Το 2021 μαζί με τη συμπλήρωση 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση θα γιορτάσουμε και την Αναγέννηση της Ελλάδας. Αυτή ήταν η εφετινή υπόσχεση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά από το βήμα της ΔΕΘ και ο καλός οιωνός πάνω στον οποίο βασίζει την αισιοδοξία του ο πρωθυπουργός, δεν είναι άλλος από τον αγωγό φυσικού αερίου TAP.
«Κερδίσαμε τον ΤΑΡ» είπε και εξήγησε ότι πρόκειται για τον αγωγό που συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με τη Νότια Ευρώπη και την Ιταλία, περνώντας κυρίως από την Ελλάδα. Επίσης, μιλώντας σε ενεστώτα διαρκείας, είπε ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση υποδομής που έγινε τα τελευταία πολλά χρόνια σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη και η οποία βάζει την Ελλάδα για τα καλά στη «γεωπολιτική των αγωγών».
Μάλιστα, για να ισχυροποιήσει το επιχείρημα του, ο κ. Σαμαράς έκανε τον παραλληλισμό του TAP με την πρώτη παραγγελία στα Φινλανδικά ναυπηγεία που όπως είπε ήταν ο αντίστοιχος καλός οιωνός της ανάκαμψης, για τον Φινλανδό Πρωθυπουργό.
Βεβαίως, αυτό που έχει κερδηθεί μέχρι στιγμής σε σχέση με τον TAP είναι πολύ σημαντικό, αφού η βιωσιμότητα των μεγάλων ενεργειακών έργων όπως οι αγωγοί, εξαρτάται πρωτίστως από την εξασφάλιση του προϊόντος που θα μεταφέρουν. Ο TAP πράγματι, επελέγη από τους Αζέρους για να μεταφέρει το αέριο που θα αντληθεί από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ 2, όταν αυτό καταστεί παραγωγικό.
Η γεωπολιτική σημασία αυτής της επιλογής είναι προφανής και αδιαμφισβήτητη. Όμως αυτού του είδους τα έργα, έχουν μεγάλο χρόνο ωρίμανσης και εξίσου μεγάλο χρόνο κατασκευής.
Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 όλοι οι πρωθυπουργοί (Σημίτης, Καραμανλής, Παπανδρέου) μιλώντας από το βήμα της ΔΕΘ θεωρούσαν υποχρέωση τους να υπογραμμίσουν την ανάδειξη, ειδικά της Βόρειας Ελλάδας, σε… «ενεργειακό κόμβο», «ενεργειακό σταυροδρόμι», «ενεργειακό διάδρομο» κλπ, που θα συνδέσει τις πηγές παραγωγής της Ανατολής με τις αγορές της Δυτικής Ευρώπης.
Μέχρι σήμερα, το μόνο έργο διασύνδεσης που έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί, είναι ο αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας-Τουρκίας. Όσο δε για μια σειρά από άλλα μεγαλόπνοα σχέδια, έχουν ακυρωθεί είτε λόγω αλλαγών στους σχεδιασμούς, είτε κυρίως λόγω των αλλαγών στις συμμαχίες των εκάστοτε ελληνικών κυβερνήσεων.
Η διπλωματία των αγωγών, πέραν της αξιοποίησης των συγκυριών, απαιτεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό που να τηρείται από όλους. Μέχρι να συμβεί αυτό, ας κρατάμε… μικρό καλάθι.