Στο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο α) της Απόφασης-Πλαίσιο 2008/909/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2008, όπως τροποποιήθηκε με την Απόφαση-Πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης σε ποινικές αποφάσεις, οι οποίες επιβάλλουν ποινές στερητικές της ελευθερίας ή μέτρα στερητικά της ελευθερίας, για το σκοπό της εκτέλεσής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΜΕΡΟΣ Α), β) της Απόφασης-Πλαίσιο 2008/947/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2008, όπως τροποποιήθηκε με την Απόφαση-Πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης σε ποινικές αποφάσεις που προβλέπουν την αναστολή εκτέλεσης της ποινής ή απόλυση υπό όρους, με σκοπό την επιτήρηση των μέτρων αναστολής και των εναλλακτικών κυρώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΜΕΡΟΣ Β), γ) της Απόφασης-Πλαίσιο 2009/829/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογή, μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης στις αποφάσεις περί μέτρων επιτήρησης εναλλακτικά προς την προσωρινή κράτηση (ΜΕΡΟΣ Γ)»
Θέμα: Αποκατάσταση της ζημίας των μικροομολογιούχων-αποταμιευτών
Α. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Το PSI του Μαρτίου 2012 οδήγησε, μεταξύ άλλων σε οικονομική καταστροφή 15.000 περίπου φυσικά πρόσωπα και τις οικογένειές τους. Οι περισσότεροι ήταν μικροομολογιούχοι-αποταμιευτές, που είχαν εμπιστευθεί οικονομίες μιας ζωής στο Ελληνικό Κράτος, τοποθετώντας τες σε ελληνικά κρατικά ομόλογα.
Ως αποτέλεσμα, σήμερα οι ομολογιούχοι, με εξανεμισμένες τις οικονομίες τους, οι περισσότεροι μεγάλης ηλικίας και σε απελπιστική οικονομική κατάσταση, βρέθηκαν με τις αποταμιεύσεις τους «κουρεμένες» κατά 53,5% και με νέα ομόλογα λήξεως από το έτος 2023 έως το έτος 2042. Βρέθηκαν, δηλαδή, να πληρώνουν την εμπιστοσύνη που έδειξαν στο ίδιο το κράτος, αλλά και τις υποσχέσεις των εκπροσώπων του πάλαι ποτέ δικομματισμού.
Ο ΣΥΡΙΖΑ από την πρώτη στιγμή στάθηκε στο πλευρό των χιλιάδων ομολογιούχων για την εύρεση λύσης τόσο για το οικονομικό σκέλος – από τις καταγραφόμενες σημαντικές απώλειες που υπέστησαν – όσο και για την ηθική αποκατάστασή τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, λαμβάνοντας υπόψη την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, επεξεργάστηκε, μετά από διαβούλευση με τους εκπροσώπους των μικρομολογιούχων, τις καλύτερες δυνατές στις παρούσες συνθήκες λύσεις για την αποκατάστασή τους, όπως αποτυπώνονται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου.
Συγκεκριμένα:
Με την παράγραφο 1 ορίζονται οι προϋποθέσεις υπαγωγής στη ρύθμιση. Πρόκειται για φυσικά πρόσωπα, δικαιούχους τίτλων (ομόλογα) του Ελληνικού Δημοσίου, οι οποίοι χαρακτηρίσθηκαν ως «επιλέξιμοι τίτλοι» και αντικαταστάθηκαν με νέους τίτλους εκδόσεως του Ελληνικού Δημοσίου σύμφωνα με τον Ν. 4050/2012 (Α’ 36), κατά τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους (PSI), υπό την προϋπόθεση ότι δεν δηλώθηκε ρητώς εκ μέρους τους συναίνεση στη διαδικασία αντικατάστασης, δεν πρόκειται για επαγγελματίες επενδυτές και δεν πρόκειται για πρόσωπα που είχαν λάβει κρατικούς τίτλους ως αποζημίωση απόλυσης. Για τους τελευταίους θα υπάρξει ειδική ρύθμιση.
Με την παράγραφο 2 προβλέπεται η αποκατάσταση της ζημίας των ως άνω προσώπων, (η οποία ζημία – «κούρεμα» υπολογίζεται σε ποσοστό 53,5% της αξίας των τίτλων πριν την αντικατάστασή τους), με την έκδοση νέων τίτλων (Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου Ειδικού Σκοπού). Η αποκατάσταση θα αφορά στο 100% για ζημία έως 100.000 ευρώ, ενώ για το μέρος της ζημίας που θα ξεπερνά το ποσό αυτό η αποκατάσταση θα είναι μερική, όπως ορίζεται ειδικότερα.
Με την παράγραφο 3 ρυθμίζεται η Διαδικασία εφαρμογής του παρόντος άρθρου: προηγείται απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), με την οποία προσδιορίζονται οι ειδικότερες τεχνικές προϋποθέσεις της παραγράφου 1, ενώ εξουσιοδοτείται ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) να εκδώσει Πρόσκληση εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου για τη συμμετοχή των φυσικών προσώπων στη διαδικασία. Η έκδοση των νέων τίτλων διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του ΓΛΚ και του ΟΔΔΗΧ. Υπενθυμίζεται ότι οι εισηγήσεις των ανωτέρω δημοσίων υπηρεσιών και οργανισμών κατά το χρόνο προ του PSI ήταν να μην ενταχθούν σε αυτό οι μικρο-ομολογιούχοι.
Με τις παραγράφους 4, 5 και 6 εξειδικεύεται το πεδίο εφαρμογής της παρούσας ρύθμισης. Συγκεκριμένα ορίζεται ότι:
Για τον υπολογισμό της συνολικής ζημίας λαμβάνεται υπόψη η τιμή κτήσης ανά ομόλογο.
Η αποκατάσταση αφορά και όσους ήταν δικαιούχοι κατά τον κρίσιμο χρόνο της αντικατάστασης των τίτλων τους και προέβησαν μεταγενέστερα σε πώλησή τους, με αφαίρεση αξίας ίσης με την αξία του τιμήματος που εισέπραξαν από την πώληση.
Η αποκατάσταση αφορά στην αξία των ελληνικών κρατικών ομολόγων, που διακρατούσαν φυσικά πρόσωπα έως την 10η Μαΐου 2010. Όσοι ομολογιούχοι προχώρησαν σε αύξηση θέσεων/αγορά ομολόγων από την 11η Μαΐου 2010 και εντεύθεν, θα αποζημιωθούν κατά την προτεινόμενη διαδικασία μόνο για το μέρος που κατείχαν ως την προαναφερόμενη ημερομηνία (10.5.2010).
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της σταδιακής αποκατάστασης των πληγών και των αδικιών, που έχει προκαλέσει η εφαρμογή των καταστροφικών Μνημονίων στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας.
Β. ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΝΟΜΟΥ
Άρθρο 1
1. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται αποκλειστικά για φυσικά πρόσωπα, δικαιούχους τίτλων (ομολόγων) του Ελληνικού Δημοσίου, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ως «επιλέξιμοι τίτλοι» και αντικαταστάθηκαν με νέους τίτλους εκδόσεως του Ελληνικού Δημοσίου σύμφωνα με τον Ν. 4050/2012 (Α’ 36), τις υπ’ αρ. 5/2012 (Α’ 37) και 10/2012 (Α’ 50) Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου και την υπ’ αρ. 2/20964/0023 Α/9.3.2012 Απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α. δεν δηλώθηκε ρητά και έγκυρα συναίνεσή τους στην ως άνω διαδικασία αντικατάστασης
β. δεν εμπίπτουν στην κατηγορία προσώπων που ασχολούνται κατ’ επάγγελμα με επενδυτικές δραστηριότητες (μη επαγγελματίες επενδυτές, μικροομολογιούχοι, αποταμιευτές), όπως οι έννοιες αυτές προκύπτουν από τη συνδυαστική ερμηνεία των διατάξεων:
– της Οδηγίας 2004/39/ΕΚ (ΕΕ L 145)
– του Ν. 3606/2007 (Α’ 195), με τον οποίο ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη η ως άνω Οδηγία και
– του άρθρου 26 Ν. 2515/1997
γ. δεν πρόκειται για πρόσωπα που είχαν λάβει τους κρατικούς τίτλους ως αποζημίωση απόλυσης
2. Για τα πρόσωπα που πληρούν τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος εκδίδονται νέοι τίτλοι (Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου Ειδικού Σκοπού), σε συνάρτηση με το ύψος της ζημίας που υπέστησαν από την αναγκαστική συμμετοχή τους στη διαδικασία αντικατάστασης των τίτλων τους σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4050/2012 και η οποία υπολογίζεται σε ποσοστό 53,5% της αξίας των τίτλων πριν την αντικατάστασή τους, ως εξής:
α. Για ζημία (ή το μέρος ζημίας) έως € 100.000 εκδίδονται ομόλογα ίσης αξίας με τη ζημία. Η διάρκεια των ομολόγων αυτής της κατηγορίας ορίζεται ως ακολούθως:
– για ποσό έως € 25.000, εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 3 ετών
– για ποσό από € 25.000 – € 50.000 εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 5 ετών
– για ποσό € 50.000 – € 75.000, εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 7 ετών
– για ποσό € 75.000- € 100.000, εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 10 ετών.
β. Για τα ποσά της ζημίας άνω των € 100.000, εκδίδονται ομόλογα 10ετούς διάρκειας, η αξία των οποίων διαμορφώνεται ως εξής:
– για ποσό από € 100.000 – € 200.000, εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 50% της ζημίας
– για ποσό από € 200.000 – € 300.000 εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 25% της ζημίας
– για ποσό από € 300.000 – € 400.000 εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 12,5% της ζημίας
– για ποσό από € 400.000 και άνω εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 6% της ζημίας
3. Η διαδικασία έκδοσης των τίτλων Ειδικού Σκοπού, όπως περιγράφονται στην παράγραφο 2 του παρόντος, έχει ως εξής:
Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), προσδιορίζονται οι ειδικότερες τεχνικές προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του παρόντος καθώς και τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα και παραστατικά που αποδεικνύουν την υπαγωγή των φυσικών προσώπων στις διατάξεις και προϋποθέσεις του παρόντος άρθρου και εξουσιοδοτείται ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) να εκδώσει Πρόσκληση εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου.
Με την Πρόσκληση καλούνται τα ως άνω φυσικά πρόσωπα, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα και παραστατικά εις διπλούν (ένα αντίγραφο στον ΟΔΔΗΧ και ένα αντίγραφο στο ΓΛΚ) και να δηλώσουν ρητώς τη βούλησή τους για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.
Εντός προθεσμίας 30 ημερών που άρχεται από τη λήξη της προθεσμίας που ορίζεται με την άνω Πρόσκληση, ο ΟΔΔΗΧ και το ΓΛΚ αποστέλλουν τους φακέλους στον Υπουργό Οικονομικών μαζί με σύμφωνη γνώμη για την ένταξη ή όχι κάθε συμμέτοχου-φυσικού προσώπου στην παρούσα ρύθμιση.
Η έκδοση των νέων τίτλων διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα από τις σύμφωνες γνώμες του προηγούμενου εδαφίου, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
4. Στην διαδικασία, όπως περιγράφεται στην παράγραφο 3 του παρόντος, θα συμμετάσχουν τα φυσικά πρόσωπα που παραμένουν μέχρι σήμερα δικαιούχοι των συγκεκριμένων τίτλων, καθώς και όσοι ήταν δικαιούχοι κατά τον κρίσιμο χρόνο της αντικατάστασής τους σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4050/2012 (Α’ 36) και προέβησαν σε πώλησή τους.
5. Για τον υπολογισμό της συνολικής ζημίας, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2 του παρόντος, λαμβάνεται υπόψη η τιμή κτήσης ανά ομόλογο.
6. Η παραπάνω αποκατάσταση των φυσικών προσώπων αφορά στην αξία των ελληνικών κρατικών ομολόγων, που διακρατούσαν φυσικά πρόσωπα έως την 10η Μαΐου 2010. Όσοι ομολογιούχοι προχώρησαν σε αύξηση θέσεων/αγορά ομολόγων από την 11η Μαΐου 2010 και εντεύθεν, θα αποζημιωθούν κατά τη διαδικασία που προβλέπεται στο παρόν μόνο για το μέρος που κατείχαν ως την προαναφερόμενη ημερομηνία (10.5.2010).
Αθήνα, 5 Νοέμβρη 2014
Οι προτείνοντες βουλευτές
Βαλαβάνη Όλγα-Νάντια
Βούτσης Νικόλαος
Γάκης Δημήτριος
Γελαλής Δημήτριος
Δρίτσας Θεόδωρος
Κωνσταντοπούλου Ζωή
Λαφαζάνης Παναγιώτης
Μητρόπουλος Αλέξιος
Σαμοΐλης Στέφανος
Στρατούλης Δημήτριος
