Πόσο θα εμπιστευόσασταν ένα αεροδρόμιο όπου στον πύργο ελέγχου δεν υπάρχει ψυχή; Και όμως οι Σουηδοί το τόλμησαν, αφού λειτούργησαν το πρώτο αεροδρόμιο στον κόσμο, όπου ο πύργος ελέγχου είναι πλήρως αυτοματοποιημένος και δεν διαθέτει ελεγκτές ενάεριας κυκλοφορίας.
Πρόκειται για το απομακρυσμένο και συχνά παγωμένο αεροδρόμιο Ομσκολντβίκ στον βορρά της χώρας, ο πύργος ελέγχου του οποίου παρακολουθεί την κυκλοφορία των αεροσκαφών με κάμερες. Τις κάμερες ελέγχουν οι ελεγκτές, μόνο που βρίσκονται σε ένα άλλο αεροδρόμιο, σε απόσταση περίπου 150 χιλιομέτρων.
Οι επιβάτες των περίπου δέκα αεροπλάνων που καθημερινά πετούν προς και από το αεροδρόμιο Ομσκολντβίκ (συνολικά 80.000 επιβάτες ετησίως), βλέπουν τον πύργο ελέγχου, αλλά δεν γνωρίζουν ότι στο εσωτερικό του είναι έρημος από ανθρώπους.
Ήδη και άλλα αεροδρόμια στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει σχετικές δοκιμές. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι μη επανδρωμένοι πύργοι ελέγχου θα γίνουν της μόδας στο μέλλον, αν και τα περισσότερα αεροδρόμια θα συνεχίσουν να έχουν ελεγκτές για αρκετό ακόμη καιρό.
Η αυτοματοποίηση των πύργων ελέγχου θα ξεκινήσει από τα μικρά αεροδρόμια, αν και σταδιακά αναμένεται ότι ολοένα μεγαλύτερα αεροδρόμια θα εισάγουν τη νέα τεχνολογία, η οποία διαφημίζεται ως φθηνότερη και ασφαλέστερη σε σχέση με τους υπάρχοντες συμβατικούς πύργους ελέγχου.
Οι κάμερες μπορούν να εγκατασταθούν στα πιο «τυφλά» σημεία ενός αεροδρομίου και να δώσουν εξ αποστάσεως στους ελεγκτές καλύτερη θέα των αεροπλάνων. Οι υπέρυθρες κάμερες δεν έχουν πρόβλημα να δουν στο σκοτάδι, στην ομίχλη, στη βροχή και στο χιόνι, ενώ οι θερμικοί αισθητήρες είναι σε θέση να «πιάσουν» την παραμικρή ζωντανή ύπαρξη (π.χ. ένα ζώο), που την τελευταία στιγμή μπορεί να διεισδύσει στον διάδρομο του αεροδρομίου.
Στο αεροδρόμιο του Ομσκολντβίκ, οι ελεγκτές εξαφανίστηκαν από τον Απρίλιο, αφότου είχαν προηγηθεί δοκιμές επί ενάμισι έτος του συστήματος που έχει σχεδιάσει η σουηδική εταιρεία Saab. Στη θέση τους υπάρχουν 14 ψηφιακές κάμερες υψηλής ανάλυσης που στέλνουν εικόνες στους ελεγκτές, οι οποίοι βρίσκονται στο αεροδρόμιο Σουνβσάλ και παρακολουθούν την κίνηση του αεροδρομίου «τους» σε οθόνες 55 ιντσών.
Δύο μικρόφωνα στο Ομσκολντβίκ μεταδίδουν τον ήχο των αεροσκαφών στο Σουνβσάλ. Παράλληλα, οι υπολογιστές στο Σουνβσάλ συγκρίνουν συνεχώς τις διαδοχικές εικόνες που στέλνουν οι κάμερες από το Ομσκολντβίκ και αν διαπιστώσουν κάτι ασυνήθιστο, βγάζουν προειδοποιητικό σήμα για τους ελεγκτές.
Προς το παρόν, δεν έχουν περικοπεί καθόλου θέσεις εργασίας ελεγκτών, αλλά οι φόβοι υπάρχουν ότι στο μέλλον αυτό θα είναι αναπόφευκτο εξαιτίας της αυτοματοποίησης.
