Εχθρός των λαϊκιστών που βρίσκονται στην εξουσία στην Πολωνία, ο Ντόναλντ Τουσκ, επικεφαλής της αντιπολίτευσης, ήταν στο κέντρο της ρητορικής τους κατά την προεκλογική εκστρατεία για τις εξαιρετικά πολωμένες βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν αύριο, Κυριακή, και στις οποίες ενσαρκώνει γι’ αυτούς «το απόλυτο κακό».
Κατά την πρόσφατη ομιλία του στο Κατοβίτσε (νότια Πολωνία), ο επικεφαλής της εθνικιστικής κυβέρνησης Ματέους Μοραβιέτσκι ανέφερε σαράντα φορές το όνομα του Ντόναλντ Τουσκ ή του κόμματός του, δηλαδή κατά μέσο όρο μία φορά το λεπτό.
Ο Τουσκ είναι, σύμφωνα με τον Μοραβιέτσκι, ένοχος για όλα τα προβλήματα που απασχολούσαν τους Πολωνούς την εποχή που ήταν πρωθυπουργός, ανάμεσα στο 2007 και το 2014: πιο υψηλή ανεργία, πιο χαμηλοί μισθοί, μαζική μετανάστευση, αποδοχή των ευρωπαϊκών ποσοστώσεων υποδοχής μεταναστών από τη Μέση Ανατολή.
Και ενδεχόμενη επιστροφή του θα ήταν «μια καταστροφή» για την Πολωνία, ισχυρίζεται το PiS, στόχος του οποίου είναι να εξασφαλίσει μια τρίτη διαδοχική κυβερνητική εντολή.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το κόμμα PiS (Νόμος και Δικαιοσύνη) πιστώνεται με 33-36% της πρόθεσης ψήφου, έναντι 26-28% για το κόμμα Πλατφόρμα Πολιτών (PO) του Ντόναλντ Τουσκ. Όμως το τελικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από τις επιδόσεις άλλων κομμάτων και από πιθανές συμμαχίες.
«Προδότης»
Από την αρχή της προεκλογικής εκστρατείας, το όνομα του Τουσκ δεν έχει φύγει από το στόμα των μελών του PiS.
Ο πρώην επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου χαρακτηρίζεται «προδότης του έθνους», «δειλός», «σύμμαχος του Πούτιν» και «ενσάρκωση του κακού».
Ο Μοραβιέτσκι τον κατηγόρησε ότι είναι «ο πολιτικός σύζυγος της Άγγελα Μέρκελ», της πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας, ενώ για τον αρχηγό του PiS, τον Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, ο Τουσκ είναι «πιστός – όμως όχι στην Πολωνία, αλλά στη Γερμανία».
Το όνομά του, που συνοδεύεται από κατηγορίες κάθε είδους, δεν φεύγει από τους τίτλους των ειδήσεων της δημόσιας τηλεόρασης TVP, για την οποία το Γαλλικό Πρακτορείο αναφέρει πως έχει γίνει αληθινό εργαλείο προπαγάνδας της εξουσίας.
Οι καλεσμένοι της TVP, που συνήθως υποστηρίζουν το PiS, κατηγορούν τον Τουσκ για όλα τα κακά. Στο Ίντερνετ, προεκλογικές διαφημίσεις του PiS καλούν «να σταματήσουμε τον Τουσκ».
«Εμμονή»
Καθώς δεν είναι σίγουρο για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, το PiS προσπαθεί να πείσει τους ψηφοφόρους του ότι «μάχονται εναντίον ενός διαβόλου», όπως το ίδιο ισχυρίζεται.
«Αυτή η στρατηγική έχει μετατραπεί σε εμμονή, κυρίως αυτή η συχνότητα με την οποία αναφέρεται το όνομα του Τουσκ», δηλώνει η Άνα Ματέρσκα-Σοσνόβσκα, πολιτειολόγος του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας.
«Οι λαϊκιστές έχουν πάντα ανάγκη έναν εχθρό και για το PiS ο Ντόναλντ Τουσκ έχει γίνει η ενσάρκωσή του», προσθέτει.
Επαναλαμβάνοντας χίλιες φορές το όνομα του Τουσκ σε αρνητικό πλαίσιο, το PiS θέλει να απομακρύνει από αυτόν τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους, σημαντικούς για την έκβαση της ψηφοφορίας.
«Το PiS δεν προτείνει τίποτε καινούριο, αλλά αρκείται στο να φοβίζει επικαλούμενο το παρελθόν», λέει ακόμη η Ματέρσκα-Σοσνόβσκα.
Τα οκτώ χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία, το PiS δεν έχει πάψει να επαναλαμβάνει: «Φταίει ο Τουσκ», για να εξηγήσει τα οικονομικά ή κοινωνικά προβλήματα που αντιμετώπιζε – διατύπωση που έχει γίνει πλέον παροιμιακή στην Πολωνία και χρησιμοποιείται για να υπογραμμίσει ειρωνικά ότι κάτι δεν λειτουργεί.
Χθες, Πέμπτη, ο πρωθυπορυγός χαρακτήρισε τον Τουσκ «επικίνδυνο άνθρωπο», ο οποίος θέλει να φέρει, σε συμφωνία με την ΕΕ, μετανάστες στην Πολωνία.
Τον κατηγόρησε, χωρίς να φέρει καμιά απόδειξη, ότι δέχθηκε μια νέα θέση ευθύνης στις Βρυξέλλες σε αντάλλαγμα για το πράσινο φως που έδωσε για τους μετανάστες.
Πόλωση
Το PiS εκμεταλλεύεται την αρνητική εικόνα που έχει για τον Τουσκ σημαντικό μέρος του εκλογικού σώματος. Περισσότεροι από το 50% των Πολωνών δεν του έχουν εμπιστοσύνη, έναντι 36,1% που του έχουν, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Ινστιτούτου IBRIS.
Αυτό το αρνητικό εκλογικό σώμα δεν παύει ωστόσο να μειώνεται και ο Τουσκ ανέλαβε ο ίδιος το μεγαλύτερο μέρος της προεκλογικής εκστρατείας του συνασπισμού του. Πηγαίνοντας στη μια προεκλογική συγκέντρωση μετά την άλλη, στοιχημάτισε στην άμεση επαφή με τους ψηφοφόρος.
«Το PiS ποντάρει μέχρι τέλους στην πόλωση της κονωνίας», εξηγεί η Ματέρσκα-Σοσνόβσκα.
«Αυτή η στρατηγική δεν αποδίδει παρά μόνο εν μέρει τα προσδοκώμενα οφέλη: ασφαλώς το PiS εξακολουθεί να είναι πρώτο στις δημοσκοπήσεις, όμως είναι πιθανό αυτό να μην του αρκέσει για να σχηματίσει κυβέρνηση», προσθέτει.