Μειώσεις συντάξεων για όσους συνταξιοδοτηθούν από εφέτος, περικοπές στο ΕΚΑΣ και στο εφάπαξ και μεγάλη αύξηση ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους είναι μόνο κάποιες από τις σαρωτικές αλλαγές που προβλέπει μεταξύ άλλων το κυβερνητικό σχέδιο για το νέο ασφαλιστικό το οποίο στάλθηκε στους θεσμούς.
Δείτε τις 7 ανατροπές που φέρνει το κυβερνητικό νομοσχέδιο:
1.ΝΕΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ:
Μειώσεις έως 30% στις νέες(2016) συντάξεις (ήδη μειώθηκαν 12 φορές). Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι όσο απομακρυνόμαστε από τα 20 χρόνια ασφάλισης, οι μειώσεις αυξάνονται, με τις μεγαλύτερες να έρχονται για όσους φεύγουν με 35 χρόνια.
Ειδικότερα στο κυβερνητικό σχέδιο προβλέπεται ότι από την 1/1/2016 η σύνταξη γήρατος, αναπηρίας και θανάτου του φορέα κύριας ασφάλισης υπολογίζεται ως το άθροισμα δύο τμημάτων: της εθνικής σύνταξης (384 ευρώ) και της ανταποδοτικής σύνταξης, η οποία θα υπολογίζεται στις αποδοχές ή στο εισόδημα επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές σε ολόκληρο τον εργασιακό βίο και κλιμακούμενου, ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης, ποσοστού αναπλήρωσης από 0,80% έως 2%.
Οι νέες κύριες συντάξεις θα είναι χαμηλότερες σε σχέση με όλα όσα ίσχυαν έως σήμερα, αφού το τελικό ποσό του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξης θα υπολογίζεται όχι μόνο στο σύνολο του χρόνου ασφάλισης και τις χαμηλότερες αποδοχές, αλλά και με βάση κλιμακούμενα ποσοστά αναπλήρωσης για κάθε έτος ασφάλισης που ευνοούν τους χαμηλόμισθους
Οι νέοι κλιμακωτοί συντελεστές υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης πάνω στην οποία θα προστίθεται η εγγυημένη από το κράτος εθνική σύνταξη των 384 ευρώ, δίνουν αναλογικά, για τα ίδια χρόνια ασφάλισης, υψηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης σε όσους εμφανίζουν χαμηλές αποδοχές και εισοδήματα.
Και, ταυτόχρονα, ένα ισχυρό κίνητρο εισφοροδιαφυγής και φοροδιαφυγής σε μια περίοδο που αναζητούνται έσοδα για τα ασφαλιστικά ταμεία και τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ειδικότερα με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, οι συντάξεις που θα αποδίδονται στο εξής, θα είναι μειωμένες σε σχέση με τις σημερινές, αλλά και σε σχέση με εκείνες που θα δίνονταν με το νόμο 3863/2010.
Για παράδειγμα, με το παλιό σύστημα, ένας μισθωτός με 35ετία με μισθό την τελευταία πενταετία γύρω στα 1.500 ευρώ, το ποσοστό αναπλήρωσης ήταν 70% και η αποδιδόμενη σύνταξη 1.040 ευρώ.
Με το νέο σύστημα, επειδή πλέον θα υπολογίζονται οι μισθοί όλου του εργάσιμου βίου και όχι της τελευταίας μόνο πενταετίας, ο συντάξιμος μισθός του εργαζόμενου θα είναι μόλις 1.026 ευρώ. Το ποσοστό αναπλήρωσης από το 70%, με βάση την κυβερνητική πρόταση θα είναι για τα 35 χρόνια ασφάλισης, μόλις 38,68%! Ετσι, το ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης θα είναι μόλις 396 ευρώ.
Η προσθήκη σε αυτό το ποσό της «εθνικής» σύνταξης των 384 ευρώ οδηγεί σε τελικό ποσό σύνταξης στα 780 ευρώ! Δηλαδή, η σύνταξη που βγαίνει με το νέο σύστημα είναι μειωμένη κατά 25%!
Επίσης το νομοσχέδιο προβλέπει τον επανϋπολογισμό όλων των καταβαλλόμενων συντάξεων από το 2018 και μετά, τη μείωση του τμήματος που ξεπερνά τα ποσά τα οποία θα προκύψουν με βάση τα χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης.
Παράλληλα εως 15,75% (αντί του 20% – 40%)καθιερώνεται το ποσοστό αναπλήρωσης για τις επικουρικές. Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο μείωσης των επικουρικών παρότι οι εργοδοτικοί φορείς δέχτηκαν να στηρίξουν την πρόταση για αύξηση κατά 1% των ασφαλιστικών εισφορών στον κλάδο επικούρησης.
Διευκρινίζεται ότι στο σχέδιο Κατρούγκαλου προβλέπεται ότι όλες οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης δεν θα υπολογιστούν με βάση τις εγκυκλίους που εκδόθηκαν με την υπόδειξη των δανειστών εντός του 2015, αλλά με βάση τα όσα ίσχυαν έως τις 31/12/2014.
Για τις αιτήσεις που θα κατατεθούν εντός του 2016, σε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της εκδιδόμενης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα εκδιδόταν με το προηγούμενο καθεστώς κατά ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της διαφοράς θα καταβληθεί στον δικαιούχο ως «προσωπική διαφορά».
Επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2017 συνεχίζει να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά το ένα τρίτο της διαφοράς, και επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2018 το ένα τέταρτο (1/4) της διαφοράς.
2.ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ:
Το σχέδιο Κατρούγκαλου προβλέπει αυξήσεις από 1-1-2017 στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων.
Σε κάποιες περιπτώσεις η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, π.χ. σε ένα δικηγόρο, είναι περισσότερο από πενταπλάσια.
Συγκεκριμένα, ένας δικηγόρος που δηλώνει εισόδημα 70.000 και πάνω, μέχρι τώρα πληρώνει ετησίως 4.500 ευρώ ενώ με τη νέα πρόταση το ποσό αυτό θα φτάσει περίπου στις 27.000 ευρώ.
Ειδικότερα προβλέπεται ότι από την 1/1/2017 οι ελεύθεροι επαγγελματίες καταβάλλουν, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, μηνιαία εισφορά για τον κλάδο σύνταξης, ύψους 20% επί του μηνιαίου εισοδήματός τους, όπως αυτό καθορίζεται είτε με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα, από την ασκούμενη δραστηριότητά τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, είτε με βάση την καθαρή αξία των παρεχόμενων μηνιαίως ή σε άλλη τακτική βάση, υπηρεσιών του τρέχοντος έτους για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης.
Σε καμία περίπτωση η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά που υποχρεούνται να καταβάλουν οι ασφαλισμένοι δεν δύναται να υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί σε ποσοστό 20% επί του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, δηλαδή τα 117,20 ευρώ.
Με την πρόβλεψη νέου ανώτατου ορίου (5.860 ευρώ) και εισφορά για σύνταξη 20% επί του φορολογητέου εισοδήματος, επαγγελματίες ή επιστήμονας με ετήσιο εισόδημα 60.000 ευρώ θα πρέπει να καταβάλει για την κύρια σύνταξη 14.064 ευρώ το χρόνο, αν έχει εισόδημα 40.000 ευρώ θα πληρώνει 8.000 ευρώ, αν έχει 20.000 ευρώ θα πληρώνει 4.000 ευρώ και αν έχει 15.000 ευρώ η ετήσια εισφορά του θα είναι 3.000 ευρώ.
Εκτός από τις εισφορές υπέρ της σύνταξης, το νομοσχέδιο προβλέπει και την επιβάρυνση του ασφαλίστρου υπέρ υγείας.
Δηλαδή ένας επαγγελματίας που πλήρωνε 90 ευρώ το μήνα για υγειονομική περίθαλψη , από την 1/1/2017 θα πληρώνει 115 ευρώ.
Ο κ. Κατρούγκαλος υποσχέθηκε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να ισχύσει για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και τους νέους επιστήμονες, προκειμένου να ελαφρυνθούν, για τρία χρόνια η κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία που προβλέπεται για τους αγρότες και αντιστοιχεί με 93 ευρώ εισφορά το μήνα.
Εξάλλου προβλέπεται και τριπλασιασμός των εισφορών για τους αγρότες. Από την 1/1/2017 οι αγρότες καταβάλλουν ασφαλιστική εισφορά στον κλάδο κύριας σύνταξης επί του εισοδήματός τους. Στην περίπτωση οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης στην οποία απασχολείται η σύζυγος και τα ενήλικα τέκνα ως φορολογητέο εισόδημα καθενός από αυτούς λαμβάνεται το κατώτατο ασφαλιστέο εισόδημα (468,8 ευρώ που αντιστοιχούν στο 80% του κατώτατου μισθού). Η αύξηση της εισφοράς στο 20% (δηλαδή ο τριπλασιασμός) θα γίνει, ωστόσο, σταδιακά εντός τριετίας: Από 1.7.2015 έως 31.12.2016 το ύψος του ποσοστού υπολογισμού ασφαλίστρου κλάδου σύνταξης αυξάνεται κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες και διαμορφώνεται σε ποσοστό 10% από 7% (+42,7%) επί των ασφαλιστικών κατηγοριών. Από 1.1.2017 το ποσό της ασφαλιστικής εισφοράς υπολογίζεται ως ποσοστό επί του φορολογητέου εισοδήματος, σε 14%, από 1.1.2018 αυξάνεται σε 17% και από 1.1.2019 διαμορφώνεται στο τελικό 20%.
3.ΕΚΑΣ:
Το επίδομα περικόπτεται. Από 1/1/2016 περίπου 60.000 δικαιούχοι του ΕΚΑΣ σταματούν να παίρνουν το επίδομα λόγω αυστηροποίησης των εισοδηματικών κριτηρίων και, σταδιακά, μέχρι 1/1/2020 κόβεται το επίδομα και στους υπόλοιπους, ώστε να καταργηθεί εντελώς.
Εάν πάρουμε υπόψη ότι αυτό το δικαιούνται οι χαμηλοσυνταξιούχοι, αυτό σημαίνει ότι περίπου 300.000 οικογένειες θα οδηγηθούν κάτω από τα όρια της ακραίας φτώχειας με μείωση μηνιαίου εισοδήματος 193 ευρώ κατά μέσο όρο.Όπως προβλεπεται το ΕΚΑΣ θα καταβάλλεται από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 στους ήδη συνταξιούχους και στους δικαιούχους σύνταξης γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ασφάλισης, εκτός του ΟΓΑ, οι οποίοι εντάσσονται στον Ενιαίο Φορέα Κύριας Ασφάλισης.
Τα ποσά του επιδόματος
α. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.
β. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 καταβάλλεται ποσό μηνιαίου επιδόματος σύμφωνα με τα παρακάτω:
βα. Από 7.216,01 ευρώ και μέχρι του ποσού των 7.518 ποσό 172,50.
ββ. Από 7.518,01 και μέχρι του ποσού των 7.720 ευρώ, ποσό 115 ευρώ.
βγ. Από 7.720,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 ποσό 57,50 ευρώ.
γ. Τα ίδια ως άνω ποσά επιδόματος χορηγούνται και στους συνταξιούχους αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.
δ. Στους συνταξιούχους γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη, καθώς και σε όσους συνταξιούχους λόγω γήρατος δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, το επίδομα ισούται με τα 2/3 των ανωτέρω ποσών. Για τους τελευταίους η διαφορά του 1/3 ποσού ΕΚΑΣ που τυχόν δεν είχε καταβληθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης διάταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν χορηγείται.
4.ΕΦΑΠΑΞ:
Το εφάπαξ μειώνεται κατά 10%. Μολονότι η εισφορά ασφάλισης για εφάπαξ παροχή ορίζεται σε ποσοστό 4%, το ποσό της εφάπαξ παροχής θα είναι μικρότερο.
Και θα υπολογίζεται ως εξής σε δύο τμήματα: Για τον χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί έως την 31/12/2013, θα αποτελείται από το γινόμενο του 70% των συνταξίμων αποδοχών επί των οποίων έγιναν οι νόμιμες κρατήσεις, επί τα έτη ασφάλισης για τους μισθωτούς και από το γινόμενο του 85% των συνταξίμων αποδοχών, στις οποίες έγιναν οι νόμιμες κρατήσεις, επί τα έτη ασφάλισης, για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Για τον χρόνο ασφάλισης που πραγματοποιείται από την 1/1/2014 και μετά, για τους μισθωτούς, αυτοτελώς απασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες το τμήμα της εφάπαξ παροχής που αναλογεί στα έτη ασφάλισης από 1/1/2014 και εφεξής, θα υπολογίζεται με βάση την αρχή της ισοδυναμίας και το ποσό της εφάπαξ παροχής ισούται με τη συσσωρευμένη αξία των εισφορών κατά την ημερομηνία αποχώρησης.
5.ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΑΜΕΙΩΝ::
Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετονομάζεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και αποτελεί το μοναδικό φορέα παροχής κύριας κοινωνικής ασφάλισης. Στον ΕΦΚΑ εντάσσονται από 1.1.2016 όλοι οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης, με την εξαίρεση του ΝΑΤ και του ΟΓΑ που διατηρούν αυτοτελή νομική προσωπικότητα για την άσκηση των μη ασφαλιστικών τους αρμοδιοτήτων.
6 ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΑ ΕΤΗ:
Ακριβαίνουν τα πλασματικά έτη ασφάλισης.Συγκεκριμένα, ενώ σήμερα ο κάθε μήνας πλασματικής ασφάλισης στοιχίζει 167 ευρώ, το νέο νομοσχέδιο φέρνει αναλογικό καθορισμό του κόστους, εξισώνοντάς το με το 20% του εισοδήματος.Συνεπώς, ασφαλισμένος με 2.000 εισόδημα θα πρέπει να καταβάλει πλέον τίμημα 400 ευρώ.
7. ΝΕΟ ΠΛΑΦΟΝ:
Μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, δηλαδή έως το 2018 με βάση ό,τι ισχύει σήμερα, το καταβαλλόμενο καθαρό ποσό κάθε ατομικής σύνταξης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξαπλάσιο της εθνικής σύνταξης δηλαδή τα 2.304 ευρώ (αντί 2.774) και το άθροισμα του καταβαλλομένου καθαρού ποσού των συντάξεων από οποιαδήποτε αιτία από το Δημόσιο, ν.π.δ.δ., ή οιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, το οκταπλάσιο, δηλαδή τα 3.072 ευρώ (αντί των 3.360 σήμερα).
(με πληροφορίες από Τα Νέα)