Γράφει ο Ζαχαρίας Λουδάρος
«Οι άνθρωποι γνωρίζουν τα γινόμενα. Τα μέλλοντα γνωρίζουν οι θεοί… Εκ των μελλόντων οι σοφοί τα προσερχόμενα αντιλαμβάνονται. Η ακοή αυτών κάποτε εν ώραις σοβαρών σπουδών ταράττεται. Η μυστική βοή τους έρχεται των πλησιαζόντων γεγονότων… ενώ εις την οδόν έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί», λέει με την ποιητική οξυδέρκειά του ο Κωνσταντίνος Καβάφης.
Σήμερα δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς τόσο σοφός για να ακούσει τη βουή ενός πολέμου με την Τουρκία που πλησιάζει. Το καθησυχαστικό «αυτά δεν γίνονται» που αποτέλεσε κυρίαρχη ιδεολογία σε προηγούμενες δεκαετίες φαίνεται πως είναι πλέον ελάχιστα πειστικό. Άλλωστε και να ήθελε κανείς να κλείσει τ’ αυτιά του, οι δηλώσεις Ερντογάν, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, μπροστά σ’ έναν αμήχανο πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών. Ο Ερντογάν απαιτεί αλλαγή διεθνών συνθηκών, δηλαδή αλλαγή συνόρων, κι αυτό ποτέ σχεδόν δεν γίνεται χωρίς τη προσφυγή στη χρήση στρατιωτικής βίας.
O μεγάλος φιλόσοφος Ιμμάνουελ Καντ, εξήγησε πως η «αιώνια ειρήνη» θα παραμένει ένα άπιαστο όνειρο για την ανθρωπότητα όσο θα εξακολουθεί να υφίσταται ασυμφωνία μεταξύ πολιτικής και ηθικής. Μ’ αυτή την έννοια, εφόσον η πολιτική στηρίζεται στη σκοπιμότητα και στη ζωώδη ροπή προς την κυριαρχία, δεν μπορεί να είναι ηθική και κατ’ επέκταση ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος ως συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα.
Η πολιτική του Ερντογάν είναι μια κατ’ εξοχήν πολεμική κι ανήθικη πολιτική, όπως μαρτυρούν άλλωστε και οι πρόσφατες εικόνες φρίκης και ντροπής από τη συριακή πόλη Αφρίν. Ανήθικο πόλεμο κάνει όμως και στην ίδια την τουρκική κοινωνία. Μόλις πριν λίγες μέρες μια τουρκάλα δασκάλα πνίγηκε στον Έβρο μαζί με τα δυο παιδιά της, διωκόμενη από την κρατική τρομοκρατία που έχει εξαπολύσει εναντίον κάθε αντιφρονούντα ο δικτάτορας της Άγκυρας.
Παρ’ όλα αυτά ο Ερντογάν είναι ένας αποτυχημένος. Απέτυχε στη στρατηγική επιδίωξή του να ανασυστήσει τη νεοθωμανική αυτοκρατορία, όπως προέβλεπε το «στρατηγικό βάθος» της σκέψης του Νταβούτογλου. Δημιούργησε περισσότερους εχθρούς από φίλους μεταξύ του αραβικού κόσμου, διέρρηξε τη στρατηγική συμμαχία της Τουρκίας με το Ισραήλ, απομονώθηκε από τη Δύση, θα συμβιβαστεί θέλοντας και μη στην ύπαρξη αυτόνομου Κουρδικού κράτους και οδήγησε τη χώρα του στον διχασμό μετά το πραξικόπημα. Το μόνο που απομένει για την υστεροφημία του είναι να καταφέρει τουλάχιστον να βάλει την Τουρκία στο παιχνίδι των υδρογονανθράκων του Αιγαίου. Και θα κάνει τα πάντα για να το πετύχει, ακόμη και πόλεμο.
Κι εμείς; Εμείς προς το παρών κάνουμε πως «δεν τσιμπάμε». Στην πραγματικότητα η ελληνική στρατηγική έναντι της Τουρκίας, όπως έχει διαμορφωθεί διαχρονικά, είναι η πάση θυσία αποφυγή της στρατιωτικής σύγκρουσης. Γιατί; Μα πολύ απλά διότι τις δυο φορές που συνέβη μέσα σ’ έναν αιώνα, το 1922 και το 1974, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις υπέστησαν δεινή στρατιωτική ήττα και το αποτέλεσμα ήταν μια μεγάλης έκτασης εθνική καταστροφή. Ο ελληνισμός της Ιωνίας και του Πόντου εκτοπίστηκε, η Κύπρος διχοτομήθηκε.
Τώρα για τα «πως» και τα «γιατί» μπορούμε να συζητάμε ατέλειωτα, αλλά η ιστορία γράφεται με τα γεγονότα και όχι με τα… αν. Όπως γράφτηκε ιστορία και στα Ίμια το1996, όταν και πάλι οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις ηττήθηκαν στο επιχειρησιακό πεδίο με την κατάληψη της μιας βραχονησίδας από τούρκους κομάντος κι ασχέτως αν μετά ο τότε Α/ΓΕΕΘΑ Λυμπέρης πρότεινε γενικευμένη πολεμική σύρραξη για ν’ ανακαταλάβει αυτό που έχασε μέσα από τα χέρια του. Κι αυτό όπως ήταν φυσικό δημιούργησε τετελεσμένα.
Τούτων δοθέντων, ας εκτιμηθεί όπως πρέπει πως ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα έδωσε το «παρών» στην Άγκυρα, στη συνάντηση του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, Ρεξ Τίλερσον με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ας εκτιμηθεί επίσης η ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο twitter, όπου ο κ. Pyatt ευχαρίστησε προσωπικά τον Αμερικανό Υπουργό Άμυνας Στρατηγό James Mattis «για την ισχυρή υποστήριξή του στη συμμαχία με την Ελλάδα».
Ας πούμε λοιπόν άλλη μια φορά πως «Ευχαριστούμε τους Αμερικανούς» ( οι οποίοι έχουν αναλάβει πλέον να κυνηγάνε και τα τουρκικά πλοία που βολτάρουν στην Εύβοια) κι ας κερδίσουμε το χρόνο που χρειαζόμαστε, ώστε αυτή η αναπόφευκτη σύγκρουση να μη συμβεί τώρα που η Ελλάδα βρίσκεται στα χειρότερά της. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πόση καταστροφή θα έφερνε το ενδεχόμενο μιας σύγκρουσης μόνον στον τουρισμό, τη μόνη μηχανή που έχει απομείνει να δουλεύει στην ελληνική οικονομία και τη μόνη που δίνει δουλειές στην ελληνική κοινωνία. Πέρα απ’ όλα τα άλλα δυσθεώρητα κόστη, των ανθρωπίνων ζωών συμπεριλαμβανομένων.
Γι αυτό τούτη την ώρα, οι εθνικιστικοί παροξυσμοί και οι πατριδοκάπηλες ρητορείες είναι εξ ορισμού ύποπτες κι επιβεβαιώνουν τη γνωστή ρήση του συγγραφέα, ποιητή και διανοητή, Σάμιουελ Τζόνσον, πως «ο πατριωτισμός αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων». Κι από τέτοιους -σύμφωνα και με το FBI- έχουμε μπόλικους.
