Γράφει ο Ceteris Paribus
Ο Ευρωπαίος «μεγάλος Μανιτού», ο «πολύς» Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, κατάφερε το ακατόρθωτο: μέσα σε ένα 48ωρο «τακτοποίησε» όλα τα άμεσα προβλήματα του ευρωπαϊκού χώρου! Πρόστιμα σε Πορτογαλία και Ισπανία, τραπεζικά stress tests, πιο ιδιαίτερα ιταλικές τράπεζες, ακόμη πιο ιδιαίτερα Monte dei Paschi di Siena, αντιμετωπίστηκαν «πακέτο», σε μια μνημειώδη «τράμπα» μεταξύ όλων των βασικών «παικτών»: του Σόιμπλε, της Κομισιόν και του Μάριο Ντράγκι από τη μία πλευρά, των άμεσα ενδιαφερομένων από την άλλη (Πορτογάλων, Ισπανών και Ιταλών).
Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, που περίσσεψε η «κατανόηση» και που… στο δωμάτιο δεν υπήρχε ο συνήθης «σκληρός».
«Όλα σε ένα και τακτοποιημένα», λοιπόν; Είναι τόσο αβέβαιο όσο εξόφθαλμα προβληματικά είναι τα stress tests της ΕΚΤ.
Στην πραγματικότητα, τα stress tests δεν ανακοινώθηκαν χθες τα μεσάνυχτα, αλλά… προχθές, όταν μάθαμε ότι η Κομισιόν άλλαξε ξαφνικά γνώμη και θα αναστέλλει τη διαδικασία επιβολής προστίμων στην Πορτογαλία και την Ισπανία για απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους. Αντί προστίμων, δηλαδή αντί των προβλεπόμενων από το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, οι δύο χώρες αναλαμβάνουν να υποβάλουν σχέδιο για την άρση των αποκλίσεων.
Ύστερα από αυτό, υπήρχε έστω και ένας εχέφρων άνθρωπος που ανέμενε ότι η ΕΚΤ θα βγάλει στη σέντρα ευρωπαϊκές τράπεζες, πυροδοτώντας έναν χρηματιστηριακό «Αρμαγεδδώνα» στα τέλη Ιουλίου;
Το εντυπωσιακό στην περίπτωση των προστίμων σε Πορτογαλία και Ισπανία δεν είναι ότι με μεγάλη άνεση παρακάμφθηκε ολόκληρη ευρωπαϊκή διακρατική συμφωνία, αφού πρώτα κινήθηκαν οι διαδικασίες για την εφαρμογή της, αλλά ότι σύμφωνα με πολλά ρεπορτάζ ήταν ο ίδιος ο κ. Σόιμπλε που τηλεφώνησε σε στελέχη της Κομισιόν για να ζητήσει να ανασταλεί η διαδικασία των προστίμων…
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φαντασία για να καταλάβουμε τι είναι αυτό που «συνέτισε» τον κ. Σόιμπλε: τα τεράστια «ανοίγματα» του γερμανικού τραπεζικού μεγαθηρίου Deutsche Bank, αλλά και τα «προβληματάκια» που αντιμετωπίζουν άλλες γερμανικές τράπεζες. Ανάγκα και θεοί πείθονται…
Απέμενε ωστόσο ένα εμπόδιο που δεν μπορούσε να παραμεριστεί εντελώς απροσχημάτιστα χωρίς να καταρρεύσει κάθε ίχνος αξιοπιστίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ): η… ημιθανής ιταλική τράπεζα Monte dei Paschi di Siena. Ο… καλός θεός όμως κάτι πρόβλεψε και γι’ αυτό: η εν λόγω τράπεζα «πρόλαβε» να καταθέσει σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων της, καθ’ υπόδειξη της ΕΚΤ, το οποίο προβλέπει την πώληση του συνόλου τους σε distress funds έναντι του 33% της αξίας τους! Καταθέτοντας το εν λόγω σχέδιο, το οποίο ασμένως επικύρωση η ΕΚΤ, πέρασε και αυτή τα stress tests – παρόλο που το σχέδιο είναι απλώς σχέδιο…
Είναι πράγματι εκπληκτικό, όταν υπάρχει «καλή θέληση», πόσο μεγάλο όγκο προβλημάτων χωράει από κάτω του αυτό το… μαγικό ευρωπαϊκό χαλί…
Το επίσημο «πόρισμα» πάντως διαπνέεται από σοφία: όλες οι ευρωπαϊκές τράπεζες περνούν τα stress tests, αλλά αυτό δεν ισούται με πιστοποιητικό υγείας! Περνάνε τις εξετάσεις αλλά δεν είναι κατ’ ανάγκη υγιείς!!! Τάδε έφη ο κ. Andrea Enria της EBA, ο οποίος ένα 24ωρο νωρίτερα είχε δηλώσει ότι τα «κόκκινα» δάνεια των υπό έλεγχο ευρωπαϊκών τραπεζών ξεπερνούν το 1 τρισ. ευρώ – επίπεδα αντίστοιχα με αυτά των αμερικανικών τραπεζών λίγο πριν ξεσπάσει ο χρηματιστικός τυφώνας το 2008.
Το άνοστο αυτό πιάτο -ή αστείο- σερβίρεται τώρα στις αγορές, οι οποίες από τη Δευτέρα θα αρχίσουν να καταθέτουν την «ετυμηγορία» τους, ελέγχοντας την αξιοπιστία του. Ωστόσο, με τέτοια επίδειξη σύμπνοιας εκ μέρους της ευρωπαϊκής ηγεσίας στο να σπρώξει όλα τα προβλήματα κάτω από το χαλί, θα μετρήσουν καλά τη «δήλωση» που κρύβεται πίσω απ’ όλα αυτά: «θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί». Είναι βέβαιο ότι η ΕΚΤ έχει λάβει την απόφαση να δράσει όπως ακριβώς έδρασε ύστερα από το Brexit: βγαίνοντας μαζικά αγοραστής απέναντι στους πωλητές για να μην επιτρέψει πτωτικό ντόμινο στις αγορές. Ελπίζει μάλιστα να χρειαστεί να «ξοδέψει» πολλά, αφού τα stress tests ήταν σοφά υπολογισμένο ώστε να γίνουν τον πλέον κατάλληλο χρόνο: στην εκπνοή του Ιουλίου και ακριβώς στην έναρξη της αυγουστιάτικης ραστώνης των αγορών.
Όμως, ένα ερώτημα απασχολεί τους πάντες: ως πότε αυτό το «κόλπο» θα πιάνει; Μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δεν έχει υπάρξει θεωρία του χρήματος που να λέει ότι οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να κόβουν χρήμα χωρίς φραγμούς και για πάσα χρήση…
Υ.Γ. Πρέπει να παραδεχτώ ότι οι εξελίξεις ξεπέρασαν τις προβλέψεις μου (βλέπε προηγούμενο άρθρο μου «Από την Enron και την Arthur Andersen ως τις ιταλικές τράπεζες και την ΕΚΤ»)…
