*Γράφει ο Γιάννης Παπαγεωργίου
Η διαχείριση ανθρώπινων πόρων (Human Resources Management) αποτελεί τον κύριο μοχλό αλλαγής στο χώρο εργασίας. Η πρόοδος της τεχνολογίας, η πληθώρα πληροφοριών καθώς και οι διάφοροι πόροι που βασίζονται στην ανάλυση αυτών, ήταν η εξέλιξη της εποχής. Τώρα το HRM βρίσκεται μπροστά σε μία νέα πρόκληση. Αυτή της ανάμειξης των ανθρώπινων πόρων με τη τεχνολογία της ρομποτικής. Οι εταιρίες συνεχώς αναζητούν καλύτερες, πιο γρήγορες και πιο φθηνές διαδικασίες για να καλύπτουν τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες της αγοράς.
Έτσι, έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα τεράστιο πλαίσιο αλλαγών που θα σηματοδοτήσουν την νέα εποχή εργασίας, όπου οι νέες τεχνολογίες έρχονται για να διαταράξουν το παραδοσιακό περιβάλλον. Τα παραπάνω εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την νέα κατεύθυνση που καλείται να πάρει ο κλάδος του HRΜ.
Δεν πρόκειται για την πρώτη φορά που πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε και να κάνουμε αλλαγές. Ο χώρος του HRM έχει εξελιχθεί σημαντικά τα χρόνια που πέρασαν και δεν θα σταματήσει να το κάνει. Η ρομποτική έρχεται να προστεθεί ως ένας νέος συντελεστής στην εργασία, που θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο και θα αλλάξει τις ισορροπίες, ενώ θα ενισχύσει τις ανάγκες εξειδίκευσης του εργατικού δυναμικού. Εν καιρώ η αγορά θα έχει αυξανόμενη ζήτηση για ικανούς και καταρτισμένους χειριστές, που μέσω αυτής της εξειδίκευσης θα συνεισφέρουν σε πιο ευκίνητες και αποτελεσματικές διαδικασίες παραγωγής. Εκτιμάται μάλιστα ότι η συγκεκριμένη αλλαγή θα είναι τόσο ραγδαία και ριζική που θα αφήσει πίσω όσους δεν θα καταφέρουν να την αφομοιώσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Αυτοματισμοί, αλγόριθμοι και υπολογιστική νοημοσύνη θα είναι οι βασικοί παράγοντες προς την διαρκή ανάπτυξη και πρόοδο, δίνοντας μας την δυνατότητα να αναλύουμε τεράστιους όγκους δεδομένων σε ελάχιστο χρόνο, ενώ θα λαμβάνονται αποφάσεις εξίσου γρήγορα και θα εκτελούνται μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών. Αυτό θα εξασφαλίσει γρήγορη λειτουργία, άμεση εξυπηρέτηση των πελατών και ελαχιστοποιημένο κόστος. Σκεφτείτε μόνο όλα αυτά τα ταμεία εξυπηρέτησης σε καταστήματα, τράπεζες, εφορίες και υπηρεσίες εν γένει που θα αποπερατώνουν διαδικασίες ρουτίνας χωρίς κάποια ανθρώπινη επέμβαση.
Προσέξτε, όμως. Οι αλγόριθμοι και η τεχνολογία δεν είναι αλάνθαστοι. Παρά την πρόοδο στους συγκεκριμένους τομείς, εκτιμάται ότι η ανθρώπινη κρίση και συνεισφορά θα συνεχίζει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στο μέλλον. Αυτό συνεπάγεται ότι η ανάγκη αποτελεσματικής διαχείρισης των ανθρώπινων πόρων θα συνεχίσει να υφίσταται, με την διαφορά ότι θα πρέπει να προσαρμοστεί σε διαχείριση ανθρώπων με συγκεκριμένα κομμάτια εξειδίκευσης.
Τα παραπάνω, φυσικά, δεν παραγνωρίζουν το γεγονός ότι ασχέτως τεχνικής κατάρτισης οι άνθρωποι συνεχίζουν να καθορίζονται από επιμέρους προσωπικά χαρακτηριστικά (δημογραφικά, εισοδηματικά, περιβαλλοντικά κ.α.) που διαμορφώνουν την εργασιακή τους συμπεριφορά και άρα αποτελούν μία συνεχή πρόκληση ως προς την διαχείριση τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κλάδος του HR πρέπει να δημιουργήσει με έξυπνο τρόπο τις αλλαγές και τις ευκαιρίες στον χώρο εργασίας, σχεδιάζοντας συνειδητά και σε πλήρη συνεργασία με τις παραγωγικές διαδικασίες τα μέρη που είναι τα πλέον κατάλληλα για αυτοματοποίηση, χωρίς να παραμελείται ο ανθρώπινος παράγοντας. Η στρατηγική χρήση της ρομποτικής θα πρέπει να γίνεται συναρτήσει των ανθρώπων που την χειρίζονται. Παράλληλα τα οργανωτικά και ανώτερα διευθυντικά στελέχη θα πρέπει να αξιολογούν, να προγραμματίζουν και να παραμένουν υπεύθυνα για τα συστήματα αυτά και τα αποτελέσματα που παράγουν.
Με την σειρά τους επιχειρηματίες, κυβερνήσεις και εκπαιδευτικοί θα πρέπει να φροντίσουν για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανεκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού. Ο στόχος θα πρέπει να είναι η αποφυγή μίας κρίσης ανεργίας από υποτίμηση της εργασιακής αξίας (λόγω αδυναμίας εκπλήρωσης των προδιαγραφών και αναγκών της αγοράς) έτσι ώστε όλοι να μπορούν να επωφεληθούν από την νέα εποχή της εργασίας.
Η εργασία είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για κοινωνική ευημερία, οικονομική ανάπτυξη και ουσιαστική πρόοδο. Για το λόγο αυτό, πρέπει να ενεργήσουμε τώρα για να οικοδομήσουμε τις ικανότητες και την τεχνογνωσία μας προκειμένου να ανταπεξέλθουμε συνολικά σαν κοινωνία στις προκλήσεις του αύριο.
*Ο Γιάννης Παπαγεωργίου είναι ΙΔ. Υπάλληλος, HR Specialist και Γενικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών Μελετών ΚΕ.ΑΣ.Μ. Έχει σπουδές στα Οικονομικά και την Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων.
