Η υπό τον υπουργό Οικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη ελληνική αντιπροσωπεία στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις με τους δανειστές στο Παρίσι, επέστρεψε έχοντας στις αποσκευές της τέσσερις απαράβατες «εντολές»: Πρώτον, το ύψος των συμφωνηθέντων πρωτογενών πλεονασμάτων για τα επόμενα χρόνια είναι απαράβατο. Δεύτερον, η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους σε καμία περίπτωση δεν θα αφορά «κούρεμα» της ονομαστικής του αξίας, αλλά μόνον επιμήκυνση της διάρκειας και μείωση επιτοκίου. Τρίτον, η Ελλάδα χρειάζεται τρίτο δάνειο για να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες των επόμενων χρόνων. Τέταρτο, η Ελλάδα πρέπει «εδώ και τώρα» να εγκαταλείψει τους δισταγμούς της εξαιτίας του πολιτικού κόστους και να προχωρήσει αποφασιστικά στις διαρθρωτικές αλλαγές που έχει υποσχεθεί στην τρόικα αντί να ζητεί «χαλάρωση» του προγράμματος.
Έχοντας μπροστά της το «βουνό» της προεδρικής εκλογής, η κυβέρνηση αποφάσισε να βάλει στο «ράφι» τις 2 από τις 4 «εντολές» και συγκεκριμένα την τρίτη και την τέταρτη. Όλο το τελευταίο διάστημα ύστερα από τις διαπραγματεύσεις στο Παρίσι, τα κυβερνητικά στελέχη επαναλαμβάνουν… εν χορώ δύο πράγματα: Η Ελλάδα δεν χρειάζεται νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα – η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε νέα μέτρα.
Αυτού του είδους η «άμυνα» έγινε ακόμη πιο υποχρεωτική ύστερα από τις πρόσφατες εξαγγελίες Τσίπρα στη ΔΕΘ, που εμπέδωσαν ένα σοβαρό δημοσκοπικό προβάδισμα για τον ΣΥΡΙΖΑ και κεφαλαιοποίησαν για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης τη «ζημιά» που υπέστη η κυβέρνηση από τον ΕΝΦΙΑ.
Έχοντας αιφνιδιαστεί και η ίδια από την έκταση της «ζημιάς» λόγω ΕΝΦΙΑ και βλέποντας να εμπεδώνεται η αίσθηση ότι «η κυβέρνηση φεύγει – ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αν πάρει νέα μέτρα το φθινόπωρο (για νέα μείωση συντάξεων, ομαδικές απολύσεις, απολύσεις στο Δημόσιο κ.λπ.), η κυβέρνηση δεν θα αντέξει για να περάσει τον «κάβο» των προεδρικών εκλογών και το προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ θα πάρει δυναμική αυτοδυναμίας.
Έτσι, αρνείται εμφατικά τις τελευταίες δύο από τις 4 «εντολές» των δανειστών. Οι οποίοι όμως έχουν δώσει αρκετά μηνύματα ότι δεν πρόκειται να κάνουν πίσω και ότι η τρόικα έρχεται στην Αθήνα στα τέλη Σεπτέμβρη με αυτή ακριβώς την ατζέντα…
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο των πιέσεων πρέπει να ερμηνευτεί η «ανεξήγητη» και «απρόκλητη» δημόσια αναφορά του υπουργού Οικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη στη Γαλλία: «Θα ήταν λάθος εάν η Γαλλία αγνοούσε τον κανόνα του ορίου του 3%. Δεν θα έπρεπε να επαναλάβουμε τα λάθη του 2003 και του 2004, όταν Γερμανία και Γαλλία παραβίασαν τους κανόνες για το έλλειμμα – και στη συνέχεια πολλοί έκαναν το ίδιο».
Για όσους αναρωτήθηκαν «πώς του ήρθε» να κάνει μια τέτοια δήλωση, η εξήγηση είναι πολύ απλή: Ενώ πιέζουν ασφυκτικά την ελληνική κυβέρνηση με τις 4 «εντολές» τους, οι δανειστές φαίνεται ότι έχουν καταλήξει στην απόφαση να δώσουν στη Γαλλία (και την Ιταλία) χρόνο προσαρμογής στον κανόνα του 3% για το έλλειμμα. Ως επιβράβευση, υποστηρίζουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, για τη «γενναία» απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης να κάνει στροφή στην α λα γερμανικά λιτότητα και τις διαρθρωτικές αλλαγές. Στην πραγματικότητα όμως, δεν πρόκειται για «επιβράβευση», αλλά για πολιτική στήριξη στη νέα κυβέρνηση του Ολάντ, του οποίου η νέα κυβέρνηση κρέμεται στο χείλος του γκρεμού και η δημοτικότητα είναι στο ιστορικά… πρωτότυπο χαμηλό επίπεδο του 13%.
Γιατί, λοιπόν, οι δανειστές λένε ναι στην πολιτική στήριξη της κυβέρνησης Ολάντ αλλά φαίνεται να αρνούνται αντίστοιχη πολιτική στήριξη στην κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου; Ο πρώτος και προφανής λόγος είναι… το μέγεθος: άλλο η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και άλλο η Ελλάδα. Ο δεύτερος είναι ότι αν αποτύχει το εγχείρημα Ολάντ για επιβολή «γερμανικής» λιτότητας στη Γαλλία, το γερμανικό «λουκέτο» δεν θα αντέξει. Ο τρίτος είναι ότι η κυβέρνηση Σαμαρά έχει εξαντλήσει το απόθεμα αξιοπιστίας της όσον αφορά την πολιτική βούληση να υλοποιήσει τις διαρθρωτικές αλλαγές που έχει υποσχεθεί. «Οι Έλληνες άλλα συμφωνούν και ύστερα ζητούν ’’χαλάρωση’’ ενώ αποφεύγουν να μαζέψουν τους φόρους από τα εύπορα στρώματα» λέγεται πλέον ανοιχτά στους κόλπους των δανειστών…
Η κυβέρνηση όμως χρειάζεται… απελπισμένα την πολιτική στήριξη. Γι’ αυτό ο Γκίκας Χαρδούβελης προέβη στις δηλώσεις του αυτές για τη Γαλλία: ήθελε να πει ότι αν η Γαλλία δεν εφαρμόσει τους κανόνες, τότε «θα το κάνουν στη συνέχεια και άλλοι», υπονοώντας σαφώς «γιατί να τους εφαρμόσουμε εμείς»;
Ωστόσο, στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές δεν λείπουν τα «επιχειρήματα», αλλά η πολιτική αποφασιστικότητα και το «ειδικό βάρος» για «απείθεια» προς τους δανειστές. Κι αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι δεν τα διαθέτει…