Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Όλο και πιο έντονες γίνονται οι διεργασίες προετοιμασίας της νέας διάσκεψης για το Κυπριακό που θα πραγματοποιηθεί στις 28 Ιουνίου σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών. Ήδη το παρασκήνιο έχει πάρει φωτιά και αναμένεται εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η διάσκεψη αυτή, καθώς οι Τούρκοι προσδίδουν χαρακτήρα τελικής ευκαιρίας για την επίλυση του Κυπριακού.
Ήδη ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει ενημερώσει το Κυπριακό Κοινοβούλιο σχετικά με την στρατηγική που θα ακολουθήσει στις συνομιλίες της επόμενης εβδομάδας, ενώ ζητά παράλληλα και την στήριξη της Βρετανίας, ως μονίμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και ως ενδιαφερόμενου μέρους που θα συμμετάσχει στην επικείμενη Διάσκεψη για την Κύπρο, στις προσπάθειες για αποτελεσματικό χειρισμό του κεφαλαίου της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων.
Μέσα στην εβδομάδα ο Νίκος Αναστασιάδης αναμένεται να μεταβεί στις Βρυξέλλες προκειμένου να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Στο περιθώριο της Συνόδου, ο ίδιος θα έχει διμερείς συναντήσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, την πρωθυπουργότου Ηνωμένου Βασιλείου Τερέζα Μέι και την καγκελάριο της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ, κατά τη διάρκεια των οποίων θα ενημερώσει τους συνομιλητές του για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό.
Έντονο το παρασκήνιο
Μόλις επτά μέρες μας χωρίζουν από την δεύτερη απόπειρα για την εύρεση μίας λύσης στο χρόνιο ζήτημα του Κυπριακού. Φυσικά όλες αυτές οι μέρες πρόκειται να χρησιμοποιηθούν από τους παίκτες της περιοχής προκειμένου ο καθένας να κερδίσει ότι περισσότερο μπορεί και να αυξήσει την ισχύ του.
Όπως έγινε αντιληπτό από τις προχθεσινές δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ στην Αθήνα, η Άγκυρα συνδέει σε σημαντικό βαθμό πιθανές παραχωρήσεις της Ε.Ε. προς την Τουρκία (τελωνειακή σύνδεση, κεφάλαια ενταξιακών διαπραγματεύσεων κ.ο.κ.) με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Εκ των πραγμάτων, στα ζητήματα που αφορούν την Ε.Ε., ουσιώδους βαρύτητας είναι η θέση της Γερμανίας, η οποία, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, συμμετέχει αρκετά ενεργά στις παρασκηνιακές διεργασίες που διεξάγονται.
Ως προς την περιφερειακή γειτονία της Κύπρου, η ύπαρξη φυσικού αερίου και οι δυνατότητες μετατροπής της περιοχής σε κόμβο εξαγωγής έχουν οδηγήσει στη μεταστροφή ακόμη και παικτών που παλαιότερα αντιμετώπιζαν με σκεπτικισμό τη λύση του Κυπριακού, όπως το Ισραήλ. Αξίζει φυσικά να αναφερθεί ότι η ενεργειακή διάσταση είναι εκείνη που χρησιμοποιείται σταθερά και με κάθε ευκαιρία από τους Αμερικανούς.
Πέρα όμως από αυτό στην Κύπρο κατατέθηκε κοινή πρόταση από τα τρία κόμματα του ”Ενδιάμεσου χώρου” που στηρίζουν την υποψηφιότητα Ν. Παπαδόπουλου στις Προεδρικές εκλογές του 2018 και τα οποία προσήλθαν στην συνεδρία του Εθνικού με κοινό έγγραφο το οποίο ουσιαστικά αποτελεί πρόταση προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για κατάργηση εγγυήσεων και πλήρη αποχώρηση του κατοχικού στρατού, θέση την οποία τον καλούν να υιοθετήσει στις συνομιλίες της Ελβετίας.
Οι 4 πυλώνες του Έιντε
Την Τετάρτη ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ, Έσπεν Έιντε έδωσε στις δύο πλευρές ένα λιτό, μόλις εννέα σελίδες, προσχέδιο που ελπίζει να αποτελέσει βάση συζήτησης στην Διάσκεψη που θα πραγματοποιηθεί στην Ελβετία στις 28 Ιουνίου.
Στο προσχέδιο δεν περιλαμβάνονται, τόσο προτάσεις, όσο διαπιστώσεις σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα. Το έγγραφο περιέχει 8-9 σελίδες με τίτλο «Οδηγός για τις διαπραγματεύσεις στην ασφάλεια και τις εγγυήσεις».
Τα βασικότερα σημεία του εγγράφου του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ είναι τα εξής:
- Γίνεται σαφές ότι σκοπός είναι να δώσει το πλαίσιο διαπραγμάτευσης για ασφάλεια-εγγυήσεις, ώστε να διευκολύνει το αμοιβαίο αποδεχτό αποτέλεσμα
- επισημαίνεται ότι η ασφάλεια της μιας πλευράς δεν πρέπει να είναι εις βάρος της άλλης
- τονίζεται ότι το κεφάλαιο «ασφάλεια-εγγυήσεις» είναι ευαίσθητο στις συνομιλίες και θα επηρεάσει τη συνολική λύση
- καταγράφεται ότι οι δυο πλευρές έχουν συμφωνήσει πως οι αρχές τις ΕΕ πρέπει να αντανακλώνται στη λύση
- η φιλοσοφία του εγγράφου εδράζεται πάνω στη φιλοσοφία των εργασιών που έγιναν τον περασμένο Φεβρουάριο στο Μον Πελεράν στη συνάντηση των τεχνοκρατών, και ενσωματώνει τις ερωτήσεις που κατατέθηκαν σε αυτή.
Παρόλα αυτά πέρα από τα παραπάνω σημεία ενδιαφέροντος ο κ. Έιντε υιοθετεί 4 πυλώνες για το νέο σύστημα ασφάλειας με τη διαπίστωση πως το παρών σύστημ%