Νέα εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης έρχονται για την Πολιτική Προστασία με στόχο όχι μόνο την έγκαιρη προειδοποίηση, αλλά και σε επίπεδο πρόληψης, αντιμετώπισης και διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Τα νέα συστήματα πρόκειται να αποτελέσουν ακόμα ένα σημαντικό εφόδιο στο πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ που στοχεύει να βελτιώσει την ομπρέλα πυροπροστασίας της χώρας που έχει βρεθεί στο επίκεντρο της κριτικής μετά τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές στη ΒΑ Αττική.
Λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη συχνότητα εκδήλωσης ακραίων καιρικών φαινομένων και ιδιαίτερα της εκδήλωσης πυρκαγιών, ως απόρροια και της κλιματικής αλλαγής, επιδιώκεται η προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων πυρανίχνευσης σε περιοχές αυξημένης επικινδυνότητας σε όλη την επικράτεια, παρέχοντας κάλυψη σε επιλεγμένες περιοχές παρέμβασης.
Το έργο «Προμήθεια εξοπλισμών συστημάτων πρόληψης, αντιμετώπισης, διαχείρισης και έγκαιρης προειδοποίησης – Συστήματα Πυρανίχνευσης με χρήση τεχνητής νοημοσύνης», του Εθνικού Προγράμματος Πολιτικής Προστασίας «ΑΙΓΙΣ», με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και το Πρόγραμμα «Πολιτική Προστασία», ΕΣΠΑ 2021 – 2027, ύψους 36,5 εκατ. ευρώ, αφορά την προμήθεια «έξυπνων» συστημάτων και εξοπλισμού με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων που δημιουργούν σοβαρούς φυσικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους και καταστροφές.
Τα εν λόγω συστήματα, θα συμβάλουν στην έγκαιρη προειδοποίηση και στη συλλογή πληροφοριών για την πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών ακραίων καιρικών φαινομένων. Παράλληλα, θα παρέχουν στοιχεία πρόβλεψης και εξέλιξης των συμβάντων στα επιχειρησιακά κέντρα, υποστηρίζοντας το έργο της πυρόσβεσης.
Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τη σημαντική αύξηση της συχνότητας εκδήλωσης ακραίων καιρικών φαινομένων που δημιουργούν σοβαρούς φυσικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους και καταστροφές. Οι επιπτώσεις αυτές επηρεάζουν ιδίως την ανθρώπινη ζωή και υγεία, καθώς και την οικονομία, το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
Τι περιλαμβάνει το έργο
Όπως αναφέρεται στην προκήρυξη του διαγωνισμού, με την υλοποίηση του έργου επιδιώκεται η προστασία της ζωής, της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς, αλλά και του φυσικού πλούτου της χώρας. Ο ανάδοχος θα τοποθετήσει συστήματα εποπτείας, εντοπισμού και ανίχνευσης πυρκαγιάς, τα οποία θα παρέχουν κάλυψη στην ευρύτερη περιοχή των επιλεγμένων περιοχών και θα καθιστούν δυνατή τη διαβίβαση πληροφοριών στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Ελέγχου.
Τα συστήματα εντοπισμού και προειδοποίησης θα είναι σύγχρονης τεχνολογίας και θα παρέχουν τη δυνατότητα επιτήρησης των περιοχών ενδιαφέροντος μέσω αυτόνομων σταθμών παρακολούθησης εφοδιασμένων με συστήματα αισθητήρων οπτικής τεχνολογίας τύπου Lidar, μετεωρολογικό σταθμό, ειδικούς αισθητήρες, τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό και συστήματα καταγραφής σε βίντεο εικόνων υψηλής ανάλυσης επί εικοσιτετράωρης βάσης, τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Στο πλαίσιο αυτό, μέσω των παραπάνω τεχνικών χαρακτηριστικών θα λαμβάνονται άμεσα δεδομένα από τα σημεία του συμβάντος, προκειμένου να αξιολογηθούν και να αξιοποιηθούν κατάλληλα, ώστε να σχεδιαστεί μια στρατηγική άμεσης ανταπόκρισης. Ο συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέων, καθώς και η έγκαιρη ανταλλαγή πληροφοριών, που υποστηρίζονται από το προτεινόμενο έργο αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την πρόληψη και αποτελεσματική αντιμετώπιση περιστατικών έκτακτης ανάγκης και δη πυρκαγιών.
Με το έργο αυτό αναμένεται να υιοθετηθεί μια σύγχρονη και αποτελεσματική προσέγγιση για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, όπως οι πυρκαγιές, συμβάλλοντας τόσο στην πρόληψη όσο και στη διαχείρισή τους από το Πυροσβεστικό Σώμα και τους εκάστοτε αρμόδιους φορείς.
Επιπλέον θα ενισχυθεί η ετοιμότητα σε επίπεδο οργάνωσης και ενεργειών, των συναρμόδιων Υπηρεσιών και φορέων να αντιμετωπίσουν συμβάντα πυρκαγιάς και διασφάλιση άμεσης, συντονισμένης και προσχεδιασμένης ανταπόκρισης. Θα υπάρχει έγκυρη και έγκαιρη παροχή πληροφοριών προς τους φορείς αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών σε περίπτωση δασικών πυρκαγιών, ενώ θα μπορεί να υπάρξει ο κατάλληλος σχεδιασμός ενεργειών για αμεσότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των συμβάντων.
Η τεχνολογική ομπρέλα της Πολιτικής Προστασίας
Το έργο αυτό έρχεται να «κουμπώσει» με το υποέργο, «Εθνικό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης με χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης» έχει ως αντικείμενο, την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και της τεχνητής νοημοσύνης, για να ενισχυθούν οι δυνατότητές του σε κάθε τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη, στην ετοιμότητα και στην έγκαιρη προειδοποίηση.
Στο πλαίσιο της αξιοποίησης των προηγμένων τεχνολογιών και της ψηφιοποίησης, η ανάπτυξη του Πύργου Ελέγχου ως ενός ευφυούς Συστήματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης κρίσεων στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Γ.Γ.Π.Π θα αναβαθμίσει την ικανότητα εκτίμησης κινδύνων και θα βελτιώσει το χρόνο απόκρισης σε καταστροφές.
Για την εύρυθμη και πιο αποδοτική λειτουργία της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας κρίνεται απαραίτητη η συλλογή δεδομένων από όλες τις διαθέσιμες πηγές, συστήματα, συσκευές και αισθητήρες σε πολύ χαμηλό επίπεδο παραγωγής πληροφόρησης.
Ο κύριος στόχος της συλλογής δεδομένων ακόμα και σε πραγματικούς χρόνους είναι: η δημιουργία κρίσιμων δεικτών προληπτικής παρακολούθησης και βασικών στατιστικών, η ανάπτυξη προγνωστικών μοντέλων για έγκαιρη προειδοποίηση επικίνδυνων φαινομένων, η ανάπτυξη μοντέλων ψηφιακών διδύμων προσομοίωσης και η οπτικοποίηση διαδραστικών αναφορών επιχειρηματικής ευφυΐας με τη δυνατότητα λήψης επιχειρησιακών αποφάσεων, μέσω ενός κεντρικού ευφυούς Ψηφιακού Πύργου Ελέγχου προηγμένων αναλύσεων διαχείρισης καταστάσεων κρίσεως.
Το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ενισχύει τη φαρέτρα του με νέα εργαλεία στοχεύοντας να υπάρξει η καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των έντονων καιρικών φαινομένων που εμφανίζονται με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα, δημιουργώντας ένα σύγχρονο δίχτυ προστασίας που θα συνδυάσει τους μικροδορυφόρους καθώς και το ανανεωμένο «112».
Ανάμεσα στους κινδύνους που αντιμετωπίζει η χώρα μας είναι οι σεισμοί, οι πλημμύρες, οι δασικές πυρκαγιές, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι κατολισθήσεις, οι κίνδυνοι από ανθρωπογενείς δραστηριότητες είτε ακούσιες, είτε εκούσιες που χαρακτηρίζονται ως αναδυόμενοι κίνδυνοι (π.χ. κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο, μεγάλης κλίμακας τρομοκρατικές επιθέσεις).
Επίσης, υπό σχεδιασμό από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ), είναι και το «112» για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους που θα προειδοποιεί για τα ακραία καιρικά φαινόμενα που αναμένεται να πλήξουν την περιοχή. Η εφαρμογή θα συνδυάζει τα γεωχωρικά δεδομένα των αγροτεμαχίων (όπως αυτά δηλώνονται στη δήλωση ΟΣΔΕ), τη δυνατότητα πρόβλεψης συγκεκριμένων καιρικών φαινομένων που επηρεάζουν την αγροτική παραγωγή και την έγκαιρη ενημέρωση- προειδοποίηση των αγροτών και κτηνοτρόφων, που βρίσκονται στη ζώνη προειδοποίησης και που αναμένεται να πληγεί από τα καιρικά φαινόμενα.
Ταυτόχρονα, υπό σχεδιασμό βρίσκεται και η εγκατάσταση εργαλείων μέτρησης της στάθμης των ποταμών και σε συνδυασμό με τα εργαλεία πρόγνωσης για το πόσο μπορεί να «φουσκώσουν» τα νερά θα υπάρχει έγκαιρη ενημέρωση για να αποφευχθούν τα καταστροφικά αποτελέσματα υπερχείλισης τους.