Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Ο Ερντογάν συνεχίζει την στρατηγική του για να αποτινάξει τον ρόλο της Τουρκίας ως κράτος – μοχλού και να πετύχει το απώτατο στόχο του, την μετατροπή της χώρας σε περιφερειακό ηγεμόνα. Φυσικά φλέγον θέμα εδώ και λίγες μέρες αποτελεί η υπογραφή της σύμβασης πώλησης των πυραύλων S400 από την Ρωσία στην Τουρκία.
Η συμφωνία για την αγορά των πυραύλων έχει πλέον υπογραφεί, ενώ εκκρεμεί ακόμα η ενεργοποίηση της. Η Τουρκία έχει συμφωνήσει να πληρώσει στη Ρωσία 2,5 δισ. δολάρια για τους S-400 και να γίνει η πρώτη χώρα του ΝΑΤΟ που προμηθεύεται το συγκεκριμένο αντιαεροπορικό σύστημα μακράς εμβέλειας, που θεωρείται ιδιαίτερα υψηλών δυνατοτήτων.
Η γείτονας χώρα σκοπεύει να αναπτύξει τους S-400 στα δυτικά και τα ανατολικά της: Εναντίον απειλών από τη Συρία και το Ιράν στα ανατολικά, και εναντίον της «ελληνικής απειλής» στα δυτικά. Η συμφωνία περιλαμβάνει μεταφορά τεχνολογίας/ τεχνογνωσίας στην Τουρκία, με σκοπό την ανάπτυξη της δικής της αμυντικής βιομηχανίας.
Ακόμη, η Τουρκία φαίνεται να συνεχίζει να επιδιώκει τη δημιουργία μιας διπλής στρατηγικής αμυντικού σχεδιασμού, διατηρώντας τον ρόλο της στη βαλλιστική άμυνα του ΝΑΤΟ, ενώ παράλληλα ακολουθεί τη δική της ατζέντα για πιο «ευέλικτες» επιλογές μεταφοράς τεχνολογίας- μια στρατηγική που προϋποθέτει ιδιαίτερα δύσκολους «ελιγμούς» από πλευράς της τουρκικής κυβέρνησης.
Η «πικρή» απάντηση της Ρωσίας στις κυρώσεις
Οι Ρώσοι κρατούν ακόμα μία αρνητική στάση απέναντι στους αμερικανούς ιδιαίτερα μετά από τις τελευταίες κυρώσεις που επεβλήθησαν από το Κογκρέσο. Ένα από τα πολλά αντίποινα είναι και η ενεργοποίηση της σύμβασης πώλησης των S 400 στην Τουρκία.
Το αντίποινο σε αυτή την περίπτωση είναι να προκαλέσει προβλήματα στην σύσταση του ΝΑΤΟ. Βέβαια, η ολοκλήρωση της αγοραπωλησίας αυτής, θα έχει ευρύτερες επιπτώσεις όχι μόνο στην ισορροπία ισχύος της ανατολικής Μεσογείου, αλλά και ενδονατοϊκά. Το πλήγμα για τη συνοχή του ΝΑΤΟ θα είναι πολύ μεγάλο αν η συμφωνία αυτή τεθεί σε ισχύ, το οποίο είναι ένα ακόμα ένα σημάδι ότι ο Πούτιν προσπαθεί να στείλει μήνυμα στην Ουάσινγκτον, ακόμα και μέσα από την συγκεκριμένη αγορά.
Η σημασία των S400 για την Ελλάδα
Ο Ερντογάν στο θέμα της παράβαση κανόνων του ΝΑΤΟ απαντά πως και η Ελλάδα διαθέτει S300, γιατί λοιπόν να μην συμβαίνει το ίδιο και για την Τουρκία. Βέβαια, οι πύραυλοι των οποίων η σύμβαση υπογράφηκε τις προηγούμενες μέρες αποτελούν την επόμενη έκδοση των παραπάνω πυραύλων, καθώς είναι πιο εξελιγμένοι από τους S300.
Τι σημαίνει η εξέλιξη αυτή για την Ελλάδα. Αν υπολογίσει κανείς την προκλητικότητα στο Αιγαίο η προάσπιση των εθνικών συμφερόντων θα γίνει πολύ δύσκολη. Αυτό γιατί το επιχειρησιακό βεληνεκές του οπλικού συστήματος S 400 δύναται να φτάσει τα 400 χλμ.
Αν ο Ερντογάν ολοκληρώσει το σχέδιο των εξοπλισμών με την αγορά μαχητικών αεροσκαφών τύπου F-35, τότε ο συνδυασμός των δύο οπλικών συστημάτων θα αυξήσει ακόμη περισσότερο το στρατηγικό πλεονέκτημα της Τουρκίας στο Αιγαίο. Όταν τεθεί σε ισχύ η συμφωνία, θα μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή η Άγκυρα θα έχει την ικανότητα όχι μόνο να εντοπίζει αλλά και να καταρρίπτει μαχητικά της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, από τη στιγμή που αυτά θα απογειώνονται.
Σε γενικές γραμμές και με βάση τα χαρακτηριστικά του συστήματος εάν αυτό τοποθετηθεί για βολή στην Σμύρνη, στην ουσία θα έχει την δυνατότητα να «κλειδώσει» την θέση ενός αεροσκάφους που απογειώνεται από τις βάσεις της Τανάγρας, στην Νέα Αγχίαλο και στην Λάρισα.
Με αυτόν τον τρόπο, οι S-400 θα έχουν την ικανότητα να “κλειδώσουν” το Αιγαίο παρεμποδίζοντας την οποιαδήποτε πτήση Ελληνικού αεροσκάφους στην Ελλάδα, καθιστώντας με τον τρόπο αυτό τις προοπτικές πολύ δυσχερείς για την ελληνική αμυντική προσπάθεια.
Οι επιχειρησιακές λειτουργίες των S400
Σε αυτό το σημείο είναι καλό να γίνει μία σύντομη ανάλυση σχετικά με το τι είναι οι πύραυλοι S400 και πόση ζημιά μπορούν να προκαλέσουν. Το S-400 είναι η πλέον εξελιγμένη μορφή αντιαεροπορικού συστήματος που έχει αναπτύξει η Ρωσία και βρίσκεται σε υπηρεσία από το 2007. Θα μπορούσε κανείς να πει πως είναι οι διάδοχοι του συστήματος S300.
Το σύστημα S-400 αποτελείται σε μέγιστη διαμόρφωση μέχρι και από 8 Πυροβολαρχίες που διαθέτουν 72 τετραπλούς εκτοξευτές με μέγιστη ικανότητα βολής 384 βλημάτων.
Κύριο χαρακτηριστικό του συστήματος είναι η ικανότητα εμπλοκής στόχων σε πολύ μεγάλες αποστάσεις καθώς χρησιμοποιεί τέσσερις διαφορετικούς τύπους βλημάτων. Το βλήμα μικρού βεληνεκούς (40 km), το βλήμα μέσου βεληνεκούς (120 km) , το βλήμα μεγάλου βεληνεκούς (250 km) και το βλήμα πολύ μεγάλου βεληνεκούς. Το τελευταίο έχει εμβέλεια 400km και είναι αυτό που πρακτικά θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στο επιχειρησιακό σχεδιασμό της Πολεμικής Αεροπορίας εφόσον αποκτηθεί μαζί με το βλήμα εμβέλειας 250km.
Έχοντας ενσωματωμένα ραντάρ επιτήρησης – εντοπισμού και εγκλωβισμού μακράς εμβέλειας και την ικανότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης περισσότερων από 100 στόχων – το S-400 είναι το κορυφαίο αντιαεροπορικό/αντιβαλλιστικό σύστημα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σε αναμμένα κάρβουνα η Δύση
Τι γίνεται όμως όταν μία χώρα του ΝΑΤΟ υπογράφει μία σύμβαση αγοράς εξοπλισμού με μία χώρα εκτός ΝΑΤΟ. Μα, φυσικά δυσχεραίνουν οι θέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας. Βέβαια, υπό ένα άλλο πρίσμα με τον τρόπο αυτό ο Ερντογάν δείχνει την δυσαρέσκεια του σε διάφορα θέματα ως προς την θέση της χώρας του στην διεθνή σκακιέρα.
Το όλο θέμα έχει προκαλέσει την ενόχληση των ΗΠΑ, λόγω μιας σειράς θεμάτων, που έχουν να κάνουν με τη συνύπαρξη του ρωσικού αυτού συστήματος με σειρά προηγμένων οπλικών συστημάτων αμερικανικής προέλευσης στο οπλοστάσιο της γείτονος- μεταξύ των οποίων προορίζεται να είναι και το stealth μαχητικό F-35.
Το θέμα αναμένεται να έρθει στο προσκήνιο των επαφών του υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, Τζέιμς Μάτις στην Άγκυρα, ο οποίος θα συναντήσει τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νουρεντίν Τζανίκλι.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να υπενθυμίσει κανείς πως και κατά το παρελθόν η Τουρκία είχε κάνει κινήσεις προς την κατεύθυνση της απόκτησης κινεζικών συστημάτων αεράμυνας FD-2000 (HQ-9), οι οποίες όμως δεν προχώρησαν, με τη συμφωνία να ματαιώνεται στο τέλος, ενώ είχαν υπάρξει σφοδρές αντιδράσεις από τις ΗΠΑ, καθώς κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι το σύστημα αυτό θα έπρεπε να «συνδεθεί» με το σύστημα αεράμυνας του ΝΑΤΟ, αποκαλύπτοντας πολλά στους Κινέζους, πράγμα που ισχύει και στην περίπτωση των S-400, καθώς η ρωσική πλευρά θα αποκτούσε επίσης πληροφορίες για το σύστημα αεράμυνας του ΝΑΤΟ.
