Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε ένα προσχέδιο του ασφαλιστικού το οποίο έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε όλους τους παραγωγικούς φορείς. Μέσα στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται τα νέα όρια ηλικίας των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ. Μερικές κοινωνικές ομάδες διασώζονται από την αύξηση των ορίων ηλικίας, αλλά κάποιες άλλες πρόκειται να αντιμετωπίσουν μεγάλο πρόβλημα.
Αναλυτικότερα, από τις αλλαγές επηρεάζονται περί τους 25.000 ασφαλισμένους που θα βγουν στη σύνταξη την επόμενη 5ετία. Διασώζονται όσοι ελευθεροεπαγγελματίες πρόλαβαν να θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι 18/8/2015, οι μητέρες ή χήροι πατέρες ανάπηρων παιδιών (νέοι ασφαλισμένοι), οι πάσχοντες από βαριές αναπηρίες (τύφλωση κ.λπ.).
Ακόμη όμως κι αυτοί θα μπορούν προς το παρόν να πάρουν μόνο προσωρινή σύνταξη εφόσον θεμελιώνουν από 1/1/2015 ή είχαν θεμελιώσει μέχρι 31/12/2014 αλλά φεύγουν από 1/9/2015, καθώς ο Οργανισμός αναμένει οδηγίες για τον τρόπο υπολογισμού της οριστικής σύνταξης εν όψει και της επικείμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.
Σύμφωνα με εγκύκλιο που εξέδωσε χθες ο διοικητής του ΟΑΕΕ, Δ. Τσακίρης, διευκρινίζονται όλες οι επιμέρους λεπτομέρειες για τα νέα δεδομένα στο συνταξιοδοτικό των ελεύθερων επαγγελματιών που εισήγαγε η συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού.
Ειδικότερα:
1) Συνταξιοδότηση λόγω γήρατος με 35ετία και παραπάνω
α) Ασφαλισμένοι που έως και την 18/8/2015 είχαν συμπληρώσει και την ηλικία των 60 ετών και τον προβλεπόμενο χρόνο ασφάλισης για θεμελίωση δικαιώματος -τουλάχιστον 35ετία μέχρι 31/12/2012 και ειδικότερα: 35 χρόνια αν ο ασφαλισμένος τα είχε κλείσει μέχρι το 2010, αντίστοιχα 36 χρόνια αν η 35ετία έκλεισε το 2011 και συνολικά 37 χρόνια αν η 35ετία έχει κλείσει το 2012- έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το οποίο μπορούν να ασκήσουν οποτεδήποτε και δεν επηρεάζονται από την αύξηση του ορίου ηλικίας.
Προσοχή, η ηλικία των 60 ετών νοείται συμπληρωμένη έως και την 18/8/2015 για τους ασφαλισμένους που έχουν γεννηθεί έως και την 19/8/1955.
β) Ασφαλισμένοι που έως και την 18/8/2015 είχαν συμπληρώσει τον προβλεπόμενο χρόνο ασφάλισης αλλά δεν ήταν 60 χρονών έχουν σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας με καταληκτικό όριο τα 62 χρόνια σύμφωνα και με τον πίνακα 1. Δεν χρειάζονται περαιτέρω χρόνο ασφάλισης για να «κλειδώσουν» την έξοδο.
γ) Ασφαλισμένοι που δεν είχαν συμπληρώσει 35ετή συντάξιμο χρόνο το αργότερο έως και την 31/12/2012 θα συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας και συντάξιμο χρόνο 40 ετών.
2) Συνταξιοδότηση με 15ετία
Με τον νέο νόμο δεν έρχονται αλλαγές στα ισχύοντα:
α) Παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι βγαίνουν στα 67 με 15ετία.
β) Νέοι ασφαλισμένοι και μόνο, μπορούν να βγουν με μειωμένη στα 62 με 15ετία, από την οποία 2½ της τελευταίας 5ετίας πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
Αντίστοιχα δεν επέρχεται μεταβολή στις προϋποθέσεις θεμελίωσης δεύτερου συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος.
3 Συνταξιοδότηση γονέων – συζύγων – αδελφών αναπήρων
Για την κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων δεν προβλεπόταν όριο ηλικίας για θεμελίωση δικαιώματος. Τώρα πλέον θεσπίζεται ηλικιακό όριο που ξεκινά από τα 55 και αυξάνεται σταδιακά έως τα 62, σύμφωνα με τον Πίνακα 2. Διασώζονται όσοι είχαν θεμελιώσει δικαίωμα, δηλαδή είχαν συμπληρώσει 25ετή συντάξιμο χρόνο έως και την 18/8/2015. Γενικά ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης (25ετία) για τη θεμελίωση δεν αυξάνεται.
4 Γυναίκες & μητέρες ανηλίκων του ΤΑΝΤΠ (Τομέας Ασφάλισης Ναυτικών & Τουριστικών Πρακτόρων) και γυναίκες του πρώην ΤΣΑ (αυτοκινητιστές).
Ασφαλισμένες που έφευγαν με χρόνο μικρότερο της 35ετίας και δεν έχουν θεμελιώσει δικαίωμα έως και την 18/8/2015 έχουν σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας με καταληκτικό όριο το 67ο το 2022 (χωρίς μεταβολή στον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης). Πρόκειται για 2 κατηγορίες:
α) Γυναίκες του Τομέα Ασφάλισης Ναυτικών Τουριστικών Πρακτόρων (ΤΑΝΤΠ) και οι προερχόμενες από το πρώην ΤΣΑ που έχουν επιλέξει να συνταξιοδοτηθούν με τις καταστατικές διατάξεις του πρώην Ταμείου.
β) Μητέρες ανηλίκων του ΤΑΝΤΠ που ασφαλίστηκαν μέχρι 31/05/1986 και θεμελίωσαν δικαίωμα μετά την 1/1/1998.
Από τα νέα όρια ηλικίας εξαιρούνται:
1 Οι ασφαλισμένοι με βαριές αναπηρίες (τυφλοί κ.ά.) που εξακολουθούν να συνταξιοδοτούνται χωρίς όριο με 15ετία.
2 Οι νέοι ασφαλισμένοι (υπαγωγή στην ασφάλιση από 1/1/1993) που βγαίνουν ως μητέρες ή χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών (μόνο γι’ αυτούς διατηρείται το όριο στα 55 και 20ετία ή στα 50 και 20ετία για μειωμένη). Οι ίδιοι επίσης εξαιρούνται και από το πρόσθετο πέναλτι 10% αν βγουν με μειωμένη.
Σημειώνεται ότι δεν επέρχονται αλλαγές ως προς τον συνυπολογισμό αναγνωριζόμενων χρόνων για θεμελίωση δικαιώματος.
Όσοι αποχωρούν με μειωμένη από 19/8/2015 και μετά έχουν πρόσθετο «πέναλτι» 10% επιπλέον από το ισχύον μέχρι να συμπληρώσουν το εκάστοτε ισχύον πλήρες όριο. Το πέναλτι αυτό, που παύει να ισχύει όταν ο συνταξιούχος φτάσει στο όριο της πλήρους, υπολογίζεται αφού προηγουμένως επιβληθεί η προϊσχύουσα μείωση (1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο κατά περίπτωση πλήρες όριο ηλικίας, με ανώτατο όριο 60 μήνες) η οποία είναι μόνιμη.
Εν κατακλείδι, η Κυβέρνηση θα πρέπει να διαπραγματευθεί καλύτερα προκειμένου να καταφέρει να μην αδικήσει καμία από τις κοινωνικές ομάδες. Η εποχή της κρίσης έχει δημιουργήσει ήδη αρκετά προβλήματα μεταξύ των κοινωνικών ομάδων και αναμένεται να υπάρξουν ακόμα μεγαλύτερες κοινωνικές αντιδράσεις οπότε θα πρέπει να κρατηθούν οι απαιτούμενες ισορροπίες μεταξύ των κοινωνικών ομάδων και δεν θα πρέπει κάποιες να είναι περισσότερο ευνοημένες από κάποιες άλλες, για να μην υπάρξουν ακόμη χειρότερες κοινωνικές αντιδράσεις.
