Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Το κίνημα των Χούθι και οι σύμμαχοί τους σχημάτισαν μια νέα κυβέρνηση στην Υεμένη, τη Δευτέρα, εκπλήσσοντας και εξοργίζοντας παράλληλα τους αντιπάλους τους που απολαμβάνουν τη στήριξη της Σαουδικής Αραβίας, ενώ με αυτή τους την κίνηση περιέπλεξαν τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για τον τερματισμό της σύγκρουσης που έχει ρημάξει τη φτωχότερη χώρα του αραβικού κόσμου τα τελευταία δύο χρόνια.
Η ανακοίνωση της νέας κυβέρνησης, που δημοσιοποιήθηκε από την κρατική τηλεόραση των Χούθι και το πρακτορείο ειδήσεων Saba, αναφέρει ότι ο νέος κυβερνητικός σχηματισμός απαρτίζεται από “όλα τα κοινωνικά στρώματα του πολιτικού φάσματος.”
Η αναφορά αποτελεί ένα ισχυρό κτύπημα για τον συνασπισμό υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, που υποστηρίζει τον Πρόεδρο της Υεμένης, Abdu Rabbu Mansour Hadi, ο οποίος είχε οδηγηθεί στην εξορία το 2014, αφότου οι Χούθι τον είχαν εκδιώξει από την πρωτεύουσα Sana. Να αναφερθεί ότι οι Χούθι ελέγχουν ένα μεγάλο μέρος της Υεμένης, συμπεριλαμβανομένης της Sana.
Από την άλλη πλευρά ο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας συνασπισμός βομβαρδίζει θέσεις των Χούθι στην Υεμένη ήδη από τον Μάρτιο του 2015, με χιλιάδες αεροπορικές επιδρομές που έχουν επιφέρει επικρίσεις σε διεθνές επίπεδο για τους θανάτους αμάχων και την καταστροφή σε υποδομές ζωτικής σημασίας.
Περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και πάνω από τρία εκατομμύρια έχουν εκτοπιστεί στη διάρκεια της σύγκρουσης. Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (World Food Program), ο οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών κατά του υποσιτισμού, έχει προειδοποιήσει ότι «εκατομμύρια των ανθρώπων είναι στα πρόθυρα της πείνας» στην Υεμένη.
Παρά τις πολλές υποσχέσεις περί κατάπαυσης του πυρός και τις διαπραγματευτικές απόπειρες, μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά στην επίλυση της σύγκρουσης, που θεωρείται ευρέως ως μια προσπάθεια μεσολάβησης μεταξύ του Ιράν και του περιφερειακού του αντιπάλου, της Σαουδικής Αραβίας, η οποία κατηγορεί τους Ιρανούς για την υποστήριξη στους Χούθι.
Το πρακτορείο Saba ανακοίνωσε ότι το Ανώτατο Πολιτικό Συμβούλιο, ένα σώμα που σχηματίστηκε τον Αύγουστο από τους ηγέτες των Χούθι και τους συμμάχους του πρώην προέδρου, Ali Abdullah Saleh, αποφάσισε ότι μια νέα κυβέρνηση είναι επιβεβλημένη «βασικά για να οργανώσει την εσωτερική κατάσταση και να αντιμετωπίσει το τεταμένο κλίμα από την αντιπαλότητα οικονομικά, στρατιωτικά και πολιτικά».
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει άμεσο σχόλιο από τον ειδικό απεσταλμένο των Ηνωμένων Εθνών στην Υεμένη, Ismail Ould Cheikh Ahmed, ο οποίος εργάζεται με σκοπό το σχηματισμό κυβέρνησης ενότητας από τα αντίπαλα μέρη της διαμάχης, σε συνδυασμό με τις διπλωματικές προσπάθειες του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, John Kerry.
Εντούτοις, ο εκπρόσωπος του State Department, John Kirby, επέκρινε την ανακοίνωση, λέγοντας ότι «σαφώς και δεν είναι ευνοϊκή για την επίτευξη μιας βιώσιμης και ολοκληρωμένης λύσης για τη σύγκρουση στην Υεμένη, η οποία θα απαιτήσει πολιτική διαπραγμάτευση και συναίνεση μεταξύ όλων των κομμάτων».
Έτσι, ενώ, όπως ήταν αναγκαίο, οι Χούθι αρχικά φάνηκαν να έχουν αποδεχθεί την ιδέα καταμερισμού της εξουσίας, ο Hadi την απέρριψε, επιμένοντας ότι παραμένει ο νόμιμος Πρόεδρος της Υεμένης. Ο Hadi εμφανίστηκε επίσης έξω φρενών με τις προσπάθειες του Kerry ως προς την επίλυση της σύγκρουσης.
Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, επισκέφθηκε την περιοχή πριν από λίγες εβδομάδες, συναντήθηκε με εκπροσώπους των Χούθι στο Ομάν και ανακοίνωσε μια προσωρινή ανακωχή, καθώς και συνακόλουθο σχέδιο καταμερισμού της εξουσίας. Σε αυτή τη λογική η πλευρά του Hadi ισχυρίστηκε ότι ο Kerry έσπευσε να ολοκληρώσει μια συμφωνία πριν από την αποχώρηση της κυβέρνησης Ομπάμα και ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν επιδείξει τον απαιτούμενο συντονισμό προσπαθειών με τη δική τους πλευρά.
Πηγές: New York Times, Reuters