Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Την ίδια ώρα που η Κυβέρνηση αλλάζει συντονιστές και υπεύθυνους των διαπραγματεύσεων οι εταίροι προσπαθούν να βρουν μία μόνιμη λύση σχετικά με το θέμα που απασχολεί τόσο καιρό την Ελλάδα. Είναι χρήσιμο να αναφερθεί η αντικατάσταση σε ένα τόσο κρίσιμο σημείο για την διαπραγμάτευση, του Γιάνη Βαρουφάκη από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ως συντονιστή της διαπραγμάτευσης, ενώ ο πρώτος παραμένει υπεύθυνος της ομάδας διαπραγμάτευσης.
Τις ημέρες που διανύουμε γίνεται το Brussels Group, το οποίο έχει επικεντρωθεί σε τρία βασικά σημεία που είναι τα ακόλουθα:
1) Το μακροοικονομικό σενάριο για την ελληνική οικονομία. Το οικονομικό επιτελείο προβλέπει ότι για φέτος θα καταγραφεί ανάπτυξη της τάξης του 1,2%-1,4% και με αυτό το δεδομένο το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι τουλάχιστον 1,2% του ΑΕΠ. Για να επιτευχθεί το παραπάνω πλεόνασμα, ο ΕΝΦΙΑ πρέπει να εφαρμοστεί ως έχει. Οι εταίροι εκτιμούν ότι αυτή είναι μια ιδιαίτερα θετική πρόβλεψη, καθώς έχουν εκτιμήσεις που δείχνουν στασιμότητα της οικονομίας το 2015 ή και ελαφρά ύφεση. Σε ό,τι αφορά το πρωτογενές ισοζύγιο του προϋπολογισμού, «βλέπουν» πρωτογενές έλλειμμα 0,5% του ΑΕΠ, ενώ έχουν και άκρως απαισιόδοξα σενάρια που δείχνουν πρωτογενές έλλειμμα 1% του ΑΕΠ.
2) Ιδιωτικοποιήσεις. Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται διατεθειμένη να προχωρήσει φέτος στα σχέδια αποκρατικοποίησης των ΟΛΠ, ΔΕΣΦΑ, ΟΔΙΕ, αεροδρομίων και Αστέρα Βουλιαγμένης, αλλά δεν συζητάει τις περιπτώσεις ΔΕΗ και ΕΥΔΑΠ και έτσι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πώς θα καλυφθεί ο στόχος των εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις, που φέτος αναμενόταν να φθάσουν στα 2,2 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση εκτιμά στην καλύτερη περίπτωση έσοδα της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, με τους δανειστές να το βρίσκουν ιδιαίτερα αισιόδοξο. Επίσης, η απόσταση των δύο πλευρών αφορά και στην προσέγγιση του προγράμματος, με την Αθήνα να θέλει να αλλάξει τους όρους σε πολλές περιπτώσεις.
3) Δημοσιονομικά. Η κυβέρνηση δείχνει ότι θα προχωρήσει στην εφαρμογή του ΕΝΦΙΑ ως έχει, ενώ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο στοχευμένων περικοπών σε υψηλές συντάξεις. Ένα από τα «αγκάθια» είναι η καταβολή της 13ης σύνταξης, με τους δανειστές να επιμένουν να μην προχωρήσει το μέτρο, ενώ υπό διαπραγμάτευση είναι και το μέλλον των συντελεστών ΦΠΑ (υπάρχουν σενάρια για έναν ενιαίο της τάξης του 15%-18%). Για να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1,5% του ΑΕΠ φέτος, οι δανειστές εκτιμούν ότι θα απαιτηθούν νέα μέτρα ύψους 2-3 δισ. ευρώ.
Από ότι φαίνεται από τις κινήσεις της Κυβέρνησης, προσπαθεί να επισπεύσει τις διαδικασίες για να πραγματοποιηθεί ένα έκτακτο Eurogroup μέσα στην άλλη εβδομάδα κάτι που φαίνεται να έχει λίγες πιθανότητες για να συμβεί. Συγκεκριμένα η Κυβέρνηση περιμένει ένα θετικό σήμα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προκειμένου να αιτηθεί ένα Eurogroup την ερχόμενη Δευτέρα. Βέβαια, η κατάσταση έχει αρχίσει να δυσκολεύει καθώς χθες ο Πρόεδρος του Eurogroup κ. Γερούν Νταισελμπλουμ σε δηλώσεις που παραχώρησε, ανέφερε πως η Ευρωζώνη είναι έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα αναφορικά με την Ελλάδα.
Ενδεικτικό της σοβαρότητας και της δυσκολίας των πραγμάτων είναι ότι αργά το βράδυ της Τετάρτης ο οίκος αξιολόγησης Moody’s υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας κατά μία κατηγορία και στην απόφαση της σημειώνει πως οι προβλέψεις της είναι αρνητικές και δεν απορρίπτει το ενδεχόμενο μίας νέας υποβάθμισης στο άμεσο μέλλον, με ότι και αν αυτό σημαίνει για την ήδη ρημαγμένη οικονομία της χώρας μας.
Ακόμη έχει ιδιαίτερη σημασία να δει κανείς τους λόγους για του οποίους μας υποβάθμισαν στην κατηγορία Caa2 από την Caa1 είναι:
1) Η υψηλή αβεβαιότητα σχετικά με το εάν η ελληνική κυβέρνηση θα επιτύχει μια συμφωνία με τους δανειστές της εγκαίρως, ώστε να μπορέσει να αποπληρώσει τις επερχόμενες υποχρεώσεις της. Υπενθυμίζεται ότι στις 6 Μαΐου θα πρέπει η χώρα να καταβάλει 190 εκατ. ευρώ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ενώ στις 12 του μήνα θα πρέπει να αποπληρώσει δόση 700 εκατ. ευρώ στο Ταμείο, με τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους να βρίσκονται ήδη στο «κόκκινο».
2) Τα σημαντικά ρίσκα εφαρμογής ενός νέου μεσοπρόθεσμου προγράμματος χρηματοδότησης, λόγω του ρευστού πολιτικού σκηνικού.
Ο οίκος αξιολόγησης προβλέπει ακόμα ότι ο φετινός ρυθμός ανάπτυξης μόλις 0,5% (αντί προηγούμενης πρόβλεψής της για 1,2%). Το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού εκτιμάται από τη Moody’s ότι θα είναι αρνητικό και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις εσωτερικές της υποχρεώσεις, αλλά και σε εκείνες προς το εξωτερικό.
Και ως πρόσθετο φορτίο πάνω σε όλα αυτά τα ανοιχτά μέτωπα έρχονται και δημοσιεύματα των ιταλικών εφημερίδων να τονίσουν την σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά και της επίσπευσης των διαδικασιών της δυσκίνητης Ελληνικής Κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, δημοσίευμα της ιταλικής εφημερίδας La Stampa, αναφέρει ότι Βερολίνο και Φρανκφούρτη επεξεργάζονται «σχέδια Β» για την Ελλάδα, προκρίνοντας την χρεοκοπία με παραμονή της χώρας στο ευρώ, με εισαγωγή κάποιου είδους εσωτερικών ελέγχων και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, προκειμένου να αποφευχθεί η κατάρρευση των τραπεζών και να παρασχεθεί βοήθεια στον πληθυσμό, επειδή θεωρεί η γερμανική πλευρά την χώρα μας χρήσιμη από γεωπολιτικής απόψεως.
Εν κατακλείδι, όλα αυτά τα σημάδια αποτελούν καμπανάκι για την Κυβέρνηση να αρχίσει να αλλάζει την οπτική της και να δραστηριοποιηθεί ακόμα πιο πολύ προκειμένου να βρεθεί επιτέλους μία λύση. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως η Κυβέρνηση πρέπει να τα δεχθεί όλα, αλλά ούτε να δεχτεί τα περισσότερα και να καλέσει μέσω δημοψηφίσματος τον λαό να βγάλει το φίδι από την τρύπα. Πρέπει να διαπραγματευτεί σοβαρά και να βρει μέτρα που μπορεί να αντέξει ο λαός προκειμένου να βγει η χώρα από την μέγγενη στην οποία έχει εισέλθει.
