Οι επιφυλάξεις των φορέων της Κρήτης, όχι μόνο για την Ελούντα, αλλά και για άλλες περιοχές, όπως τα νησιά Διονυσάδες και η Ιεράπετρα, οι αντίστοιχες ενστάσεις για τα Διαπόντια Νησιά στο Ιόνιο και ένας γενικότερος φόβος του ΥΠΕΝ ότι το αρχικό πλάνο των θαλάσσιων αιολικών παραήταν φιλόδοξο, βρίσκονται πίσω από τον επανασχεδιασμο του χάρτη.
Το νέο roadmap περιλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, λιγότερες προτεινόμενες περιοχές, εστιάζοντας στη Σητεία απέναντι από τον Αθερινόλακκο («Κρήτη 1»), στους Αγ. Αποστόλους νιοτιοανατολικά της Εύβοιας, στον Πατραικό, στη Ρόδο και στη Γυάρο.
Αν δεν αλλάξει ξανά κάτι, οι πέντε αυτές περιοχές, μαζί με τα δύο πιλοτικά στα ανοικτά της Αλεξανδρούπολης (ισχύος 600 MW), φαίνεται ότι θα αποτελέσουν τα έργα της πρώτης φάσης του προγράμματος. Και μια σειρά άλλων περιοχών, όπως τα οικόπεδα «Κρήτη 2α» και «Κρήτη 2β» (Ελούντα) και το Ιόνιο, μετατίθενται για το απώτερο μέλλον, πιθανώς από το 2035 και μετά.
Με την απένταξη των παραπάνω περιοχών, ίσως καταστεί απαραίτητο, προκειμένου να βγουν οι στόχοι του ΕΣΕΚ για θαλάσσια αιολικά ισχύος 1,9 GW το 2030, για κάποια οικόπεδα, όπως αυτό της Σητείας, να αυξηθεί η αρχικά προτεινόμενη ισχύ και από τα 200 MW να φτάσει στα 400 MW. Σε μια τέτοια περίπτωση, προσθέτοντας κανείς τα 375 MW που προβλέπονταν αρχικά στη Ρόδο και τα 695 MW στον Πατραικό, μαζί με τα 600 MW των πιλοτικών, αθροίζει ένα τελικό νούμερο κοντά στα 1,9 MW.
Κρίνοντας πάντως από την νέα επιλογή των περιοχών της πρώτης φάσης, συνάγει κανείς το συμπέρασμα ότι έχει προηγηθεί μια σχετική συννενόηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ με τις τοπικές κοινωνίες και έχει εξασφαλισθεί μια καταρχήν συναίνεση, προκειμένου να πάρει επιτέλους μπροστά το πρόγραμμα, το οποίο εδώ και καιρό αναζητά την αρχική του δυναμική.
Αλλά αυτό δεν είναι καθόλου αυτονόητο, όπως δείχνει η στάση του Δήμου Σητείας, λίγα 24ωρα μετά την επίσκεψη Σκυλακάκη στο Ηράκλειο πριν τις Ευρωεκλογές. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο Δήμος εναντιώνεται στην πρόθεση του υπουργείου να «προτεραιοποιήσει» τα θαλάσσια αιολικά πάρκα στον Αθερινόλακκο. Και επικαλείται τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Σητείας, όπως και της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Κρήτης, που έχουν γνωμοδοτήσει αρνητικά επι της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων.
Η υπαναχώρηση και ο κίνδυνος
Σημειωτέον ότι σύμφωνα με τα όσα είχε πει ο υπουργός ΠΕΝ κατά την επίσκεψή του στο Ηράκλειο, το πρώτο offshore αιολικό στην Ελλάδα (πέραν των πιλοτικών) θα ξεκινήσει από τη Σητεία. «Προτεραιοποιούμε το πάρκο ανατολικά της Κρήτης για την πρώτη φάση, το 2028, 2029 -2030 και τα υπόλοιπα πάνε σε δεύτερη φάση», είχε αναφέρει, σύμφωνα με τα τοπικά μέσα.
Κύκλοι του υπουργείου διαμηνύουν ότι η αλλαγή του πλάνου ήταν μονόδρομος για να μπει επιτέλους σε τροχιά το εγχείρημα «offshore», ωστόσο ο αντίλογος είναι ότι η υπαναχώρηση την οποία έκανε σε πέραν των μια περιοχών, στέλνει ένα μήνυμα σε όσους αντιδρούν, με λογικά ή όχι επιχείρηματα, ότι στο τέλος εισακούονται. Τουλάχιστον αυτό δείχνει η στάση του Δήμου Σητείας. Και αύριο μπορεί να εγείρουν ενστάσεις τοπικοί φορείς σε κάποια άλλη περιοχή, να ζητήσουν και εκείνοι να απενταχθεί από το πρόγραμμα, και εντέλει αυτό να μπει σε ένα συνεχή επανασχεδιασμό και ένα φαύλο κύκλο, ο οποίος θα επιτυγχάνει μόνο να απομακρύνει αντί να προσελκύει ξένους επενδυτές.
Ανταποδοτικά με επενδύσεις στη τοπική κοινωνία
Σε κάθε περίπτωση και παρά τα όσα λέγονται, τίποτα δεν έχει κλείσει οριστικά στο κεφάλαιο offshore, πόσο μάλλον όταν οι τοπικοί φορείς της Κρήτης έχουν ζητήσει και νέα συνάντηση με την ηγεσία του ΥΠΕΝ, με αίτημα ένα συνολικό επανασχεδιασμό για το πόσα ΑΠΕ, χερσαία και θαλάσσια, αντέχει συνολικά το νησί.
Κομβικό κομμάτι στη συζήτηση «θαλάσσια αιολικά» διαδραματίζει φυσικά το κεφάλαιο των ανταποδοτικών. Τα πάντα δείχνουν ότι για να προχωρήσει το σχέδιο, να πειστούν οι τοπικές κοινωνίες και να ξεπεραστούν οι όποιες επιφυλάξεις, ο πήχης για τα ανταποδοτικά οφέλη θα ανέβει σημαντικά. Στο παρελθόν προβλέπονταν ότι το 3% από τα ετήσια έσοδα ενός έργου ΑΠΕ καταλήγει στις τοπικές κοινωνίες, ωστόσο ο νόμος για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα δεν αναφέρει συγκεκριμένο ποσοστό, αφήνοντας περιθώριο για πολύ πιο γενναία ανταποδοτικά από τον επενδυτή.
Καιρό τώρα οι πληροφορίες από το υπουργείο μιλούν για οφέλη που θα μπορεί να περιλαμβάνουν από τη δωρεάν παροχή ρεύματος στον οικείο δήμο, έως έργα τα οποία θα αναλαμβάνουν να κάνουν στις τοπικές κοινωνίες οι επενδυτές, από μονάδες υγείας μέχρι κέντρα αφαλάτωσης, ζήτημα εξαιρετικά σημαντικό για περιοχές, όπως η Αν.Κρήτη. Στο τραπέζι φυσικά και η δυνατότητα συμμετοχής του εκάστοτε Δήμου να γίνει ακόμη και εταίρος σε κάποια projects, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό.
Πηγή energypress.gr