Γράφει η Μαρία-Αρετή Ε. Ζιαζιά*
Ο τρόπος οργάνωσης των καταστημάτων κράτησης, καθώς και οι συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων σε αυτά συνιστούν απόδειξη της ποιότητας πολλώ δε μάλλον του επιπέδου πολιτισμού μιας κοινωνίας.
Ειδικότερα, στην Ελλάδα του 21ου αιώνα η ομαλή κοινωνικοποίηση των κρατουμένων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγμάτωση του κύριου στόχου του σωφρονιστικού συστήματος, της σταδιακής επανένταξης των εγκλείστων ατόμων δηλαδή στην κοινωνία. Οι φυλακές είναι άρρηκτα δε συνδεδεμένες με την παραβατικότητα και την εγκληματική εν γένει συμπεριφορά. Εντούτοις, απαιτείται να επαναπροσδιοριθεί ιδεολογικά ο θεσμός της κράτησης, δηλαδή να μετατραπούν οι φυλακές από χώρο τιμωρίας σε μέσο σωφρονισμού και κοινωνικής δραστηριοποίησης των κρατουμένων.
Αναμφίλεκτα, ο προρρηθείς στόχος δύναται να υλοποιηθεί αφενός μέσω της εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης των κρατουμένων και αφετέρου με την παροχή κοινωφελούς εργασίας, δίδοντας έτσι οριστικό τέλος στην ταύτιση των φυλακών με την παραβατικότητα. Η πολιτεία, δηλαδή, οφείλει να μεριμνήσει, ώστε οι κρατούμενοι -στο πλαίσιο των καταναγκαστικών μέτρων που εκ φύσεως ακολουθεί η φυλακή- κατά τη διάρκεια της κράτησης τους να αποκτήσουν πλείστα εφόδια για να είναι χρήσιμοι τόσο για την κοινωνία όσο και για τον ίδιο τους τον εαυτό, όταν αποφυλακιστούν.
Επιλογικά, βασική αποστολή του Υπουργείου Δικαιοσύνης προκύπτει κατ´ανάγκη να είναι η διαμόρφωση και μετατροπή των καταστημάτων κράτησης σε σχολεία 2ης ευκαιρίας, ενώ σε ουδεμία περίπτωση δεν πρέπει να καταλήξουν σε εστίες διαφθοράς και εγκληματικότητας. Με την ανωτέρω μέθοδο οι φυλακές θα πάψουν να είναι βλαπτικές, αλλά αντιθέτως θα συνεισφέρουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην κοινωνικοποίηση των κρατουμένων.
*Η Μαρία-Αρετή Ε. Ζιαζιά είναι Δικηγόρος.
