Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Follow @Sp_Rizopoulos
Τα Βαλκάνια παράγουν περισσότερη ιστορία απ’ όση μπορούν να καταναλώσουν. Κι αυτό αναμφίβολα οδηγεί σε μεγάλα αδιέξοδα και επώδυνα προβλήματα. Το κακό είναι πως η Ελλάδα δεν κατάφερε να αποβαλκανικοποιηθεί και η πιο προφανής απόδειξη γι αυτό είναι το ζήτημα των Σκοπίων.
Εξ αρχής στο θέμα αυτό πήγαν όλα στραβά. Αντιμετωπίστηκε με συναισθηματισμούς, συνθήματα και πολύ λαϊκισμό. Κι έγινε ακριβώς ό,τι είχε συμβεί και με την Κύπρο. Η παράταση του προβλήματος και η μη επίτευξη συμβιβαστικών λύσεων έκανε χρόνο με το χρόνο τα πράγματα χειρότερα. Εν προκειμένω, οι πάντες στον κόσμο λένε τα Σκόπια «Μακεδονία» κι εμείς είμαστε ευχαριστημένοι μόνο και μόνο γιατί μπλοκάρουμε την ένταξη των Σκοπίων σε Ε.Ε και ΝΑΤΟ. Και τι κερδίζουμε; Απολύτως τίποτα. Το μόνο που επιτυγχάνεται έτσι είναι να ενθαρρύνεται ο αλβανικός μεγαλοϊδεατισμός, κάτι που ασφαλώς μπορεί να μας δημιουργήσει πολύ σοβαρά προβλήματα.
Στο ζήτημα των Σκοπίων χάθηκε μια πολύ μεγάλη ευκαιρία με το λεγόμενο «πακέτο Πινέιρο». Πρότεινε την ονομασία « Nova Macedonia» για να υπάρχει σαφής διαχωρισμός και οριοθέτηση ως προς την αρχαία Μακεδονία, τον Μέγα Αλέξανδρο, κλπ. Αλλά δεν προέβλεπε μόνον αυτό. Έδινε στην Ελλάδα τη δυνατότητα να γίνει η ηγέτιδα δύναμη των Βαλκανίων καθώς θα διαχειριζόταν μεγάλα χρηματικά ποσά που θα επενδύονταν στη σταθεροποίηση και την ανάπτυξη της βαλκανικής ενδοχώρας. Δυστυχώς όμως επικράτησε το γνωστό πολιτικό κλίμα αδιαλλαξίας κι έτσι ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης , αν και είχε πεισθεί ο ίδιος για την ορθότητα μιας τέτοιας επιλογής, δεν μπόρεσε να προχωρήσει.
Σήμερα και μετά τα όσα μεσολάβησαν πρόσφατα που τα Σκόπιια βρέθηκαν στο χείλος του εμφυλίου, υπάρχει το έδαφος για την επίτευξη μιας λύσης. Συμβιβαστικής, σίγουρα. Όλα έτσι είναι στη ζωή. Κανένας δεν μπορεί να τα θέλει όλα δικά του. Ευφυία στην πολιτική όμως είναι να κάνεις μια σωστή προσέγγιση κόστους – οφέλους και να επιλέγεις τη λύση που διασφαλίζει τα περισσότερα οφέλη.
Επισήμως πλέον, αυτή τη στιγμή, η νέα κυβέρνηση των Σκοπίων δια του υπουργού Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ, ανακοίνωσε πως η χώρα του εξετάζει το ενδεχόμενο αλλαγής της ονομασίας της, για να ξεπεραστούν οι αντιρρήσεις της Ελλάδας ως προς την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Το «momentum» δεν πρέπει να χαθεί και να επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος. Αλλά η λύση δεν θα δοθεί από τον ειδικό μεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος όλα αυτά τα χρόνια απλά παίρνει το μισθό του και είναι ευτυχής που η παράταση του προβλήματος, παρατείνει και τη δική του μισθοδοσία. Η λύση είναι στα χέρια της Ελλάδας και είναι θέμα καθαρής πολιτικής βούλησης.
Ας ξαναπιάσουμε λοιπόν το νήμα από κει που το άφησε η ψύχραιμη και λογική εκτίμηση των πραγμάτων. Άλλωστε κανείς ποτέ στον κόσμο ολόκληρο δεν κατάλαβε γιατί το «Nova Macedonia» είναι κάτι που ανησυχεί την Ελλάδα, όταν ας πούμε στον Καναδά υπάρχει Nova Scotia κι όταν στις ΗΠΑ έχουν από Νέα Υόρκη μέχρι New Hampshire. Υπερτιμούμε πολύ τα ελληνικά επιχειρήματα μέσα σε ένα παγκόσμιο σύστημα που έχει πολύ σοβαρότερα πράγματα για να ασχοληθεί από το να αναλώνει χρόνο και χρήμα για να καταλάβει τι συνέβαινε σε μια κουκίδα του παγκόσμιου χάρτη πριν από 2500 χρόνια!!!!
Είναι λοιπόν η στιγμή για να μιλήσει η Ελλάδα με έναν τρόπο που να μπορεί ο υπόλοιπος κόσμος να την καταλάβει. Γι αυτό και πρέπει να πει κάτι λογικό. Η ονομασία «Nova Macedonia» είναι μακράν η καλύτερη συμβιβαστική λύση για να κλείσει αυτό το ατυχές κεφάλαιο της πρόσφατης ιστορίας μας.
Αυτή τη στιγμή η Αθήνα λέει πως δεν βιάζεται. Σίγουρα όμως δεν μπορεί μέσα σε συνθήκες ασφυκτικής οικονομικής κρίσης να σπαταλήσει διπλωματικό κεφάλαιο για να συνεχίζει να βάζει βέτο για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, κάτι που θα την έφερνε σε ευθεία σύγκρουση με τις ΗΠΑ, την ώρα που έχει ανάγκη την υποστήριξή τους στο θέμα του χρέους. Υπάρχει λοιπόν ο κίνδυνος να βρεθούμε μπροστά σε τετελεσμένα ενώ αν κινηθούμε τολμηρά και γρήγορα μπορούμε να βγούμε μπροστά και να έχουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων εξασφαλίζοντας τη σύνθετη ονομασία «Nova Macedonia», η οποία σέβεται απόλυτα τις ιστορικές μας ευαισθησίες.
Ούτε είναι ο λόγος, όπως λένε οι συνήθεις φοβικοί διπλωμάτες, να ροκανίσουμε χρόνο γιατί τάχα υπάρχει παράλληλα η διαπραγμάτευση για το Κυπριακό. Το Κυπριακό μπορεί να έχει μια θετική κατάληξη σε αυτή τη φάση, μόνο και μόνο γιατί ο Ερντογάν είναι απομονωμένος από τα διεθνή ερείσματα της Τουρκίας. Ας μην κοροϊδευόμαστε λοιπόν και μεταξύ μας…
Η συγκυρία είναι ιδανική από κάθε άποψη. Και είναι βέβαιο ότι πρωθυπουργό σαν τον Ζόραν Ζάεφ που βγαίνει και λέει να σταματήσουν οι προβοκάτσιες σε βάρος της Ελλάδας για τον Μ. Αλέξανδρο, δεν θα ξαναδούμε. Η έξυπνη κίνηση είναι να στηριχτεί ο Ζάεφ για να μπορέσει να εγγυηθεί στους πολίτες του την ασφάλεια των Σκοπίων, έναντι των αλβανικών απειλών που έρχονται από τα βόρεια σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο.
Ασφαλώς είναι ένα θέμα που δεν μπορεί να το σηκώσει μόνος του ο Τσίπρας. Οφείλουν και οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, πρωτίστως δε η ΝΔ, να στηρίξουν μια λύση που θα βάζει τέλος στο πρόβλημα και θα διασφαλίζει πως οι γείτονές μας δεν θα διαμελιστούν, ανοίγοντας τους ασκούς του Αιόλου για την περιοχή. Αν τα Βαλκάνια ξαναμπούν σε περιπέτειες αλλαγής συνόρων αυτομάτως αυτό θα σημαίνει μια μακρά περίοδο δακρύων και αίματος με άγνωστη κατάληξη. Αρκετά προβλήματα έχουμε, δεν χρειάζεται να φορτωθούμε και με άλλα.
Η Ελλάδα έχει την ιστορική ευκαιρία να αποδείξει πως μπορεί να γίνει ο πρωταγωνιστής της λύσης και να πάψει να είναι ένα διαρκές πρόβλημα.