνολο του στόλου πήρε θέσεις στο Αιγαίο αλλά ο Ερντογάν δεν υλοποίησε τις απειλές του για έναρξη ερευνητικών εργασιών από το Oruc Reis. Τα πολεμικά πλοία του ελληνικού στόλου και τα πληρώματά τους -περίπου 3.000 αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και ναύτες- ξαναβγήκαν από τους ναυστάθμους στις 10 Αυγούστου και παρέμειναν εν πλω για 35 ολόκληρες ημέρες.
Η τρίτη κρίση σε διάστημα τριών μηνών, αυτή που πυροδότησε ο Ταγίπ Ερντογάν με την απόφασή του να ξαναβγάλει το Oruc Reis για σεισμικές εργασίες στο όριο των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Καστελόριζο, ξαναβγάζει από τα ξημερώματα τα πολεμικά πλοία και τα υποβρύχια του ελληνικού στόλου στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Με τα σημερινά δεδομένα, είναι άγνωστο πόσο θα διαρκέσει αυτή η αποστολή των ελληνικών πληρωμάτων. Ουδείς μπορεί να προβλέψει τις κινήσεις του Ερντογάν σε μια θαλάσσια περιοχή που η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες ούτε και είναι εύκολο να προεξοφληθεί αν η δραστηριότητα του Oruc Reis συνοδεία τουρκικών πολεμικών πλοίων θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Οκτωβρίου ή θα παραταθεί και πέραν της ημερομηνίας αυτής…
