Γράφει ο Σπύρος Μπόικος
Κεντρική (στην υπό εξέταση αφήγηση) ιστορική στιγμή της αριστερής ηγεμονίας είναι οι δυο πρώτες τετραετίες (η πρώτη περισσότερο) της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Τα στοιχεία κοινωνικού κράτους που υλοποίησε το κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου αποτελούν ξεκάθαρο δείγμα αριστερής πολιτικής για τους φορείς της αφήγησης αυτής, όπως και η αύξηση της κρατικής γραφειοκρατίας, η κρατική παρέμβαση στην οικονομία και φυσικά, τα όποια στοιχεία παρέμβασης των εργαζομένων στην λειτουργία (των κρατικών τουλάχιστον) επιχειρήσεων. Πέρα από τα προηγούμενα, βασικό θέμα αποτελεί και ο δημόσιος χαρακτήρας των επιχειρήσεων εκείνων που η Δεξιά θα τις ήθελε κομμάτι της ελεύθερης αγοράς ενώ, μέχρι πρότινος, οι ελληνικές κυβερνήσεις (των δεξιών συμπεριλαμβανομένων) τις ήθελαν δημόσιες και κοινωφελείς.
Όμως το κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου (και πολύ περισσότερο των διαδόχων του) απέχει μακράν από το να θεωρηθεί κομμάτι της ιστορικής ελληνικής Αριστεράς. Επρόκειτο για ένα κόμμα που προσομοίαζε περισσότερο στα αραβικά παρακλάδια του σοσιαλιστικού Μπάαθ παρά στο ΚΚΕ ή έστω στην ΕΔΑ και το οποίο, ενισχυμένο και από το γενικότερο πολιτικό κλίμα που κληρονόμησε η δεκαετία του 1970 από τα γεγονότα του τέλους της προηγούμενης δεκαετίας, προσπάθησε να παίξει με τις αντιθέσεις, ιδεολογικές και γεωπολιτικές των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, πριν τα γεγονότα του 1990 το στείλουν οριστικά (και ίσως με ανακούφιση πλέον για μεγάλο μέρος των στελεχών του) στις αγκάλες του δυτικού, καπιταλιστικού κόσμου
Όσο αφορά τους δυο άλλους τομείς, πέραν της πολιτικής, της κίνησης των ιδεών στην Ελλάδα, η αφήγηση περί της ηγεμονίας φαίνεται να αποκρύπτει δυο ουσιαστικά στοιχεία.
Το πρώτο, που αφορά την επιστήμη και τη θεωρία εν γένει, είναι αυτό που ισχύει μέχρι και σήμερα: οι διαννοούμενοι της Αριστεράς φαίνονται, τουλάχιστον για το υπο εξέταση διάστημα, να προτιμούν κυρίως θεωρητικά αντικείμενα και κατ’ ανάγκη τη σταδιοδρομία στο δημόσιο πανεπιστήμιο, ενώ οι επιστήμονες που πρόσκεινται ιδεολογικά στη Δεξιά τη σταδιοδρομία στον ιδιωτικό τομέα ως μεγαλοαμοιβόμενα μεγαλοστελέχη, ενώ η πορεία τους στο πανεπιστήμιο τελείωνε συνήθως σε κάποια πολιτική θέση, όπως διαφαίνεται ότι θα τερματιστεί και η πορεία του κ. Φορτσάκη σε κάποιο βουλευτικό έδρανο και όχι, λόγω ηλικίας, στα έδρανα των αμφιθεάτρων της Νομικής Σχολής ή στο γραφείο που μελετά την επιστήμη του.
Το δεύτερο, που αφορά την καλλιτεχνική κίνηση στη χώρα, είναι ακόμη πιο ενδεικτικό. Ενώ όντως η καλλιτεχνική συνεισφορά της Αριστεράς στην Ελλάδα (με την έννοια της πολιτικής τοποθέτησης διαφόρων σημαντικών δημιουργών και όχι ενός πολιτικού προγράμματος του συγκεκριμένου χώρου) είναι πολύ σημαντική, οι ενταγμένοι στην Αριστερά δημιουργοί όχι μόνο δεν έπαιξαν κάποιο ρόλο στην διαχείριση των πολιτιστικών πραγμάτων της χώρας όσο αφορά την κρατική πολιτική, αλλά μάλλον αποτέλεσαν τους παρίες του ελληνικού κράτους, οι οποίοι για δεκαετίες διαβιούσαν σε φυλακές και εξορίες, για να αρχίσουν να πεθαίνουν στα χρόνια της μεταπολίτευσης, λόγω και των συνθηκών στις οποίες ζούσαν τόσα χρόνια. Οι δε νεώτερες γενιές, με χαρακτηριστική περίπτωση τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, είδαν την προσφορά τους να αναγνωρίζεται περισσότερο στο εξωτερικό (εν προκειμένω στη Γαλλία και την Ιαπωνία) παρά στη χώρα τους.
Η συνέχεια και το τέλος στο αυριανό άρθρο.
