Γράφει ο Ζαχαρίας Λουδάρος
Ζούμε σ’ έναν πολύπλοκο κόσμο, όπου όλα συνδέονται με όλα, και όπως έχει υποστηρίξει η «θεωρία του χάους» το πέταγμα μιας πεταλούδας στην Κίνα μπορεί να δημιουργήσει μια αλυσίδα γεγονότων που θα έχουν σαν συνέπεια έναν τεκτονικό σεισμό στην Ευρώπη. Γι αυτό και παγκοσμίως πρυτανεύει η αρχή της αβεβαιότητας. Τίποτα δεν είναι οριστικό και τίποτα δεν μπορεί να είναι εύκολα προβλέψιμο. Ο Τραμπ και ο Κιμ τον ένα μήνα μαλώνουν σαν δεκαπεντάχρονα και τον άλλο υπογράφουν αγκαλιασμένοι συμφωνία. Ζούμε σε ρευστούς καιρούς.
Τα 10 χρόνια επιμήκυνσης στην εξυπηρέτηση του χρέους που πήρε ο Τσίπρας μπορεί να φαίνονται λίγα, όμως αν σκεφτεί κανείς σε τι κόσμο ζούμε και με ποιες ταχύτητες «τρέχουν» οι παγκόσμιες εξελίξεις είναι πάρα πολλά. Στην ουσία δεν κατέστη βιώσιμο το χρέος, κατέστη βιώσιμη η εξυπηρέτησή του για να μην «στραβώσουν» οι αγορές. Το γεγονός επίσης ό,τι η Ελλάδα θα έχει κι ένα «μαξιλάρι» 24 δισ., αν κάτι πάει στραβά τους επόμενους 22 μήνες, είναι επίσης θετικό και δημιουργεί περιθώρια ελιγμών. Βεβαίως, το καθεστώς της αυξημένης επιτήρησης με τριμηνιαίες εκθέσεις (και όχι πλέον αξιολογήσεις) όπως και το γεγονός πως πρέπει να διασφαλίζονται υψηλά πλεονάσματα μέχρι το 2060 δείχνει και τα πραγματικά όρια ως προς την ανάκτηση της πολιτικής κυριαρχίας στη χώρα. Αλλά είπαμε… όλα είναι σχετικά. Το είπε και ο Αϊνστάιν.
Ο Τσίπρας πήρε μια μέτρια συμφωνία. Αλλά όταν είσαι αυτός που χρωστάει το γεγονός πως είναι μέτρια, αγγίζει το καλό. Μέτρια είναι και η συμφωνία των Πρεσπών για το «Μακεδονικό». Εκεί, οι ευρω – ατλαντικοί θεσμοί «μας χρωστάνε». Είναι προφανές λοιπόν πως και οι δύο συμφωνίες, όπως και η συμφωνία με την Αλβανία που ακολουθεί, εντάσσονται σ’ ένα συνολικότερο πλαίσιο διευθέτησης των βαλκανικών ζητημάτων από τους Δυτικούς εταίρους και συμμάχους.
Η γραβάτα του Τσίπρα συμπύκνωσε συμβολικά την αποδοχή εκ μέρους της Αριστεράς πως «Ανήκομεν εις τη Δύση». Οι ψευδαισθήσεις πως μπορούμε να ανήκουμε κάπου αλλού ή να ζούμε «στον κόσμο μας», τέλειωσαν ευτυχώς σχετικά νωρίς για τον Τσίπρα και κατάφερε να φτάσει στο τέλος μιας δύσκολης διαδρομής, έχοντας όλες τις πιθανότητες εναντίον του. Η ζωή επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά πως τα φαβορί κερδίζουν αλλά τα αουτσάιντερ κλέβουν τις εντυπώσεις.
Αν και «μετρίως μέτριος», ο Τσίπρας σήμερα είναι το «success story» της Ευρώπης. Σε μια δύσκολη στιγμή της Γηραιάς Ηπείρου, με τις δυνάμεις του εθνικισμού, του λαϊκισμού και του ρατσισμού να ενδυναμώνονται θεαματικά, η Ε.Ε έχει για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια την ευκαιρία να πει πως άρχισαν επιτέλους να λύνονται προβλήματα. Το οποίο δεν είναι λίγο, ειδικά σε ένα κόσμο που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όλα είναι ψυχολογία. Γι αυτό και οι επαινετικοί διθύραμβοι του ευρωπαϊκού τύπου για τον Τσίπρα.
Αλλά και στο εσωτερικό, η προσπάθεια από διάφορους κύκλους να δημιουργηθεί ογκούμενο κύμα αγανάκτησης για την «προδοσία» Τσίπρα στο «Μακεδονικό» έπεσε στο κενό. Οι σχετικές κινητοποιήσεις μόνον γραφικότητα ανέδειξαν και ως προς τη συμμετοχή και ως προς το περιεχόμενο. Κάθε στοιχειωδώς νοήμων πολίτης καταλαβαίνει πως στην «άλλη πλευρά» υπάρχουν μόνον ο Μπαρμπαρούσης, ο Σώρρας και οι Ρώσοι.
Σκεπτικισμός στην κοινωνία ασφαλώς και υπάρχει. Αλλά ο Τσίπρας δεν ήταν ο μόνος που έβαλε γραβάτα. Κατά κάποιο τρόπο «τη φόρεσε» και σ’ ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας που «προσγειώθηκε» στο σκληρό έδαφος της ωμής πραγματικότητας κι έπαψε να πετάει στα ροζ «συννεφάκια» μιας υπερβολικά παρατεταμένης εφηβείας.
Οι παλιές καλές μέρες ανήκουν οριστικά στο παρελθόν. Καλές από δω και πέρα θα είναι μόνον οι μέρες που θα καταφέρουμε εμείς οι ίδιοι να τις κάνουμε να είναι τέτοιες. Κι αυτό σημαίνει περισσότερη υπευθυνότητα και λιγότερη ασυδοσία. Παντού κι απ’ όλους.
Το σημερινό momentum είναι το πικ που μπορεί να φτάσει ο Τσίπρας μέσα στις δοσμένες συνθήκες, αναλογιζόμενος κανείς πως όλο αυτό το δράμα ξεκίνησε μ’ έναν αξιολύπητο Γιώργο Παπανδρέου στο Καστελόριζο πριν από 8 χρόνια. Ο Τσίπρας από το Ζάππειο ανανεώνει το πολιτικό απόθεμά του, απευθυνόμενος αυτή τη φορά όχι στους πάσης φύσης και απόχρωσης «φούντις», όπως έκανε το 2015, αλλά στους «ρεάλος» αυτής της κοινωνίας.
Άλλωστε τώρα που τελείωσε το δίπολο μνημόνιο – αντιμνημόνιο, το μόνο αληθινά υπαρκτό διακύβευμα για την τύχη της χώρας στον 21ο αιώνα είναι η αναμέτρηση του πραγματισμού που σκέφτεται παγκόσμια και δρα τοπικά, με τον ακροδεξιό φονταμενταλισμό που δεν σκέφτεται τίποτα.
Αν θα αναλώσει αυτό το πολιτικό απόθεμα για να κυβερνήσει άλλους 15 μήνες όπως είπε στον Πάνο Καμμένο για να τ’ ακούσουν όσοι είναι στα πρόθυρα «να την κάνουν» από τους ΑΝΕΛ ή αν θα επιχειρήσει να το κεφαλαιοποιήσει εκλογικά το φθινόπωρο, θα το μάθουμε σύντομα κι αφού ολοκληρώσει επιτυχώς ο «κυρίαρχος λαός» τα μπάνια του.
Ο Τσίπρας πάντως είναι πραγματιστής. Πάντα ήταν. «Διαβάζει» γρήγορα τα «σημεία των καιρών» και προσαρμόζεται με χαρακτηριστική άνεση σ’ αυτά. Έχει δείξει αυτό το ξεχωριστό «ταλέντο» σε όλη την πολιτική διαδρομή του. Κι αυτό θα συνεχίσει να είναι. Και ποτέ δεν ξέρεις, στο τέλος μπορεί να πάρει και το Νόμπελ Ειρήνης!