Γράφει ο Ζαχαρίας Λουδάρος
H Παρασκευή, αν και ιερή μέρα για τους μουσουλμάνους, αποδείχθηκε “μαύρη” για τον Ερντογάν. Η τουρκική λίρα κατέγραψε πτώση 19% έναντι του δολαρίου, εν μέσω σφοδρής αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ, αναζωπυρώνοντας σενάρια για χρεωκοπία της χώρας κι αναγκαστική προσφυγή στο ΔΝΤ.
Ο Ερντογάν έχοντας εξασφαλίσει τον πλήρη και απόλυτο έλεγχο στους αρμούς του τουρκικού κράτους μετά τις πρόσφατες εκλογές, επιχειρεί τα τελευταία 24ωρα με δηλώσεις του να ξορκίσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ξέρει πως η υπαγωγή της χώρας στο ΔΝΤ θα έβαζε οριστική ταφόπλακα στο μύθο της ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και κατ’ επέκταση θα σηματοδοτούσε το τέλος του.
Γι αυτό και έσπευσε να πάρει τον Πούτιν στο τηλέφωνο λίγη ώρα αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ έσπρωχνε την τουρκική λίρα στην άβυσσο με ένα “τουίτ” που ανακοίνωνε δυσθεώρητους δασμούς για τις εισαγωγές χάλυβα κι αλουμινίου από την Τουρκία, επισημαίνοντας μάλιστα πως οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας σε αυτή τη φάση δεν είναι καλές.
Ωστόσο η Ρωσία, όπως κατέδειξε προσφάτως και η ελληνική περίπτωση, πέρα από μερικά εκατομμύρια τουριστών στις τουρκικές ξαπλώστρες δεν έχει να δώσει τίποτα περισσότερο. Και το ρούβλι ακολουθεί την τουρκική λίρα στην ελεύθερη πτώση.
Το “ανατολίτικο παζάρι” που ξεκίνησε ο Ερντογάν με τη Δύση, δεν φαίνεται να του βγαίνει, τον οδηγεί σε απομόνωση κι αδιέξοδο και τον καθιστά τον υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο για την Ευρώπη. Ήδη το ευρώ χάνει έδαφος μετά την αποκάλυψη των Financial Times πως η ισπανική BBVA, η ιταλική UniCredit και η γαλλική BNP Paribas θα μπορούσαν να επηρεαστούν ιδιαίτερα από τη συνεχιζόμενη υποτίμηση της λίρας καθώς έχουν χορηγήσει δάνεια που υπερβαίνουν τα 140 δισ. ευρώ. Αν και τα μεγέθη της πιστωτικής έκθεσης δεν είναι υπερβολικά μεγάλα για να προκαλέσουν τραπεζικό σοκ στην Ευρωζώνη, στην πραγματικότητα ποτέ δεν μπορεί να ξέρει κανείς με ακρίβεια πόσο θα επηρεάσει το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ένα μεγάλο πιστωτικό γεγονός στην Τουρκία και τι αλυσιδωτές συνέπειες ενδέχεται να έχει. Όμως η σοβαρότερη απειλή για την Ευρώπη αφορά στη διαχείριση του προσφυγικού μέσα σε συνθήκες άτακτης χρεωκοπίας της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν είναι σε δύσκολη θέση και είναι πλέον εντελώς απρόβλεπτος ως προς τις αποφάσεις που θα πάρει για να διαχειριστεί τη μεγάλη κρίση στην οποία βυθίζεται η χώρα του. Μπορεί δημοσίως να δηλώνει πως έχει “εναλλακτικές” αλλά τέτοια είναι πάντα η ρητορική του “παζαριού”. Οι “εναλλακτικές” του Ερντογάν στην πραγματικότητα είναι δύο. Είτε “να μπει σε πρόγραμμα”, είτε να γίνει “μάρτυρας”.
