Το 2018 που ξεκινά σήμερα αναμένεται να είναι μια ιδιαίτερα κρίσιμη χρονιά τόσο για την Ευρώπη, όσο και για την Ελλάδα, τηρουμένων των αναλογιών.
Από το Brexit και τις συζητήσεις για τη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την συγκρότηση της νέας γερμανικής κυβέρνησης έως τις εκλογές στην Ιταλία και από το μεταναστευτικό ως την ολοκλήρωση των μνημονίων στην Ελλάδα, τα στοιχήματα είναι πολλά και μεγάλα.
Η μεταρρύθμιση της Ευρώπης
Η συζήτηση για τη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βρεθεί στο προσκήνιο το 2018, φέρνοντας στην επιφάνεια όσα διχάζουν τη γηραιά ήπειρο, όπως εκτιμά το παγκοσμίου φήμης αμερικανικό think tank, Stratfor.
Σύμφωνα με την ανάλυσή του, αν και στην «καρδιά» της διαμάχης θα βρίσκονται Γαλλία και Γερμανία, οι δυο χώρες θα αποδειχθεί πως είναι πιο πρόθυμες να συνεργαστούν απ’ ότι να συγκρουστούν. Για τον λόγο αυτό, το Παρίσι θα συμφωνήσει να μετριάσει ή και να αναβάλει πολλές από τις προτάσεις του για το μπλοκ.
Μεταξύ των θεμάτων της ατζέντας θα είναι οι τρόποι εμβάθυνσης της χρηματοοικονομικής ενοποίησης, οι μηχανισμοί για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων και οι στρατηγικές για την αύξηση της συνεργασίας στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας. Όμως, το να βρεθεί δρόμος προς τα εμπρός δεν θα είναι εύκολο.
Αν και τα περισσότερα μέλη της ΕΕ συμφωνούν πως χρειάζονται πολιτικές, θεσμικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, ωστόσο δεν συμφωνούν ως προς το πώς θα πρέπει να είναι ή πώς θα πρέπει να εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις αυτές. Με την πάροδο του χρόνου, τα θέματα αυτά θα εκθέσουν και πάλι τους διαχωρισμούς Βορρά-Νότου και Ανατολής-Δύσης της Ευρώπης.
Στο επίκεντρο της διαμάχης θα βρίσκονται η Γαλλία και η Γερμανία. Αν και οι δυο υπερδυνάμεις είναι πρόθυμες να διατηρήσουν τη συμμαχία τους, ωστόσο έχουν διαφορετικά οράματα για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Γαλλία ελπίζει να δημιουργήσει νέες δομές που θα δώσουν τη δυνατότητα για μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες και διαμοιρασμό του χρηματοοικονομικού ρίσκου εντός του μπλοκ, στόχο που μοιράζονται και πολλές χώρες της Νότιας Ευρώπης, περιλαμβανομένων της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Η Γερμανία δεν είναι κατ’ ανάγκη αντίθετη στις ιδέες αυτές, όμως θέλει να είναι σίγουρη πως θα συνοδεύονται από μια πιο αποτελεσματική επίβλεψη των δημοσιονομικών πολιτικών και των χρηματοπιστωτικών τομέων των κρατών-μελών. Το Βερολίνο πιστεύει πως οι χώρες συχνά «λυγίζουν» τους δημοσιονομικούς κανόνες του μπλοκ και πως οι θεσμοί που είναι επιφορτισμένοι με την επιβολή κανονισμών είναι υπερβολικά πολιτικοποιημένοι.
Εν τούτοις, Γαλλία και Γερμανία θα πρέπει να περιμένουν για να καταλήξουν σε συμβιβασμό μέχρις ότου το Βερολίνο διευθετήσει τα δικά του πιεστικά πολιτικά προβλήματα: τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Αν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, τότε θα διενεργηθούν πρόωρες εκλογές, καθυστερώντας τις όποιες ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις.
Η Ιταλία, αστάθμητος παράγοντας
Η Ιταλία θα είναι η βασική πηγή αβεβαιότητας για την ευρωζώνη το επόμενο έτος. Η χώρα θα διενεργήσει γενικές εκλογές μέχρι τον Μάιο και τα περισσότερα πολιτικά κόμματά της έχουν επικρίνει τους στόχους της ΕΕ για τα ελλείμματα. Ορισμένα επικρίνουν επίσης την ευρωζώνη. Ασχέτως του ποιος θα κερδίσει στις εκλογές, η επόμενη κυβέρνηση της Ρώμης θα πιέσει για αύξηση των δημοσίων δαπανών και για επανασχεδιασμό των στόχων για τα ελλείμματα του μπλοκ.
Η διαφορά μεταξύ των κομμάτων έχει να κάνει με τον τόνο που χρησιμοποιούν. Ορισμένα, όπως το αντισυστημικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων και τη δεξιά Λέγκα του Βορρά, θα είναι πιο πρόθυμα από άλλα να απειλήσουν τις Βρυξέλλες με μονομερή μέτρα αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ικανοποιήσει τα αιτήματά τους. Οι απειλές αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την αγνόηση των δημοσιονομικών στόχων του μπλοκ ή την αποχώρηση από την ευρωζώνη.
Φυσικά, η Ιταλία δεν είναι πιθανό να αποχωρήσει από τη νομισματική ένωση το 2018, όμως η άνοδος μιας ευρωσκεπτικιστικής κυβέρνησης στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το νομισματικό μπλοκ. Η απειλή και μόνο της αγνόησης των κανόνων της ευρωζώνης ή της αποχώρησης από αυτήν θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανησυχίες στις χρηματαγορές, να οδηγήσουν σε υψηλότερα κόστη δανεισμού για τις χώρες της Νότιας Ευρώπης και να εγείρουν ερωτήματα για τις προοπτικές των εύθραυστων τραπεζών της Ιταλίας. Επιπλέον, μια πιο ευρωσκεπτικιστική Ιταλία θα έρχονταν αντιμέτωπη με την προοπτική πολιτικής και θεσμικής απομόνωσης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η περίπτωση της Ισπανίας
Η Ισπανία θα έχει δυο προβλήματα να αντιμετωπίσει του χρόνου. Η κυβέρνηση μειοψηφίας της χώρας θα δυσκολευτεί να περάσει νόμους, κάτι που δείχνει πως θα προχωρήσει σε μέτριες μόνο οικονομικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις το 2018. Επιπλέον, η αυτονομιστική τάση της Καταλονίας θα παραμείνει πηγή ανησυχίας για τη Μαδρίτη καθώς παραμένουν οι εντάσεις μεταξύ της κεντρικής και των περιφερειακών κυβερνήσεων. Αν και η Καταλονία δεν θα αποσχιστεί από την Ισπανία του χρόνου, ωστόσο θα παραμείνουν τα ερωτήματα για το μέλλον της περιοχής.
Η ολοκλήρωση του Brexit
Από τη δική του πλευρά το Ηνωμένο Βασίλειο θα περάσει το μεγαλύτερο μέρος του επόμενου έτους προσπαθώντας να καταλάβει πώς θα είναι η σχέση του με την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την αποχώρησή του από το μπλοκ.
Ελπίζοντας πως θα δώσουν στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά περισσότερο χρόνο να προετοιμαστούν για το Brexit, τόσο το Λονδίνο όσο και οι Βρυξέλλες θα διαπραγματευτούν έναν μεταβατικό διακανονισμό καθώς θα εργάζονται για να καταλήξουν σε μια συνολική εμπορική συμφωνία.
Οι ηγέτες πιθανότατα θα βρουν ευκολότερο να εγκρίνουν τη μεταβατική συμφωνία το 2018, «αγοράζοντας» περισσότερο χρόνο για να διαπραγματευτούν τις δυσκολότερες πτυχές της εμπορικής συμφωνίας, περιλαμβανομένης της κίνησης υπηρεσιών και κεφαλαίων.
Το Λονδίνο έχει τη δυνατότητα να αντισταθεί σε ορισμένες απαιτήσεις της Σκοτίας και της Ουαλίας, καταλήγοντας σε συμβιβασμούς σε άλλες απαιτήσεις. Όμως η κατάσταση στη Βόρεια Ιρλανδία θα είναι πιο «λεπτή».
Ουγγαρία, Πολωνία και μετανάστευση
Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση «παλεύει» με τα υπαρξιακά της ζητήματα, χώρες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη θα ακολουθήσουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε ό,τι αφορά την δική τους σχέση με το μπλοκ. Η Ουγγαρία και η Πολωνία, για παράδειγμα, θα αποκρούσουν τις προσπάθειες των Βρυξελλών να παρέμβουν στις εσωτερικές τους διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Τα εθνικιστικά κόμματα αναμένεται να εμφανίσουν καλές επιδόσεις στις γενικές εκλογές της Ουγγαρίας το β’ τρίμηνο του 2018, σηματοδοτώντας συνέχεια στις ευρωσκεπτικιστικές εγχώριες και εξωτερικές πολιτικές της Βουδαπέστης. Η κυβέρνηση της Πολωνίας, ομοίως, θα συνεχίσει να επικρίνει την Ευρωπαϊκή Ένωση και να διατηρεί τεταμένες σχέσεις με τη Γερμανία. Την ίδια ώρα θα διατηρήσει τη συμμαχία της με τις ΗΠΑ, στην οποία στηρίζεται η στρατηγική ασφάλειας της Βαρσοβίας.
Αντιθέτως, η Αυστρία, η Σλοβακία και η Τσεχία θα επιδιώξουν πιο ισορροπημένες εξωτερικές πολιτικές. Αν και θα χρησιμοποιήσουν τη συνεργασία της Κεντρικής Ευρώπης ως τρόπο για να προωθήσουν την ατζέντα τους και για να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους, ωστόσο θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με τη Δυτική Ευρώπη.
Η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει πρόκληση στην εξωτερική της πολιτική και από τα νότια. Το επόμενο έτος, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μελετήσει τις επιλογές για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, εν μέρει μέσω της μεταρρύθμισης των μεταναστευτικών κανόνων της. Η πιο αμφιλεγόμενη απόφαση που θα πρέπει να λάβει το μπλοκ θα είναι αν θα εφαρμόσει μηχανισμό για την πιο αναλογική κατανομή των αιτούντων άσυλο στην Ευρώπη, κίνηση που, στο τέλος, είναι απίθανο να κάνει.
Εν τω μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εργαστεί με τις χώρες προέλευσης των μεταναστών προκειμένου να προσπαθήσει να αποτρέψει την φυγή ανθρώπων από τις εστίες τους και να σταματήσει τις οργανώσεις διακίνησης ανθρώπων που διοχετεύουν μετανάστες στην Ευρώπη.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι πρόθυμη να διατηρήσει τη μεταναστευτική της συμφωνία με την Τουρκία, ελπίζοντας πως θα μπλοκάρει την εισροή ανθρώπων στα εδάφη της. Προς τον σκοπό αυτό, οι Βρυξέλλες θα υποσχεθούν στην Άγκυρα οικονομική βοήθεια και ισχυρότερους εμπορικούς δεσμούς, περιλαμβανομένης μιας επικαιροποίησης της τρέχουσας συμφωνίας τελωνειακής ένωσης μεταξύ των δυο πλευρών.
Η Ελλάδα και τα μεγάλα στοιχήματα
Το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας λήγει τον Αύγουστο του 2018, και η Αθήνα θα προσπαθήσει τότε να μειώσει τη βαρύτητα που έχουν οι ξένοι δανειστές στην διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων. Την ίδια ώρα, όμως, η Ελλάδα θα ζητήσει από τους δανειστές της να μειώσουν το χρέος της. Οι χρηματοδότες της Αθήνας θα αρνηθούν να απομειώσουν μέρος του ελληνικού χρέους, όμως μπορεί να συμφωνήσουν σε άλλα μέτρα, όπως η παράταση των λήξεων των ομολόγων, τα χαμηλότερα επιτόκια και μια περίοδος χάριτος για την αποπληρωμή των χρεών, ιδιαίτερα αν η Ελλάδα συμφωνήσει να συνεχίσει να κάνει οικονομικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις.
Η Αθήνα μπορεί πράγματι να είναι πρόθυμη να αναλάβει αυτή τη δέσμευση αν τα μέτρα που θα απαιτηθούν είναι λιγότερο επώδυνα από αυτά που συνδέονται με το πρόγραμμα διάσωσης. Άρα, αν και η Ελλάδα θα παραμείνει πηγή ανησυχίας για την ευρωζώνη το 2018, ωστόσο δεν θα κινδυνεύσει η συμμετοχή της στη νομισματική ένωση.
Οι προβλέψεις διεθνών και εγχώριων φορέων για τη μεγέθυνση του ΑΕΠ το 2018 συγκλίνουν στην πρόβλεψη ενός ρυθμού της τάξης του 2% και άνω, με ανώτατο όριο το 2,6%.
Υπάρχουν κίνδυνοι που μπορούν να προέλθουν από την αβεβαιότητα για την έκβαση της διαδικασίας αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, καθώς και η ενίσχυση των πολιτικών προστατευτισμού στις ΗΠΑ. Επίσης, σοβαρός κίνδυνος μπορεί να προέλθει από την μεταβλητότητα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού τομέα. Ακόμα από τις επιλογές του προέδρου Τραμπ ως προς το ρυθμιστικό και ελεγκτικό πλαίσιο, οι οποίες συνιστούν έναν ακόμα διεθνή παράγοντα επισφάλειας. Τέλος, κίνδυνος ενδέχεται να προκύψει και από την αναμενόμενη σκλήρυνση της νομισματικής πολιτικής (FED).
Στους εγχώριους παράγοντες το κυριότερο πρόβλημα είναι η διευθέτηση του ζητήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων του τραπεζικού συστήματος και γενικότερα η κατάσταση των τεσσάρων συστημικών ελληνικών τραπεζών. Σημειώνω με έμφαση: χωρίς την εκτίμηση των διεθνών παραγόντων ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι υγιές (χωρίς εξειδίκευση για την ώρα) δεν πρόκειται να τελειώσει το πρόγραμμα.
Οι ρητές παρεμβάσεις του Μάριο Ντράγκι αποτελούν επιβεβαιώσεις αυτής της άποψης. Το ίδιο και η επίσπευση της διαδικασίας των stress tests για τις ελληνικές τράπεζες, η οποία μπορεί να επιφέρει πολλαπλά οφέλη στην τόνωση των επενδύσεων ώστε τα αποτελέσματα να είναι γνωστά αρκετούς μήνες πριν τον Αύγουστο του 2018. Η κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος θα κρίνει εν πολλοίς τον τρόπο λήξης του προγράμματος.
Το μεγάλο «κόλπο» των τραπεζών
Στην Ελλάδα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, γνωρίζοντας την κρισιμότητα τους 2018 για τα ίδια αλλά και την οικονομία της χώρας έχουν αποδυθεί σε μια τεράστια προσπάθεια προκειμένου να επιστρέψουν οι καταθέσεις στα γκισέ αλλά και να αυξήσουν τα μερίδια τους στην αγορά.
Ήδη, από τον Απρίλιο του 2017 μέχρι και τον Οκτώβριο έχουν επιστρέψει στις τράπεζες περίπου 5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) τα υπόλοιπα των καταθέσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων διαμορφώθηκαν στα 123,86 δισ. ευρώ από 118,99 δισ. ευρώ που ήταν τον Απρίλιο.
Όμως, στα χρόνια των μνημονίων έφυγαν από τις τράπεζες περίπου 90 δισ. ευρώ καθώς τον Οκτώβριο του 2010 τα υπόλοιπα των καταθέσεων ήταν 213 δισ. ευρω. Πολλά από αυτά τα ποσά συνεχίζουν να παραμένουν σε θυρίδες και σε στρώματα, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων έχει τοποθετηθεί σε επενδυτικά ή σε καταθετικά προϊόντα σε τράπεζες του εξωτερικού.
Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά στην οικονομία θα υπάρξει σημαντική χαλάρωση στα capital controls, εξέλιξη που χωρίς αμφιβολία θα στείλει μήνυμα στους καταθέτες ότι το τραπεζικό σύστημα είναι εκ νέου σταθερό και δεν κινδυνεύει.
Η πλήρης άρση των capital controls σε ότι αφορά την ανάληψη μετρητών που επαναπατρίζονται από το εξωτερικό είναι ένα μέτρο το οποίο επιτρέπει στον καταθέτη να «σηκώσει» το 100% του ποσού. Επίσης τα bonus στα επιτόκια που δίνουν οι τράπεζες για το «φρέσκο» χρήμα που έρχεται από το εξωτερικό ή βγαίνει από τις θυρίδες και τα στρώματα, βοηθάει να συνεχιστεί με ταχύτερους ρυθμούς η επιστροφή των καταθέσεων.
Τα πέντε στοιχήματα για την αξιολόγηση
Για όλα τα παραπάνω η ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης του 3ου μνημονίου είναι εκ των ουκ άνευ και ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα ούτε για τη χώρα, ούτε για την κυβέρνηση.
Από την πρώτη κιόλας ημέρας του χρόνου η κυβέρνηση πρέπει -με ένα αγώνα δρόμου 15 ημερών- να υλοποιήσει τα προαπαιτούμενα που εκκρεμούν.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Real News έως τις 16 Ιανουαρίου θα πρέπει να έχει ψηφιστεί στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο που ετοιμάζει η κυβέρνηση, και στο οποίο μεταξύ των άλλων περιέχονται εξαιρετικά σοβαρές ρυθμίσεις που εκκρεμούν εδώ και χρόνια
Πρόκειται για τη:
- Θέσπιση ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ακινήτων για ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Οι πλειστηριασμοί θα γίνονται με βάση την εμπορική αξία.
- Διάταξη βάσει της οποίας θα γίνει πιο δύσκολη η προκήρυξη απεργίας, καθώς για τη λήψη απόφασης κήρυξης θα απαιτείτε η παρουσία του 50+1% των οικονομικά τακτοποιημένων μελών στα πρωτοβάθμια σωματεία.
- Διάταξη που περικόπτει δραστικά τα οικογενειακά επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων. Η μείωση θα εφαρμοστεί από 1η Ιανουαρίου και θα προκύψει από τη θέσπιση νέων αυστηρότερων εισοδηματικών κριτηρίων. Με τα νέα κριτήρια εκτιμάται ότι θα μείνουν χωρίς επίδομα 70-80 χιλιάδες οικογένειες.
- Τη δέσμευση, με νομοθετική ρήτρα, ότι τον Μάιο του 2018 θα μειωθεί το αφορολόγητο και οι συντάξεις από το 2019 αντί για το 2020.
- Ψήφιση των αλλαγών στο νόμο Κατσέλη με ορίζοντα εφαρμογής έως τον Απρίλιο. Οι αλλαγές στοχεύουν στο κυνήγι των στρατηγικών κακοπληρωτών εξ ου και θα ζητηθεί σε όσους έχουν ενταχθεί στο νόμο προστασίας της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασμό να υπογράψουν την άρση του απορρήτου των καταθέσεων τους.
Το υπερπλεόνασμα και οι… υπερφόροι
Παράλληλα, όπως σχεδόν όλοι γνωρίζουν το 2018 φέρνει νέα μέτρα της τάξης των 2,5 δισ.-με αυξήσεις φόρων και περικοπές συντάξεων και επιδομάτων. Και μπορεί η κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι τα μέτρα δεν είναι νέα, με την έννοια ότι έχουν ψηφιστεί τον Μάιο του 2017, αλλά θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά από 1ης Ιανουαρίου.
Οι φόροι θα αυξηθούν και πάλι λόγω της κατάργησης της έκπτωσης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά, της κατάργησης της έκπτωσης φόρου λόγω ιατρικών δαπανών, αλλά και της έκπτωσης του 1,5% στην παρακράτηση φόρου.
Ειδικότερα, ο λογαριασμός για τους φορολογούμενους περιλαμβάνει:
Χαμηλοσυνταξιούχοι
Σε περισσότερους από 140.000 θα περικοπεί το ΕΚΑΣ, το οποίο άλλωστε καταργείται οριστικά και για όλους στο τέλος του 2019. Από τον επόμενο χρόνο επίσης, περίπου 200.000 νέοι χαμηλοσυνταξιούχοι που έχουν κάνει αίτηση συνταξιοδότησης μετά τις 13 Μαΐου 2016 θα στερηθούν το ΕΚΑΣ, οδεύοντας προς τις κατώτατες συντάξεις των 300 ευρώ που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Θα βρεθούν αντιμέτωποι με την αύξηση των ασφαλιστικών τους εισφορών μέσω του υπολογισμού των εισφορών επί του αθροίσματος φορολογητέου εισοδήματος και καταβληθέντος εντός του 2017 εισφορών. Από την 1η Ιανουαρίου 2018 οι εισφορές θα υπολογίζονται επί του συνολικού καθαρού φορολογητέου εισοδήματος προηγούμενου έτους.
Ιδιοκτήτες ακινήτων
Περίπου 1 εκατ. φορολογούμενοι ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να πληρώσουν την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Με δεδομένο ότι ο ετήσιος εισπρακτικός στόχος του ΕΝΦΙΑ δεν αλλάζει και παραμένει τουλάχιστον στα 2,65 δισ. ευρώ, όποια μείωση γίνει στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων θα αντισταθμιστεί από τις αυξήσεις που θα γίνουν σε πολλές φθηνές περιοχές.
Μισθωτοί και συνταξιούχοι
Περισσότεροι από 1,5 εκατ. φορολογούμενοι με ετήσιες αποδοχές από μισθό ή σύνταξη άνω των 9.000 ευρώ τον χρόνο θα διαπιστώσουν μια μείωση στις μηνιαίες αποδοχές τους από τον Ιανουάριο.
Τρίτεκνοι – πολύτεκνοι
Περικόπτεται δραστικά το πολυτεκνικό επίδομα (500 ευρώ ανά παιδί) που κοστίζει στον προϋπολογισμό περίπου 250 εκατ. ευρώ και να ενισχυθεί με νέα κριτήρια το επίδομα σε όσους έχουν ένα ή δύο παιδιά με χαμηλά εισοδήματα.
Φορολογούµενοι µε ιατρικά έξοδα
Τέλος η έκπτωση φόρου για πάνω από 1 εκατ. φορολογουμένους. Για να εξοικονομηθεί ποσό της τάξεως των 120 εκατ. ευρώ, η Εφορία στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2018 δεν θα αναγνωρίσει για έκπτωση καμία από τις αποδείξεις για τις δαπάνες σε γιατρούς, φάρμακα, νοσήλια κ.λπ.
Κάτοικοι 32 νησιών
Το ειδικό καθεστώς της έκπτωσης 30% του ΦΠΑ θα αποτελεί παρελθόν στο τέλος του έτους αν η κυβέρνηση δεν καταφέρει στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές να παρατείνει τη διάρκειά του για έναν χρόνο ακόμη και φυσικά να βρει περίπου 70 εκατ. ευρώ για να καλύψει τη δημοσιονομική τρύπα που θα ανοίξει.
Νοικοκυριά χωρίς ή µε λιγότερο επίδοµα θέρµανσης
Για να περικοπεί η ετήσια δαπάνη του επιδόματος θέρμανσης κατά 50% τα εισοδηματικά κριτήρια θα γίνουν αυστηρότερα και το ποσό του επιδόματος ανά λίτρο θα περιοριστεί.
Φορολογούµενοι που εκµισθώνουν ακίνητα µέσω Airbnb
Αντιμέτωποι με την πληρωμή φόρου έως 45% θα βρεθούν όσοι αποκτούν εισοδήματα από την ενοικίαση ακινήτων μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας τύπου Airbnb.
Οφειλέτες
Ευκολότερα θα χάνουν τη ρύθμιση των 100 δόσεων οι φορολογούμενοι από την 1η Ιανουαρίου 2018. Ακόμη και αν καθυστερήσουν για μία ημέρα να πληρώσουν οποιαδήποτε νέα οφειλή τους θα βγαίνουν αυτόματα εκτός της ρύθμισης.
Ξενοδοχεία
Από την 1η Ιανουαρίου 2018 επιβάλλεται φόρος διαμονής στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια – διαμερίσματα. Ο φόρος διαμονής ανέρχεται σε:
- 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 1-2 αστέρων
- 1,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 3 αστέρων
- 3 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 4 αστέρων
- 4 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 5 αστέρων
- 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια – διαμερίσματα.
