Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Τώρα τρομάζει το Brexit, ενώ πριν από λίγα χρόνια τρόμαζε το Grexit…και εγώ να μην έχω γράψει ούτε μια κουβέντα για τη νέα απειλή, ενώ έγραφα «σεντόνια» για να εξηγήσω πώς η προηγούμενη ήταν μια διαλογική φάρσα για να διαχειριστεί η χρηματαγορά το σκάσιμο της φούσκας που ξεκίνησε στο τέλος του 2007 στις ΗΠΑ, για να επεκταθεί εξισορροπητικά στην Ευρώπη, με μηχανισμό τη λιτότητα εδώ, αντί για πληθωρισμό (ΗΠΑ)!
Τι έπαθα λοιπόν και δεν ασχολούμαι με την προβαλλόμενη ως η σοβαρότερη απειλή για την ΕΕ από συστάσεώς της; Μήπως δεν πρόκειται για πραγματική απειλή; Ή μήπως γνωρίζω το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν «ανησυχώ», εικάζοντος βάσιμα πως οι βρετανοί θα αποφασίσουν στις 23 Ιουνίου υπέρ της παραμονής τους στην ΕΕ; Μήπως πείστηκα από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, πως δεν υπάρχει κανείς κίνδυνος από μια παράδοξη απόφαση των βρετανών; Ή μήπως μετά το οικονομικό δράμα που σφράγισε το τέλος του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, δεν πιστεύω πως υπάρχει πιθανότητα η ΕΕ να ανακαλύψει ποτέ τον Μαγικό Αυλό και έτσι απλώς αδιαφορώ;
Τίποτε από όλα αυτά. Και η απειλή είναι πραγματική και η πιθανότητα οι βρετανοί να αποφανθούν υπέρ της απομάκρυνσής τους από την ΕΕ υπαρκτή. Όσο για τον «Μαγικό Αυλό» του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, που ανεβάζει και κατεβάζει ως πολιτικοοικονομική παράσταση ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, έχω τη γνώμη πως αποτελεί παρηγοριά στον άρρωστο ώσπου να βγει η ψυχή του. «Humoring the patient», όπως θα έλεγε και ο γιός μου, αναφερόμενος στην ΕΕ και όχι ασφαλώς στους «Βόλφγκανγκ»!
Κοίταξε, την αλήθεια για την οντολογία της ΕΕ, εξέφρασε απλοϊκά αλλά , ωστόσο, ορθά ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Είπε πως η ΕΕ φαντάζει στα μάτια του σαν την ΕΣΣΔ στα τελευταία της. Έχει πολλά βάσανα, κυρίως στο εσωτερικό της Ρωσίας ο άνδρας και λέει διαρκώς κακίες για τους άλλους, αλλά στο ζήτημα αυτό είναι μάλλον δίκαιος. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ κάποιοι Δυτικοί -νοσηροί εγκέφαλοι – «political and decision makers» – ένα πράγμα είναι πλέον αυτοί – ενέδωσαν στον ηγεμονικό πειρασμό να μετατρέψουν την ΕΟΚ σε ΕΕ, αντιγράφοντας την πολιτική φιλοσοφία της ΕΣΣΔ και όχι ασφαλώς το οικονομικό της μοντέλο. Ακόμη και την τρόικα του Στάλιν «αντέγραψαν», αλλά παρόλα αυτά δεν τόλμησαν να προχωρήσουν στην ολοκλήρωση της οικονομικής ένωσης που θα επέφερε και την πολιτική ένωση της ΕΕ. Και έτσι έγιναν μισές δουλειές, στη βάση, ωστόσο, ενός νεοηγεμονικού και νεορομαντικού κατασκευάσματος (να, γιατί έβαλα και τον Μαγικό Αυλό στο κείμενο) που είναι δομημένο ως πολιτική πρακτική, παιδαγωγική και μετανεωτερικό ιδεολόγημα στο ηγεμονικό φαινόμενο ΕΣΣΔ. Με τη σταλινική εποχή αυτού μάλιστα να έχει τους περισσότερους ζηλωτές ανάμεσα στη σημερινή ηγεσία των Θεσμών – κατά Τσίπρα!
Υπήρχε EXIT στην ΕΣΣΔ; Θεωρητικά ναι, πρακτικά όχι. Ήταν να μην μπεις, στη συνέχεια κανείς δεν θα μπορούσε να βγει, εκτός αν διαλυόταν η ίδια η ΕΣΣΔ! Υπάρχει EXIT στην ΕΕ; Θεωρητικά ναι, πρακτικά όχι, κατ’ αναλογία με την ΕΣΣΔ. Δηλαδή, όσο υπήρχε EXIT στην ΕΣΣΔ υπάρχει και στην ΕΕ!
Και η βούληση των λαών, των βρετανών σήμερα; Θα γίνει σεβαστή κατά τον τρόπο που έγινε σεβαστή η βούληση των ελλήνων κατά το φαρσοειδές δημοψήφισμα του Αλέξη Τσίπρα! Αν πουν να φύγουν, θα χρησιμοποιηθεί εις βάρος τους στο εσωτερικό, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας και κυρίως τρομοκρατικής φιλολογίας εξόδου που θα τους οδηγήσει να αναθεωρήσουν άποψη, καθώς θα επιδεινωθεί αμέσως και τεχνηέντως η οικονομία της χώρας. Αν πουν να μείνουν, ο Ντέιβιντ Κάμερον θα γυρίσει το παιχνίδι υπέρ του στον εσωτερικό πολιτικό ανταγωνισμό, καθώς θα έχει πετύχει να τρομάξει αρκετά τους βρετανούς, ώστε να τον υποστηρίξουν στη προσπάθεια που κάνει να μεταβάλλει πολιτικό προσανατολισμό και να ευθυγραμμιστεί με το Βερολίνο.
Σε δηλώσεις του, μετά την απόφαση για το δημοψήφισμα, είπε χαρακτηριστικά: «η επιλογή είναι τώρα στα δικά σας χέρια, αλλά η δική μου συμβουλή είναι ξεκάθαρη: Πιστεύω ότι η Βρετανία θα είναι ασφαλέστερη, ισχυρότερη και σε καλύτερη κατάσταση εάν παραμένει μέλος της Ε.Ε.». Μην μου κάνετε τσαλιμάκια, λέει στο πολιτικό σύστημα – και όχι στο λαό – και κυρίως στο κόμμα του, ο Κάμερον. Η Βρετανία θα είναι ασφαλέστερη, ισχυρότερη και σε καλύτερη κατάσταση εάν συνεχίσει να συγκλίνει με την πολιτική ηγεσία της Γερμανίας, με σκοπό να γίνει ο ίδιος μέρος της τρόικας που διοικεί ατύπως τα πολιτικά πράγματα στην ΕΕ, μοιάζει να υπαινίσσεται ο Κάμερον. Πώς να αρέσει αυτή η προοπτική στον Ματέο Ρέντσι, που έτσι θα μείνει απέξω, για να επανέλθει η Ιταλία στην εποχή Μπερλουσκόνι, σε ό, τι αφορά στην Ευρωπαϊκή ιεραρχία!
Ο Λένιν μεταξύ πρώτου και δεύτερου εγκεφαλικού (1924) έλεγε πως η ΕΣΣΔ είναι μια «εθελοντική ένωση, μία ένωση που αποκλείει κάθε είδους καταναγκασμό ενός έθνους από ένα άλλο». Μία ένωση που θα διασφάλιζε την ευημερία όλων των επιμέρους λαών που την συνέθεταν, χωρίς εθνικιστικούς ηγεμονισμούς. Κάτι ανάλογο ισχυρίζεται σήμερα η ηγεσία της ΕΕ, μεταβάλλοντας την προοπτική του EXIT ως παρωχημένη έκφραση εθνικισμού που δεν έχει νόημα υπό το σημερινό καθεστώς της ΕΕ, ως κεντρικού πόλου της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, όπως αντίστοιχα δεν είχε νόημα η έκφραση εθνικισμού στην ΕΣΣΔ, ως κεντρικού πόλου του αντικαπιταλισμού και αντι-ιμπεριαλισμού.
Το δημοψήφισμα για Brexit είναι απλώς ένα απειλητικό αφήγημα που αποσκοπεί, ασχέτως αποτελέσματος, στην αναδιάρθρωση του προγράμματος σύγκλισης της Βρετανίας στο Κεντροευρωπαϊκό (γερμανικό) πρότυπο ηγεμονίας (: λιτότητα, αντιπληθωρισμός). Όπως αντίστοιχα το δημοψήφισμα που διενήργησε ο Αλέξης Τσίπρας στην Ελλάδα σε ο, τι αφορούσε αυτό που εμφανίστηκε ως δήθεν τελεσίγραφο της ευρωζώνης και της ΕΕ προς την ελληνική κυβέρνηση για να πάρει την πλαστή μορφή Ναι ή Όχι στο Grexit, κατέληξε παρά το ισχυρό Όχι, να ενισχύσει την ένταξη των κυβερνώντων κομμάτων ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην στρατηγική του Βερολίνου και να δείξει πως δεν υπάρχει δυνατότητα εναλλακτικού προγράμματος προσαρμογής στους ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους της Ένωσης.
«Η επανάσταση τελείωσε, ας επιστρέψουμε στις ζωές μας», ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα συνθήματα κατά το τέλος της ΕΣΣΔ, που κυριάρχησε τον Δεκέμβριο του 1991 στους πολιτικούς κύκλους της ήδη καταρρεύσασας, πρώτης μετανεωτερικής στην ουσία, αυτοκρατορίας στον κόσμο. Εκεί ήταν το αποτυχημένο οικονομικό μοντέλο και η σοβαρά διαταραγμένη σχέση της με τους ευρωπαϊκούς δορυφόρους του ΚΚΣΕ που οδήγησαν στην δραματική πολιτική μεταβολή με την διάλυση της ΕΣΣΔ και την απελευθέρωση των εθνικισμών, που ανέλαβαν στη συνέχεια να κάνουν πολιτική. Κάτι ανάλογο ισχύει και για την ΕΕ, το δεύτερο μετανεωτερικό εγχείρημα στην ήπειρό μας, χωρίς μάλιστα ιδεολογικό αντίπαλο. Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα καμία δυνατότητα εξόδου των επιμέρους λαών από αυτήν. Υπάρχει μόνον η πιθανότητα κατάρρευσης του οικονομικού μοντέλου, που επιμελείται το Βερολίνο σε συνεργασία με την ηγεσία του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η σύγχρονη άνοδος του εθνικισμού στην Ευρώπη προδηλώνει την αναντιστοιχία αυτού του μοντέλου με την πραγματική ευημερία των πολιτών της ΕΕ και πιέζει προς την πολιτική ενοποίηση, απειλώντας ταυτόχρονα με διάλυση.
Το Brexit, ενώ με discursive όρους αντιτίθεται στην προοπτική της πολιτικής ενοποίησης, στην πραγματικότητα και με non discursive όρους (: υλικούς, οικονομικούς) την καθιστά επιτακτική ανάγκη. Αυτός κατά την γνώμη μου είναι και ο ουσιώδης ρόλος της ανόδου του εθνικισμού στην ΕΕ, ο οποίος ωστόσο αν δεν καταλυθεί μέσω εναλλακτικών μορφών καθολικής επαναθεμελίωσης του Κράτους Ευημερίας (welfare state) και μάλιστα σύντομα, μπορεί να οδηγήσει στην διάλυση της ΕΕ λόγω θεσμικής ανεπάρκειας, κρίσης κυβερνησιμότητας και… σήψης, όπως αναλογικά κατά το τέλος της ΕΣΣΔ. Επίτρεψέ μου, λοιπόν, αναγνώστη μου, να καταλήξω όπως θα καταλήξουμε σε πολύ λίγο καιρό όλοι στην ΕΕ: Η τρομοκρατία μετά τα EXIT τελείωσε, ας επιστρέψουμε στις ζωές μας!
