Στη σύγχρονη ιστορία τους τον τελευταίο αιώνα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι κατά βάση γνωστοί για τα εκθαμβωτικά αθλητικά κατορθώματα, αλλά και για τις πανάκριβες τελετές έναρξης. Το διογκούμενο κόστος της φιλοξενίας των Αγώνων, οδήγησε μια σειρά πόλεις στο να τους απαρνηθούν. Με αντιπαράδειγμα τη χώρα μας το 2004, αλλά και οδηγό τους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ελπίζει να περιορίσει το κόστος – ξεκινώντας φέτος από το Παρίσι.
Στο podcast του Bloomberg, εξετάζονται τα διδάγματα που προσπαθεί να πάρει το Παρίσι 2024 από τους πρώτους και μοναδικούς κερδοφόρους Ολυμπιακούς Αγώνες που διεξήχθησαν στο Λος Άντζελες το 1984, καθώς εδώ διακυβεύεται το μέλλον των Αγώνων και η μορφή τους.
Όπως αναφέρθηκε στο σχετικό Podcast ένα από τα μεγάλα διακυβεύματα των φετινών αγώνων είναι η αξιοπιστία της ΔΟΕ και το αν τελικά η επιτροπή μπορεί να διασφαλίσει το ότι θα διοργανώνονται κερδοφόροι αγώνες. Από τις απαρχές τους, όταν έγιναν για πρώτη φορά – η σύγχρονη ενσάρκωση των Ολυμπιακών Αγώνων, κυριάρχησε κύρος και η μεγαλοπρέπεια. Αυτό οδήγησε με την πάροδο του χρόνου σε μια πολύ «φουσκωμένη» μορφή αγώνων.
Ωστόσο, μια σειρά από διοργανώσεις που αμαυρώθηκαν από την τρομοκρατία και το υπέρογκο κόστος στη δεκαετία του 1970 έθεσαν υπό αμφισβήτηση αυτή τη στρατηγική. Όλα ξεκίνησαν με την τρομερή τραγωδία της δολοφονίας 11 Ισραηλινών αθλητών στο Μόναχο το 1972. Το 1976, υπήρξε μια απόλυτη δημοσιονομική καταστροφή που έπληξε το Μόντρεαλ. Στη συνέχεια ήταν οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, οι οποίοι ήταν προγραμματισμένοι να διεξαχθούν εκείνη τη χρονιά στο Ντένβερ, πριν οι φορολογούμενοι εξεγερθούν και πουν, «όχι ευχαριστώ». Το Ίνσμπρουκ της Αυστρίας συμφώνησε τελικά να φιλοξενήσει τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976. Αλλά ακολούθησαν κι άλλες κρίσεις: οι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 1980 στη Μόσχα μποϊκοτάρονταν από 65 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, λόγω της επέμβασης της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν.
Ολυμπιακοί Αγώνες: Το παράδειγμα του Λος Άντζελες που οδηγεί το Παρίσι
Το 1984 ελάχιστες πόλεις ήθελαν να φιλοξενήσουν τους Αγώνες. Υπήρχαν δύο υποψήφιοι το Λος Άντζελες και η Τεχεράνη. Αλλά η δεύτερη υποψηφιότητα απορρίφθηκε λόγω της Ιρανικής Επανάστασης. Έτσι, ουσιαστικά, η ΔΟΕ έμεινε με έναν μόνο υποψήφιο, και κάπου εδώ έρχεται ένας άνθρωπος ορόσημο, ο Peter Ueberroth. Ο Peter Ueberroth ήταν αθλητής του πόλο στο κολέγιο που ονειρευόταν να γίνει μια μέρα Ολυμπιονίκης. Αλλά δεν τα κατάφερε ως αθλητής και αντί γι’ αυτό ίδρυσε ένα επιτυχημένο ταξιδιωτικό γραφείο. Το ιστορικό του ως επιτυχημένου επιχειρηματία σήμαινε ότι είχε διαφορετικό όραμα για το πώς θα έπρεπε να διεξάγονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Είπε: «Ακούστε, πιστεύω ότι πρέπει να διοργανώσουμε σύγχρονους, χωρίς υπερβολές αγώνες. Θα στεγάσουμε τους αθλητές σε φοιτητικούς κοιτώνες. Δεν θα χτίσουμε γήπεδα. Θα χρησιμοποιήσουμε το υπάρχον Rose Bowl και το LA Coliseum. Και θα το κάνουμε αυτό και θα το κάνουμε με τον προϋπολογισμό, στην ώρα του, με τον τρόπο που θέλω εγώ να το κάνω». Και ουσιαστικά η ΔΟΕ δεν είχε άλλη επιλογή επειδή ήταν η μόνη προσφορά που υπήρχε.
Οι Αγώνες του 1984 είχαν ένα είδος χολιγουντιανής λάμψης, αλλά αυτό που δεν είχαν ήταν η αίσθηση ενός απεριόριστου προϋπολογισμού. Ήταν οι πρώτοι που συμπεριέλαβαν τον μαραθώνιο γυναικών, τη ρυθμική γυμναστική και τη συγχρονισμένη κολύμβηση ως αγωνίσματα. Και ήταν επίσης οι πρώτοι που απέφεραν κέρδη. Αυτό σημαίνει ότι ο Ueberroth τελικά πέτυχε το όνειρό του να γράψει ιστορία στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ήταν ο πρώτος που κατάφερε να αποφέρει ένα σημαντικό κέρδος, περίπου 250 εκατομμυρίων δολαρίων.
Και φτάνουμε σήμερα στο Παρίσι, που προσπαθεί να ακολουθήσει τα βήματα του Λος Άντζελες
Οι Αγώνες πληρώνονται με έναν πολύ προσεκτικά καθορισμένο προϋπολογισμό, ο οποίος αποτελείται ουσιαστικά από έσοδα από χορηγίες. Αυτή τη στιγμή περιλαμβάνουν την Alibaba, την Airbnb, τα ελαστικά Bridgestone, την Coca Cola, την Intel και πολλές άλλες. Και θα συνεισφέρουν, όπως πιστεύεται σήμερα, 2,5-3 δις. δολάρια για έναν Ολυμπιακό κύκλο. Και αυτό θα είναι μια περίοδος τεσσάρων ετών. Υπάρχουν επίσης έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα.
Παράλληλα, το TikTok ανακοίνωσε μια συμφωνία χορηγίας με τη βρετανική Ολυμπιακή ομάδα. Το οποίο μας φέρνει σε μια τρίτη πηγή εσόδων: τη χρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα. Η πρόκληση που έχει κάθε διοργανωτής είναι να μεγιστοποιήσει τις συνεισφορές από τον ιδιωτικό τομέα και να ελαχιστοποιήσει το ποσό των απλών δωρεών ή της χρηματοδότησης από τα κρατικά ταμεία. Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι δεν είναι οι ίδιες οι πόλεις που πληρώνουν στην πραγματικότητα το κόστος των Αγώνων. Αλλά αυτό δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί. Υπάρχει διαφορά μεταξύ του τι δαπανάται για τους Αγώνες και του τι δαπανάται για την υποδομή των Αγώνων και εκεί είναι που οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν πρόβλημα.
Το αντιπαράδειγμα της Αθήνας των άνω των 10 δισ. δολαρίων
Παρόλο που οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Peter Ueberroth στο Λος Άντζελες το 1984 προσέφεραν έναν «χάρτη» για το πώς να διεξαχθούν κερδοφόροι Αγώνες – όπως για παράδειγμα με τη χρήση σταδίων που ήδη υπήρχαν – για πολλά χρόνια, οι διοργανωτές δεν έλαβαν υπόψη τους αυτά τα μαθήματα. Ως παράδειγμα, το podcast του Bloomberg φέρνει τη χώρα μας και τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, οι οποίοι κόστισαν πάνω από 10 δισ. δολάρια. Υπάρχουν άλλωστε κάποιοι που λένε ότι η κρίση χρέους που έπληξε την ΕΕ πριν από 10 χρόνια, η οποία ξεκίνησε από την Ελλάδα, ξεκίνησε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, υπενθυμίζει το Bloomberg.
Ακολούθησε το Σότσι το 2014, όπου η ρωσική κυβέρνηση ξόδεψε πάνω από 50 δις. δολάρια. Και στη συνέχεια οι Αγώνες του Ρίο το 2016, οι οποίοι έγιναν γνωστοί για την κατασκευή τεράστιων σταδίων για εκδηλώσεις που έμειναν αχρησιμοποίητα μετά τους Αγώνες. Τα τεράστια κόστηκαι τα εγκαταλελειμμένα έργα έκαναν όλο και πιο δύσκολο για τις πόλεις να πείσουν τους κατοίκους τους ότι η φιλοξενία των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν βιώσιμη.
Η ΔΟΕ αποφάσισε ότι κάτι έπρεπε να γίνει. Έτσι, άλλαξαν τα πάντα – συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο οι πόλεις θέτουν το χέρι τους για να φιλοξενήσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Στοίχημα το Παρίσι, που φιλοδοξεί να γίνει παράδειγμα
Η ΔΟΕ ελπίζει σίγουρα ότι το Παρίσι 2024 θα λειτουργήσει, θα αποτελέσει ένα λαμπρό παράδειγμα μιας νέας εκσυγχρονισμένης, κοινωνικά, δημοσιονομικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνης Ολυμπιάδας. Η οργανωτική επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού δήλωσε ότι ο προϋπολογισμός των 4,7 δις. δολαρίων θα χρηματοδοτηθεί κατά 96% από τον ιδιωτικό τομέα. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι Αγώνες θα είναι «οι πιο οικονομικοί των τελευταίων δεκαετιών».
Το Παρίσι δεν ξοδεύει μεγάλα ποσά για νέα γήπεδα. Χρησιμοποιεί ένα παλιό στάδιο που χρησιμοποιήθηκε για να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο ως κύριο χώρο διεξαγωγής του στίβου. Δίνουν έμφαση στην κατασκευή προσωρινών εγκαταστάσεων. Θα διοργανώσουν ακόμη και μπιτς βόλεϊ κάτω από τον Πύργο του Άιφελ, χρησιμοποιώντας προσωρινές κερκίδες. Έτσι, προσπαθούν να αξιοποιήσουν τις υπάρχουσες υποδομές και την υπάρχουσα ομορφιά μιας πόλης όπως το Παρίσι. Και αυτό, ελπίζουν ότι θα κρατήσει το κόστος χαμηλά.
Το πραγματικά μεγάλο στοίχημα για το Παρίσι, είναι η πτυχή της ασφάλειας. Δεν ξέρουμε τι μπορεί να συμβεί ή τι θα μπορούσε να συμβεί κατά τη διάρκεια των επόμενων τριών ή τεσσάρων εβδομάδων στο Παρίσι και είτε ένα μεμονωμένο γεγονός είτε κάτι ακόμη και πριν από την έναρξη των αγώνων θα μπορούσε να εκτοξεύσει το κόστος στα ύψη, καθώς ξαφνικά, κυριολεκτικά, θα πρέπει να προστεθούν χιλιάδες επιπλέον άτομα ασφαλείας.
Η ελπίδα είναι ότι αν αυτοί οι αγώνες είναι εντός προϋπολογισμού, θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πρότυπο για τους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Πηγή powergame.gr
