Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Μετά από την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένεται να εισάγει έναν νέο Κώδικα Δεοντολογίας, ο οποίος θα προχωράει αυτόματα σε ρυθμίσεις για διάφορες κατηγορίες δανειοληπτών. Η δράση αυτή γίνεται στο πλαίσιο της προσπάθειας των τραπεζών να εισπράξουν τα «κόκκινα» δάνεια, μία κατηγορία δανείων που δημιουργεί πρόβλημα στην λειτουργία των τραπεζών και λειτουργεί ως ανάχωμα στην εξυγίανση τους.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το Έθνος, ο νέος Κώδικας θα εισάγει τυποποιημένες ρυθμίσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες δανειοληπτών. Δηλαδή, οι δανειολήπτες θα ομαδοποιούνται ανάλογα με το είδος του δανείου, το υπόλοιπο της οφειλής, αν είναι ενήμεροι ή όχι. Σε αυτό βοηθά και η κατηγοριοποίηση των δανείων σε καθυστέρηση, την οποία έχει ολοκληρώσει η ΤτΕ.
Για παράδειγμα, ένας δανειολήπτης που έχει αποπληρώσει το ήμισυ του στεγαστικού του δανείου και συνεχίζει να είναι ενήμερος, παρότι «ζορίζεται» στην εξυπηρέτησή του, θα έχει τη δυνατότητα επιμήκυνσης της διάρκειας αποπληρωμής και η δόση δεν θα ξεπερνά π.χ. το 20% του μηνιαίου εισοδήματός του.
Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα ανάχωμα για να μη βγουν νέα δάνεια στο «κόκκινο», ενώ μέσα από απλουστευμένα μοντέλα να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ρυθμίσεων.
Στον νέο Κώδικα, όμως, θα υπάρχει πρόβλεψη και για άλλα δύο μείζονος σημασίας θέματα, που αφορούν την αδειοδότηση και συμπεριφορά των εξειδικευμένων εταιρειών διαχείρισης καθυστερούμενων οφειλών, οι οποίες θα αναλάβουν το έργο της ανάκτησης σημαντικού τμήματος των «κόκκινων» δανείων.
Ηδη, οι τράπεζες έχουν συνάψει συμφωνίες με εξειδικευμένους διαχειριστές, ωστόσο αναμένεται και η θέσπιση του νομοθετικού πλαισίου για να αναλάβουν δράση.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι τράπεζες θα εξακολουθήσουν να είναι οι «κυρίες» των δανείων και οι εταιρείες θα αναλάβουν το κομμάτι της διαχείρισης. Θα μπορούν δηλαδή να προτείνουν και προχωρούν σε ρύθμιση, αλλά και στην αναχρηματοδότηση του οφειλέτη.
• Η Τράπεζα της Ελλάδος θα ελέγχει, θα αξιολογεί και θα αδειοδοτεί τις εξειδικευμένες εταιρείες διαχείρισης καθυστερούμενων οφειλών.
Ο νέος Κώδικας θα καθορίζει και τα θέματα συμπεριφοράς/ συμμόρφωσης αυτών των εταιρειών διαχείρισης απέναντι στους δανειολήπτες (όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις τράπεζες).
• Τα «κόκκινα» δάνεια είναι σήμερα το μεγάλο στοίχημα για τις ελληνικές τράπεζες. Στόχος είναι να μετατρέψουν σε υγιές μεγάλο κομμάτι από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, προσφέροντας τα κατάλληλα προϊόντα στους πελάτες που είναι μεν σε δυσκολία, αλλά έχουν την δυνατότητα αποπληρωμής των δανείων και θα πρέπει πλέον να εστιάζουν σε μακροπρόθεσμες και βιώσιμες ρυθμίσεις.
Οι τράπεζες, πριν προχωρήσουν σε ρυθμίσεις, αξιολογούν τα εξής στοιχεία:
1) Την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη
2) Το συνολικό ύψος και τη φύση των χρεών του, περιλαμβανομένων τυχόν οφειλών του και σε άλλες τράπεζες.
3) Την τρέχουσα ικανότητα αποπληρωμής
4) Το ιστορικό οικονομικής συμπεριφοράς και
5) Την προβλεπόμενη ικανότητα αποπληρωμής των οφειλών εκ μέρους του δανειολήπτη.
Παράλληλα, η τράπεζα προχωρά στην αξιολόγηση της αξίας τυχόν εμπράγματης εξασφάλισης ή άλλων περιουσιακών στοιχείων (π.χ. ακίνητα, κτήματα κ.λπ.) του δανειολήπτη που θα μπορούσαν με τη συναίνεσή του να αποτελέσουν πρόσθετες εξασφαλίσεις. Μάλιστα, καθεμία από τις εκτιμώμενες αξίες γνωστοποιείται γραπτώς στον δανειολήπτη, ταυτοχρόνως με την παρουσίαση της προτεινόμενης λύσης ρύθμισης/οριστικής διευθέτησης.
Εν κατακλείδι, ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας μέσω αυτών των ρυθμίσεων μπορεί να λειτουργήσει θετικά, τόσο για τις τράπεζες προκειμένου να μπορέσουν ρυθμίζοντας τα κόκκινα δάνεια να εξυγιάνουν, όσο και για τους πολίτες προκειμένου εκμεταλλευόμενοι της ρυθμίσεως αυτής να μπορέσουν να αποπληρώσουν την υποχρέωση τους χωρίς να υπάρχουν οι ανάλογες συνέπειες.
