Τα αστέρια, οι πλανήτες και άλλα ουράνια σώματα φωτίζουν τον νυχτερινό ουρανό. Ωστόσο, οι ερευνητές ανακοίνωσαν πως ένα από τα πιο φωτεινά αντικείμενα που είναι ορατά από τη Γη, είναι ένας εμπορικός δορυφόρος που μοιάζει με τετράγωνο Tetris. Ο δορυφόρος BlueWalker 3, ο οποίος λειτουργεί ως πύργος κινητής τηλεφωνίας στο διάστημα, είναι τόσο φωτεινός όσο δύο από τα λαμπρότερα αστέρια του νυχτερινού ουρανού, τον Προκύωνα και τον Αχερνάρ, σύμφωνα με τους ερευνητές.
«Αφότου ο BlueWalker 3 ξεδίπλωσε τη συστοιχία των 64 τ.μ. είναι ορατός τόσο στον σκοτεινό ουρανό όσο και στον αστικό ουρανό, αν και σε αστικές περιοχές, αυτό θα περιοριστεί όταν θα περνάει από πάνω μας», εξήγησε ο Δρ. Τζέρεμι Τρέγκλοαν-Ριντ, συν-συγγραφέας της μελέτης στο Universidad de Atacama στη Χιλή.
Μεγάλοι αστερισμοί φωτεινών τεχνητών δορυφόρων σε χαμηλή γήινη τροχιά (LEO) αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για την αστρονομία, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης. Όταν ένας τόσο φωτεινός δορυφόρος περνάει από τον ανιχνευτή ενός τηλεσκοπίου, σχηματίζει μια λωρίδα που μπορεί να είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να αφαιρεθεί ώστε να μπορούν να ανακτηθούν τα δεδομένα στα επηρεαζόμενα εικονοστοιχεία.
Ο ερευνητής πρόσθεσε ότι και η διαστημική αστρονομία αντιμετωπίζει προβλήματα εξαιτίας αυτών των δορυφόρων, σημειώνοντας ότι οι παρατηρήσεις του τηλεσκοπίου Hubble επηρεάζονταν όλο και περισσότερο από τους δορυφόρους Starlink, επειδή το τηλεσκόπιο βρισκόταν σε χαμηλή γήινη τροχιά.
Αν και οι ερευνητές λένε ότι γίνονται προσπάθειες από την αεροδιαστημική βιομηχανία, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους αστρονόμους και άλλους ειδικούς για τον μετριασμό των επιπτώσεων τέτοιων δορυφόρων, «η τάση για την εκτόξευση όλο και μεγαλύτερων και φωτεινότερων δορυφόρων συνεχίζει να αυξάνεται».
Ο BlueWalker 3 κατασκευάστηκε από την AST SpaceMobile. Εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε ότι με την κατασκευή του διαστημικού κυψελοειδούς ευρυζωνικού δικτύου της στοχεύει στην ανακούφιση της φτώχειας, στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και στη διάσωση ζωών, προσθέτοντας ότι στοχεύει να αναπτύξει ένα στόλο περίπου 90 δορυφόρων. Τόνισε επίσης ότι η εταιρεία εργάζεται για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες των αστρονόμων στον σχεδιασμό των δορυφόρων επόμενης γενιάς.
Ωστόσο, οι ερευνητές σημειώνουν ότι υπάρχει και μια άλλη ανησυχία: οι ραδιοσυχνότητες που χρησιμοποιεί ο BlueWalker 3 είναι κοντά σε αυτές που χρησιμοποιούνται για τη ραδιοαστρονομία, γεγονός που εγείρει την πιθανότητα οι δορυφόροι αυτοί να προκαλέσουν παρεμβολές, δυσχεραίνοντας τη μελέτη του σύμπαντος.
Σε άρθρο τους στο περιοδικό «Nature», οι ερευνητές περιγράφουν πώς μια ομάδα ερασιτεχνών και επαγγελματιών αστρονόμων από τη Χιλή, τις ΗΠΑ, το Μεξικό, τη Νέα Ζηλανδία, την Ολλανδία και το Μαρόκο, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να πραγματοποιήσουν παρατηρήσεις του νυχτερινού ουρανού και να διερευνήσουν τις επιπτώσεις του BlueWalker 3 – της μεγαλύτερης εμπορικής συστοιχίας επικοινωνιών στη LEO. Ο Τρέγκλοαν-Ριντ σημείωσε ότι ένας άλλος σημαντικός παράγοντας για το πόσο φωτεινό εμφανίζεται ένα αντικείμενο είναι η απόστασή του από τη Γη, με δορυφόρους όπως ο BlueWalker 3 να εμφανίζονται πολύ πιο φωτεινοί από τους γεωστατικούς δορυφόρους. Ο ερευνητής πρόσθεσε ότι ακόμη και αν η ανακλαστική φωτεινότητα όλων των δορυφόρων μειωθεί ώστε να μην είναι ορατοί με γυμνό μάτι, θα μπορούσαν να προκύψουν προβλήματα.
«Η λάμψη του ουράνιου υποβάθρου θα αυξηθεί λόγω του σωρευτικού αποτελέσματος της ύπαρξης εκατοντάδων χιλιάδων δορυφόρων από διάφορους φορείς εκμετάλλευσης από πολλές χώρες, σε χαμηλή γήινη τροχιά», εξήγησε.
Η νέα μελέτη δεν είναι η πρώτη που εγείρει ανησυχίες σχετικά με την αύξηση της φωτεινότητας στον νυχτερινό ουρανό ως αποτέλεσμα των δορυφόρων. Φέτος οι ερευνητές κάλεσαν τους επιστήμονες να αντισταθούν στη φωτορύπανση λέγοντας ότι ο αριθμός των δορυφόρων χαμηλής γήινης τροχιάς πρέπει να περιοριστεί για να μειωθεί η φωτορύπανση και να διατηρηθεί η δυνατότητα μελέτης του νυχτερινού ουρανού.
