Οι άνθρωποι που βλέπουν συχνά εφιάλτες στη μέση ηλικία είναι πιθανότερο να διαγνωσθούν με άνοια αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με νέα βρετανική μελέτη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν άσχημα όνειρα κατά καιρούς, αλλά περίπου το 5% των ενηλίκων βλέπει εφιάλτες τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Το στρες, το άγχος και η στέρηση ύπνου είναι όλες πιθανές αιτίες, αλλά προηγούμενη έρευνα σε άτομα με νόσο του Πάρκινσον έχει συνδέσει τα συχνά δυσάρεστα όνειρα με ταχύτερους ρυθμούς γνωστικής εξασθένησης και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας στο μέλλον.
Ο δρ. Αμπιντέμι Οτάικου και η ομάδα του στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, μελέτησαν δεδομένα από τρεις προηγούμενες μελέτες στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 600 ενήλικες μέσης ηλικίας (35 έως 64 ετών) και 2.600 άτομα ηλικίας 79 ετών και άνω. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάνενας από τους συμμετέχοντες δεν είχε διαγνωσθεί με άνοια στην αρχή της μελέτης. Οι επιστήμονες ανέλυσαν τα δεδομένα με τη χρήση στατιστικού λογισμικού για να διαπιστώσουν αν όσοι έβλεπαν άσχημα όνειρα συχνά, είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν στη συνέχεια γνωστική εξασθένηση και να διαγνωστούν με άνοια.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «eClinicalMedicine», διαπίστωσε ότι οι μεσήλικες που έβλεπαν άσχημα όνειρα τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα είχαν τετραπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν γνωστική εξασθένηση κατά την επόμενη δεκαετία σε σχέση με εκείνους που έβλεπαν σπάνια εφιάλτες, ενώ για τους πιο ηλικιωμένους με συχνούς εφιάλτες η πιθανότητα για διάγνωση άνοιας είναι διπλάσια.
Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι οι άνθρωποι που βλέπουν συχνά άσχημα όνειρα έχουν κακή ποιότητα ύπνου, η οποία θα μπορούσε σταδιακά να οδηγήσει σε συσσώρευση πρωτεϊνών που σχετίζονται με την άνοια.
Ο δρ. Οτάικου εκτιμά ότι ο νευροεκφυλισμός εντός του δεξιού μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου δυσκολεύει τους ανθρώπους να ελέγχουν τα συναισθήματά τους ενώ ονειρεύονται, γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί σε εφιάλτες.
«Γνωρίζουμε ότι οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος του Αλτσχάιμερ, συχνά ξεκινούν πολλά χρόνια πριν κάποιος διαγνωστεί. Σε ορισμένα άτομα που έχουν ήδη υποκείμενη νόσο, τα άσχημα όνειρα και οι εφιάλτες μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα σημάδια άνοιας», εξήγησε ο ερευνητής.
«Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση της άνοιας είναι να την αποτρέψουμε και γνωρίζουμε ότι υπάρχουν αρκετοί τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου – κακή διατροφή, έλλειψη άσκησης, κάπνισμα και υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ», δήλωσε ο Οτάικου.
«Αν μπορούμε να εντοπίσουμε ποιος διατρέχει υψηλό κίνδυνο να διαγνωστεί με άνοια αργότερα στη ζωή του, ίσως μπορέσουμε να επιβραδύνουμε την εκδήλωση ή ίσως και να την αποτρέψουμε εντελώς», πρόσθεσε.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι οι συσχετισμοί ήταν πολύ ισχυρότεροι για τους άνδρες παρά για τις γυναίκες. Για παράδειγμα, οι ηλικιωμένοι άνδρες που έβλεπαν εφιάλτες σε εβδομαδιαία βάση είχαν πενταπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σχέση με τους ηλικιωμένους άνδρες που δεν έβλεπαν άσχημα όνειρα. Στις γυναίκες ωστόσο, η αύξηση του κινδύνου ήταν μόλις 41%.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι εφιάλτες είναι πιο συχνοί στις γυναίκες κατά τη διάρκεια της νεότητας και της μέσης ηλικίας, αλλά ότι ο κίνδυνος για τους άνδρες αυξάνεται αργότερα. Μια πιθανότητα είναι ότι οι εφιάλτες που συνδέονται με την άνοια είναι μόνο εκείνοι που αναπτύσσονται σε μεγαλύτερη ηλικία και στους οποίους οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση, δήλωσε ο Οτάικου.
