Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Είναι πλέον πασιφανές ότι η Τουρκία βάζει όρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας μπει δυνατά στο παιχνίδι. Ενώ μέχρι το 2010 η γειτονική χώρα όσον αφορά την εξωτερική πολιτική της μας είχε συνηθίσει σε διπλωματικές κινήσεις που είχαν ως απώτερο σκοπό την την περίφημη “πολιτική των μηδενικών προβλημάτων” τώρα πλέον έχει επιδωθεί σε έναν ορυμαγδό από προβλήματα. Η Άγκυρα ωστόσο, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού της την καθολική περιφερειακή της παντοδυναμία επιχειρεί να εκμεταλλευτεί όλα τα γειτονικά της προβλήματα προς ίδιον όφελος,και μέχρι στιγμής νομίζω ότι τα καταφέρνει. Τα προαναφερθέντα βρίσκουν έρισμα στις εξελίξεις στο μέτωπο της Συρίας, όπου τα πράγματα κυλούν όπως ακριβώς τα είχε σχεδιάσει ο Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος κατάφερε, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα την τρομοκρατική απειλή, να εξαπολύσει πόλεμο ενάντια στους Κούρδους του PKK και μάλιστα με την ανοχή της διεθνούς κοινότητας. Αυτό που κατά την γνώμη μου επιθυμεί διακαώς η Άγκυρα είναι τα εξής:
1) την ανατροπή του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Aσαντ και
2)την αποδυνάμωση των Κούρδων. Και αν ο Aσαντ μέχρι στιγμής επιβιώνει χάρη στην υποστήριξη της Ρωσίας και του Ιράν, ωστόσο δεν ισχύει το ίδιο και για τους Κούρδους (PKK, PYD, YPG), που βλέπουν για άλλη μια φορά τη διεθνή κοινότητα να τους γυρνάει την πλάτη.
Η Τουρκία προωθεί εδώ και καιρό τη δημιουργία μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων (no-fly zone) στο έδαφος της Βόρειας Συρίας. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έστειλε επιστολή στους ηγέτες της ΕΕ, με την οποία απαιτεί (ως αντάλλαγμα για την τουρκική συνεργασία στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού) τη δημιουργία μιας «ασφαλούς ζώνης» μήκους 80 χλμ. και πλάτους 65 χλμ. που θα λειτουργεί ως πεδίο παραμονής προσφύγων μέσα στη Συρία.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου πρότεινε τη δημιουργία τριών μεγάλων (τουρκικής κατασκευής και επίβλεψης) προσφυγικών καταυλισμών που θα μπορούν να στεγάσουν 900.000 πρόσφυγες εντός της Συρίας, ζητώντας μάλιστα από την ΕΕ να τους χρηματοδοτήσει.
Οι Ευρωπαίοι από την πλευρά τους δελεάζονται, καθώς θα ήθελαν τα κύματα των προσφύγων να μένουν σε κάποια άλλη χώρα εκτός ΕΕ, έτοιμα προς επαναπροώθηση,και όχι να πλήττουν την δημοφιλία των ηγετών της διχασμένης όπως φαίνεται Ευρώπης,με εικόνες εξαθλιωμένων ανθρώπων που αναζητούν ένα καινούργιο μέλλον λιγότερο βίαιο, λιγότερο σκοτεινό.
Πρώτος ηγέτης που χαιρέτησε την κίνηση αυτή ήταν ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντο οποίος διακήρυξε από τη Νέα Υόρκη ότι η χώρα του είναι έτοιμη να συζητήσει το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στη Βόρεια Συρία που θα ελέγχεται από τους Τούρκους και τη συριακή αντιπολίτευση, ενώ υπέρ μιας τέτοιας «λύσης» έχει ταχθεί και ο Ρεπουμπλικάνος Αμερικανός γερουσιαστής Τζον ΜακΚέιν.
Πίσω από την εν λόγω «λύση», ωστόσο, κρύβονται “τουρκικές σκοπιμότητες”, οι οποίες δεν μπορούν να εξηγηθούν με ασφαλές τρόπο την δεδομένη στιγμή. Ας προσπαθήσουμε όμως να δούμε την κατάσταση πιο διεξοδικά .Δημιουργώντας μια ελεγχόμενη ζώνη εντός της Βόρειας Συρίας, η Aγκυρα καταφέρνει τρία πράγματα:
1)πλήττει τον Aσαντ
2«εμπλέκεται» στην εδαφική κυριαρχία της Συρίας.
3)τορπιλίζει κάθε απόπειρα αυτονόμησης των Κούρδων (PYD) που ζουν και πολεμούν στις περιοχές γύρω από το Κομπάνι.
Αξίζει να θυμηθούμε σε αυτό το σημείο ότι τον Αύγουστο, μιλώντας στο BBC, ο Νταβούτογλου δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η Τουρκία να στείλει ακόμη και χερσαία στρατεύματα εντός της Συρίας για την προστασία των ζωνών ασφαλείας. Όπως είναι φυσικό σε μια τέτοια περίπτωση είναι βέβαιο ότι η Ρωσία και το Ιράν θα αντιδρούσαν έντονα, ενώ και η Ουάσιγκτον θα διατηρούσε επιφυλάξεις.
Oσο για το Βερολίνο, η Μέρκελ παίρνει αποστάσεις από Τουρκία – Γαλλία και δηλώνει αντίθετη στη δημιουργία «safe-zone» εντός της Συρίας, υπό τον φόβο ότι ίσως ακολουθήσει μια σφαγή τύπου Σρεμπρένιτσα εάν οι τζιχαντιστές καταφέρουν να εισβάλουν μέσα σε μια τέτοια ζώνη.
