Το 1927 πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες το 5ο συνέδριο Solvay για την κβαντική μηχανική, όπου και τέθηκαν προς επεξεργασία και συνδιαμόρφωση πολλές από τις βασικές ιδέες του νέου αυτού πεδίου. Με θέμα «Ηλεκτρόνια και φωτόνια», τα πιο φωτισμένα μυαλά του κόσμου συμφώνησαν ότι διαφωνούν, παρουσιάζοντας μια σειρά από απόλυτα αντικρουόμενες απόψεις, οι οποίες όμως αποτέλεσαν τις βάσεις για τη σύγχρονη κβαντομηχανική.
Ηγετικές μορφές του συνεδρίου, ο Άλμπερτ Άινσταϊν και ο Νιλ Μπορ. Εκεί φέρεται να έλαβε χώρα και η μνημειώδης στιχομυθία, όπου ο Αϊνστάιν δήλωσε πως “Ο Θεός δεν παίζει ζάρια», για να λάβει από τον Μπορ την απάντηση “Αϊνστάιν, σταμάτα να λες στον Θεό τι να κάνει».
17 από τους 29 εικονιζόμενους συμμετέχοντες στο Συνέδριο ήταν ή επρόκειτο να γίνουν κάτοχοι του βραβείου Νόμπελ.
Ανάμεσά τους και μία γυναίκα, η οποία μάλιστα είχε βραβευθεί με Νόμπελ σε δύο ξεχωριστούς επιστημονικούς κλάδους, στη Φυσική το 1903 και στη Χημεία το 1911: η Μαρία Κιουρί.
Οι 17 Νομπελίστες της ιστορικής φωτογραφίας
Εκτός από την Μαρία Κιουρί, τη μοναδική κάτοχο δύο Νόμπελ, ποιοι είναι οι υπόλοιποι Νομπελίστες στη φωτογραφία και γιατί βραβεύθηκαν;
- Το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1902 απονεμήθηκε στους Hendrik Lorentz και Pieter Zeeman «σε αναγνώριση της εξαιρετικής υπηρεσίας που προσέφεραν με τις έρευνές τους για την επίδραση του μαγνητισμού στα φαινόμενα ακτινοβολίας».
- Το 1915 το Νόμπελ Φυσικής πήγε στους Sir William Henry Bragg και William Lawrence Bragg «για τις υπηρεσίες τους στην ανάλυση της κρυσταλλικής δομής μέσω ακτίνων Χ». Ο William Lawrence Bragg παραμένει μέχρι σήμερα ο νεότερος κάτοχος Νόμπελ Φυσικής, καθώς ήταν μόλις 25 ετών όταν παρέλαβε το βραβείο.
- Ο Max Planck βραβεύθηκε με Νόμπελ Φυσικής το 1918 «σε αναγνώριση των υπηρεσιών που παρείχε στην πρόοδο της Φυσικής με την ανακάλυψη της ενέργειας quanta».
- Στον Albert Einstein απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική το 1921 «για τις υπηρεσίες του στη Θεωρητική Φυσική, και ειδικά για την ανακάλυψη του νόμου του φωτοηλεκτρικού φαινομένου».
- Ο Niels Henrik David Bohr βραβεύθηκε το 1922 με Νόμπελ Φυσικής “για τις υπηρεσίες του στη διερεύνηση της δομής των ατόμων και της ακτινοβολίας που προέρχεται από αυτά”.
- Το 1927 το βραβείο Νόμπελ Φυσικής μοιράστηκαν οι Arthur H. Compton «για την ανακάλυψη του φαινομένου που πήρε το όνομά του» και Charles Wilson «για τη μέθοδο με την οποία γίνονται ορατές οι διαδρομές των ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων μέσω συμπύκνωσης ατμού».
- Την επόμενη χρονιά, το 1928, Νομπελίστας Φυσικής αναδείχθηκε ο Owen W. Richardson «για το έργο του σχετικά με το θερμοϊονικό φαινόμενο και ειδικά για την ανακάλυψη του νόμου που πήρε το όνομά του».
- Το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική το 1929 απέσπασε ο πρίγκιπας Louis-Victor Pierre Raymond de Broglie «για την ανακάλυψή του σχετικά με την κυματική φύση των ηλεκτρονίων».
- Ο Erwin Schrödinger και ο Paul Dirac μοιράστηκαν το Νόμπελ Φυσικής το 1933, «για την ανακάλυψη νέων παραγωγικών μορφών ατομικής θεωρίας».
- Το 1945 το Νόμπελ Φυσικής πήγε στον Wolfgang Pauli «για την ανακάλυψη της αρχής του αποκλεισμού, που ονομάζεται επίσης η απαγορευτική αρχή του Pauli».
- Το 1954 με Νόμπελ Φυσικής βραβεύθηκε ο Max Born “για τη θεμελιώδη έρευνά του στην κβαντική μηχανική, ειδικά για τη στατιστική ερμηνεία της κυματοσυνάρτησης”.
- Ο Werner Heisenberg, γνωστότερος για την αρχή της αβεβαιότητας ή απροσδιοριστίας, τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1932, «για τη δημιουργία της κβαντικής μηχανικής, η εφαρμογή της οποίας, μεταξύ άλλων, οδήγησε στην ανακάλυψη των αλλοτροπικών μορφών υδρογόνου».
- Την ίδια χρονιά (1932), αλλά σε άλλο επιστημονικό πεδίο, βραβεύθηκε ο Irving Langmuir με το Νόμπελ Χημείας “για τις ανακαλύψεις και τις έρευνές του στη χημεία επιφανειών”.
- Βραβείο Νόμπελ Χημείας απονεμήθηκε και στον Petrus J. W. Debye το 1936 “για τη συμβολή του στη γνώση μας για τη μοριακή δομή μέσω των ερευνών του σχετικά με τις διπολικές ροπές και για τη περίθλαση των ακτίνων Χ και των ηλεκτρονίων στα αέρια”.
Με πληροφορίες από: Νobelprize.org / International Solvay Institutes / Quantum Theory at the Crossroads: Reconsidering the 1927 Solvay Conference (Cambridge University Press, 2009)