Στο ζήτημα αν θα γίνουν πρόωρες εκλογές στην Ελλάδα το φθινόπωρο εμπλέκονται πολλοί παράγοντες, εγχώριοι και διεθνείς, κυρίως ευρωπαϊκοί: Από ελληνικής πλευράς, τα κόμματα της συγκυβέρνησης και τμήματα της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ, από διεθνούς πλευράς η τρόικα με τους επιμέρους «πυλώνες» της, ΔΝΤ και Ευρωζώνη.
Εκτός από τους εμπλεκόμενους παράγοντες όμως, υπάρχουν και τα κρίσιμα θέματα του ελληνικού προγράμματος, από τον τρόπο διευθέτησης των οποίων μπορεί να κριθεί το ζήτημα των πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο. Μεταξύ αυτών, το κορυφαίο είναι τα stress tests των 4 ελληνικών συστημικών τραπεζών. Τα οποία μπορεί να αποβούν καθοριστικά αν το αποτέλεσμά τους είναι «ασήκωτο» για τις ελληνικές τράπεζες.
Υπενθυμίζουμε ότι αυτή τη φορά τα stress tests διενεργούνται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ενώ τα προηγούμενα έγιναν σε συνεννόηση με την ΕΚΤ αλλά με βαρύνοντα το ρόλο της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ). Επιπλέον, τα αποτελέσματα των προηγούμενων stress tests δημοσιοποιήθηκαν σε προεκλογικό χρόνο και επηρεάστηκαν από το «πολιτικό deal» μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών να μετατεθεί η «ριζική» αντιμετώπιση πολλών σημαντικών ζητημάτων για την περίοδο ύστερα από τις εκλογές.
Από αυτή την άποψη, ίσως η πιο σημαντική είδηση των ημερών είναι μια είδηση που πέρασε στα «ψιλά» και δεν έτυχε ιδιαίτερης προσοχής: οι 4 ελληνικές συστημικές τράπεζες έδωσαν «εν χορώ» διευκρινίσεις, απαντώντας σε «ερωτήματα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς», για τα εν εξελίξει ευρωπαϊκά τραπεζικά stress tests. Στόχος, να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις από δημοσιεύματα που ανεβάζουν τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών σε μη διαχειρίσιμα ύψη…
Στα προηγούμενα stress tests, πριν η ΤτΕ ανακοινώσει τα αποτελέσματά τους στις αρχές του 2014, είχε προηγηθεί μια διελκυστίνδα μεταξύ κυβέρνησης και ΤτΕ από τη μια και δανειστών από την άλλη για το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών τραπεζών. Η ΤτΕ ξεκίνησε από εκτιμήσεις για κεφαλαιακές ανάγκες 5 δισ. ευρώ, αλλά τελικά το προεκλογικό «πολιτικό deal» έκλεισε στα 6,3 δισ. ευρώ. Τότε είχαν δει το φως της δημοσιότητας διαρροές από την πλευρά του ΔΝΤ που ανέβαζαν τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών έως και σε… 20 δισ. ευρώ!
Όπως και να έχει, είναι φανερό ότι η κυβέρνηση και η ΤτΕ θεωρούν -και είναι έτσι ακριβώς- το ζήτημα των νέων κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών που θα ανακοινώσει η ΕΚΤ στα μέσα Σεπτεμβρίου, σαν το μόνο κρίσιμο και ενδεχομένως μη διαχειρίσιμο ζήτημα μεταξύ όλων των ζητημάτων που αφορούν το ελληνικό πρόγραμμα. Γι’ αυτό, πίσω από την επιφανειακή ηρεμία του Αυγούστου, η αγωνία είναι στα ύψη…
Αυτός είναι και ο πραγματικός λόγος που υπήρξε αυτή η συγχορδία διαψεύσεων των προαναφερθέντων δημοσιευμάτων από τις 4 ελληνικές συστημικές τράπεζες. Πίσω από τις γραμμές των ανακοινώσεων διάψευσης, μπορεί κανείς να διακρίνει εύκολα αυτή την αγωνία.
Το ζήτημα είναι τόσο σοβαρό, ώστε πράγματι μπορεί να αποτελέσει τον αποφασιστικό παράγοντα που θα οδηγήσει την κυβέρνηση σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο: αν οι νέες κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών είναι υψηλές και δεν μπορούν να καλυφτούν με αυξήσεις κεφαλαίου και άλλα «αποδεκτά» μέτρα, αλλά πρέπει να ενεργοποιηθούν διαδικασίες «κουρέματος» ομολογιούχων ή μετόχων, η κυβέρνηση δεν μπορεί να «σηκώσει» κάτι τέτοιο πολιτικά… Αλλά και χωρίς τέτοιες «ακραίες» εξελίξεις, ακόμη και τα μέτρα που θα προτείνουν ΕΚΤ και δανειστές για τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών, μπορούν κάλλιστα να ξεπεράσουν τα πολιτικά όρια αντοχής της κυβέρνησης.
Ενόψει πιθανών «ζόρικων» εξελίξεων, και στο πλαίσιο της γενικής γραμμής προληπτικής αμνήστευσης, βολέματος και «ξεπλύματος ανομιών» κάθε κατηγορίας «ημετέρων» που υλοποιεί η κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα, προσπαθεί να «διευθετήσει» τα επιχειρηματικά δάνεια – ώστε να προλάβουν να αποδράσουν σώοι κάποιοι ημέτεροι επιχειρηματίες… Ελπίζουν να τα καταφέρουν, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι όλη η «οργή» της ΕΚΤ και της τρόικας θα επιπέσουν στη συνέχεια επί των κεφαλών των συνήθων υποζυγίων που έχουν πάρει ένα σπίτι με δάνειο…
Προσοχή στις τράπεζες: από το τραπεζικό «καπέλο» μπορεί να βγουν κάθε λογής «λαγοί» στο επόμενο διάστημα…