Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Όλοι μας περιμέναμε με ανυπομονησία την ομιλία του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προκειμένου να έχουμε μία σφαιρική άποψη για το τι έχει επιτευχθεί στην ΕΕ όλους αυτούς τους τόσο δύσκολους μήνες για την συνοχή της Ευρώπης, αλλά και το πώς αντιλαμβάνονται την κατάσταση οι άνθρωποι πίσω από τις συμφωνίες.
Αρχικά το κεντρικό μήνυμα πίσω από τις λέξεις θεωρώ πως ήταν μια προσπάθεια να μην πληγεί η οικονομική ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, λόγω της μη εφαρμογής των προγραμμάτων δημοσιονομικής κατάρτισης από ορισμένες χώρες και κυρίως την Ελλάδα. Ήδη το image της ΕΕ είναι σε μεγάλο βαθμό πολύ διαφορετικό από αυτό που όλοι ονειρευόμασταν, έτσι ο στόχος σε μακροπρόθεσμο χρονικό σημείο θα μπορούσε να είναι και ένα total recall, ένα restart των ευρωπαϊκών ιδεών.
Τα βήματα προς την επίτευξη των στόχων
1) Παίρνοντας τον λόγο ο Πρόεδρος, ζήτησε πιο πολύ προσπάθεια στην εφαρμογή του ΣΣΑ, ρίχνοντας επί τάπητος και μία πρόταση για την αύξηση σε μεγαλύτερο βαθμό του επενδυτικού Ταμείου της ΕΕ σε εκεί γύρω στα 620 δις ευρώ. Κίνηση που σύμφωνα και με τον ίδιο θα βελτιώσει τόσο τους δείκτες στην οικονομία, όσο και τον βαθμό της ανεργίας που δυστυχώς είναι σε τεράστια ποσοστά μέσα στην Ευρώπη.
2) Brexit: Όσον αφορά το βρετανικό δημοψήφισμα, ο κ. Γιούνκερ σημείωσε ότι «σεβόμαστε την απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την ΕΕ», διαβεβαιώνοντας, ωστόσο, ότι το Brexit δεν αποτελεί κίνδυνο για την Ευρώπη. «Το Brexit πρέπει να υλοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν, ώστε οι σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ να λάβουν επιτέλους μορφή»
3) Μεταναστευτικό: Ιδιαίτερη μνεία έγινε και για το προσφυγικό, επιτάσσοντας με στόμφο και αποφασιστικότητα τις μελλοντικές ενέργειες στις οποίες θα πρέπει να προβεί η ΕΕ και οι οποίες θα πρέπει να έχουν και αρκετές φορές εθελοντικό χαρακτήρα, αλληλεγγύη και να στηρίζονται στις αρχές του Ανθρωπισμού φυσικά. Έτσι πρότεινε τη σύσταση ενός «ευρωπαϊκού σώματος αλληλεγγύης», το οποίο θα έχει για αρχή 100.000 μέλη.
4) Ασφάλεια-Άμυνα: Στο «μέτωπο» της ασφάλειας ο κ. Γιούνκερ δεσμεύτηκε τα εξής:
α) πρότεινε τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού υπουργείου Εξωτερικών.
β) προέκρινε τη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού αμυντικού ταμείου, επισημαίνοντας ότι η στρατιωτική δύναμη της ΕΕ που θα πρέπει να δρα συμπληρωματικά στο ΝΑΤΟ.
γ) όποιος εισέρχεται ή αποχωρεί από την ΕΕ θα καταγράφεται, ενώ ιδιαίτερη σημασία προσέδωσε και στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών
5) Τράπεζες-ΕΚΤ: Σαφέστατο μήνυμα στους επικριτές της πολιτικής της ΕΚΤ, για την οποία έπλεξε το εγκώμιο, τονίζοντας πως οι χώρες της Ευρωζώνης εξοικονόμησαν φέτος 50 δισ. ευρώ χάρη στη χαλαρή νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
6) Κυπριακό: Ο κ. Γιούνκερ στάθηκε και στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού, εξηγώντας ότι η Κομισιόν επιθυμεί την ενοποίηση του νησιού. «Ευρώπη σημαίνει ειρήνη και γι’ αυτό θα κάτσουμε στο τραπέζι των συζητήσεων με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές», συμπλήρωσε, ενώ αναφερόμενος στο ζήτημα της Συρίας, κατέστησε αναγκαία τη συμμετοχή της ΕΕ στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Συμπέρασμα
Όλα έδειξαν πως ίσως ήταν η πιο σημαντική ομιλία από το 2010 που καθιερώθηκε, καθώς ο πρόεδρος της Επιτροπής προέβη σε έναν απολογισμό του δύσκολου έτους που πέρασε, ενώ παράλληλα δεν δίστασε να προσδώσει για ακόμη μία φορά, μια ελπίδα και προοπτική ηθικής και οικονομικής ανάτασης για την ΕΕ.
Επιπλέον, σύμφωνα και με την προσωπική μου άποψη, δεν θα πρέπει, όταν αναφερόμαστε στον Γιούνκερ, να ξεχνάμε πως όλα αυτά τα χρόνια δείχνει να αντιμετωπίζει σθεναρά και με πάθος την άποψη του πως ο λαϊκισμός και η δημαγωγία είναι κάποιοι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες αποσταθεροποίησης της ΕΕ και για αυτό εάν δεν θέλουμε να θρέψουμε εκ νέου το τέρας που ζει δυστυχώς μέσα στην καρδιά της ΕΕ και ονομάζεται “Εθνικισμός”, πρέπει τόσο οι πολιτικοί όσο και οι ίδιοι οι πολίτες να ενεργοποιήσουν εκείνους τους εσωτερικούς αλλά και εξωτερικούς μηχανισμούς που θα προβλέπουν αλλά και εν τέλει θα είναι σε θέση να καταστείλουν τέτοια φαινόμενα βίας και μισαλλοδοξίας, προκειμένου η Ευρώπη να ξαναβρεί τον δρόμο της πίσω στην κανονικότητα και την ειρήνη.
Γιατί όπως παλαιότερα είχε αναφέρει και ο Μάνος Χατζιδάκης “Όταν, όμως, το πρόσωπο του τέρατος πάψει να μας τρομάζει, τότε πρέπει να φοβόμαστε… γιατί αυτό σημαίνει ότι έχουμε αρχίσει να του μοιάζουμε…”